ԵՐԵՎԱՆ, 7 հոկտեմբերի — Sputnik. Առաջիկայում Հայաստանում նոր ԱԷԿ–ի կառուցման աշխատանքներ չեն ծրագրվում, չորեքշաբթի ասաց Հայաստանի էներգետիկայի և բնական պաշարների նախարար Երվանդ Զախարյանը։
«Կառավարությունը մտադիր է ներկայիս ԱԷԿ–ի շահագործման երկարացման տասնամյա ժամկետի ավարտից հետո այն երկարացնել ևս մի քանի տարով»,– ասել է Զախարյանը լրագրողներին։
Հայկական ԱԷԿ–ը տեղակայված է Մեծամոր քաղաքի մոտ (Երևանից մոտ 30 կմ դեպի հարավ)։ ԱԷԿ–ը կառուցվել է 1980թ.–ին, ատոմակայանի աշխատանքը դադարեցվել է 1989թ.–ի մարտին` 1988թ.–ի դեկտեմբերին տեղի ունեցած Սպիտակի երկրաշարժից հետո, որի հետևանքով 25 հազար մարդ զոհվեց։ ԱԷԿ–ը կրկին գործարկվել է 1995թ.–ի նոյեմբերին` հանրապետությունում առկա էներգետիկ ճգնաժամի պատճառով։ Ներկա պահին գործում է կայանի միայն երկրորդ բլոկը՝ 407,5 ՄՎտ հզորությամբ:
Հայաստանի կառավարությունը 2014 թվականի մարտին որոշում է ընդունել ԱԷԿ–ի երկրորդ էներգաբլոկի ժամկետների երկարացման վերաբերյալ նոր միջուկային էներգաբլոկի կառուցման ձգձգման պատճառով։ «Ռոսատոմը» հայ փորձագետների հետ համատեղ պայմանավորվել են աշխատել ԱԷԿ–ի շահագործման ժամկետի` ևս տասը տարով` մինչև 2026 թվականը երկարացնելու նախագծի շուրջ։ Ծրագրվում է, որ այդ աշխատանքները կսկսվեն 2017 թվականի գարնանը և կշարունակվեն մոտ մեկուկես տարի։ Երևանը միաժամանակ պայմանավորվել է Մոսկվայի հետ այդ նպատակներով 300 միլիոն դոլար հատկացնելու մասին։
Նա միաժամանակ նշել է, որ նոր ԱԷԿ–ի շինարարությունը կնշանակի, որ էլեկտրաէներգիան մի քանի անգամ կթանկանա, քանի որ մեծ ներդրումներ կպահանջվեն, և պետությունը պետք է գումարների վերադարձ ապահովի։
Նախարարը նշեց, որ Հայաստանի և ՌԴ–ի միջև նախնական պայմանավորվածություն կա` 1000 ՄՎտ հզորության նոր ԱԷԿ կառուցելու մասին։ Սակայն այժմ հայտնի է, որ Հայաստանի համար ավելի շահավետ է միջին հզորության ԱԷԿ ունենալը։
«Նոր ԱԷԿ–ի հզորությունը հնարավոր կլինի սահմանափակել 500-600 ՄՎտ–ով։ Այդ հարցի ուսումնասիրության համար դեռ ժամանակ կա»,– ասել է նա։
Զախարյանը նշել է նաև, որ մշակվել է Հայաստանի էներգետիկայի ոլորտի զարգացման ռազմավարություն մինչև 2036 թվականը, որում ներառված է նաև 200 ՄՎտ հզորության հողմակայանների և 20-205 ՄՎտ ՀԷԿ–երի կառուցումը։
Գոսատոմնադզորի տվյալով,` 1000 ՄՎտ հզորության նոր բլոկի կառուցման արժեքը կարող է 5-7 միլիարդ դոլար կազմել ։ ՌԴ–ն և Հայաստանը մտադիր են գործակցել նաև նոր էներգաբլոկի շինարարության ոլորտում, 2010 թվականի օգոստոսի 20–ին համապատասխան միջկառավարական համաձայնագիր են ստորագրել։ «Ռոսատոմի» ղեկավար Սերգեյ Կիրիենկոն հայտարարել է, որ Ռուսաստանը կարող է ապահովել նախագծի ֆինանսավորման ծավալի 50 տոկոսը։