Նալբանդյան. Հայաստանը գործադրում է բոլոր ջանքերը` ԼՂ հակամարտության բացառապես խաղաղ կարգավորում գտնելու համար

ԵՐԵՎԱՆ, 22 սեպտեմբերի – Sputnik. Հայաստանը ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահների հետ համատեղ գործադրում է բոլոր ջանքերը` ղարաբաղյան հակամարտության բացառապես խաղաղ կարգավորումը գտնելու համար, ասել է ՀՀ ԱԳ նախարար Էդվարդ Նալբանդյանը BBC հեռուստաընկերությանը տված հարցազրույցում։

Նրա խոսքով` այս ջանքերը որոշակի արդյունք են տվել։

«Դեռևս կարգավորում չկա, սակայն գրանցվել է որոշակի արդյունք այն հարցում, որ հակամարտության խնդրի մասին բարձրաձայնվել է երեք համանախագահ երկրների ամենաբարձր մակարդակով, որոնք ունեն հակամարտության կարգավորման հարցում միջնորդության միջազգային մանդատ», – նշել է նախարարը։

Նրա խոսքով` համանախագահների (ԱՄՆ, ՌԴ, Ֆրանսիա) հետ համատեղ հայկական կողմը շատ երկար աշխատում է այս հարցի շուրջ։ Այս երկրների նախագահների մակարդակով ընդունվել է 5 հայտարարություն` Աքվիլլայում, Մուսկոկում, Լոս Կաբոսում, Դովիլում և Էնիսկիլենում։

«Միջազգային ասպարեզում չկա մի հակամարտություն, որի շուրջ ՄԱԿ–ի անվտանգության խորհրդի երեք մշտական անդամները նախագահների մակարդակով ընդունել են հայտարարություններ, որոնք պարունակում են ոչ միայն «եկեք խաղաղ ապրենք» արտահայտության նման ընդհանուր արտահայտություններ, այլ կոնկրետ առաջարկներ այն մասին, թե ինչպես կարող է լուծվել այս հակամարտությունը», – ընդգծել է Նալբանդյանը։

Նրա խոսքով` ի տարբերություն Ադրբեջանի, Հայաստանն այդ հայտարարություններից յուրաքանչյուրից հետո նշել է, որ «մենք համանախագահների հետ միասին պատրաստ ենք ջանքեր գործադրել, որոնք ուղղված են այդ հայտարարությունների հիման վրա հակամարտության կարգավորմանը»։

Նա նաև նշել է, որ Ադրբեջանի կողմից նման բան դեռևս չի լսվել։ Ավելին, Ադրբեջանն ամեն կերպ փորձում է ընդհանրապես չհիշատակել այդ հայտարարությունները, կարծես` դրանք գոյություն չունեն։

Ղարաբաղյան հակամարտությունը սկսվել է 1988 թվականին, երբ գերազանցապես հայերով բնակեցված Լեռնային Ղարաբաղը հայտարարեց Ադրբեջանի կազմից դուրս գալու մասին: 1991թ.–ի դեկտեմբերի 10-ին Լեռնային Ղարաբաղում հանրաքվե անցկացվեց, որի ժամանակ մասնակիցների 99,89 տոկոսը քվեարկեց Ադրբեջանից լիովին անկախանալու օգտին:

Դրան հետևեցին Ադրբեջանի ձեռնարկած լայնածավալ ռազմական գործողությունները, որոնք հանգեցրին նրան, որ Ադրբեջանը կորցրեց վերահսկողությունը ոչ միայն Լեռնային Ղարաբաղի, այլև հարակից յոթ շրջանների նկատմամբ:

1994թ.–ի մայիսի 12-ին զինադադարի վերաբերյալ եռակողմ համաձայնագիր կնքելուց հետո հակամարտության գոտում դադարեցին ռազմական գործողությունները, որոնց հետևանքով երկու կողմն ընդհանուր առմամբ շուրջ 25-30 հազար զոհ ունեցավ, իսկ մոտ մեկ միլիոն մարդ էլ ստիպված լքեց բնօրրանը:

Հրադադարի ռեժիմ հաստատելու վերաբերյալ համաձայնագիրը մինչ այսօր ուժի մեջ է: 1992 թվականից ի վեր հակամարտության խաղաղ կարգավորման ուղղությամբ բանակցություններ են տարվում ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի շրջանակում, որի համանախագահներն են ԱՄՆ-ն, Ռուսաստանը և Ֆրանսիան: