Փորձագետ. Հայաստանը պետք է վերահսկողության տակ վերցնի հակառակորդի ռազմական դիրքերը Տավուշում

ԵՐԵՎԱՆ, 7 սեպտեմբերի– Sputnik. Հայաստանը պետք է վերահսկողություն սահմանի Տավուշի մարզի մոտակայքում գտնվող երեք ադրբեջանական սահմանամերձ դիրքերի նկատմամբ, կարծում է ռազմական փորձագետ, «Խաչակիրներ» ազատամարտիկների ջոկատի անդամ Շահե Աճեմյանը։

Վերջին շրջանում հայ–ադրբեջանական սահմանի իրավիճակը կտրուկ սրվել է։ Սեպտեմբերի առաջին օրերին հաճախակի են դարձել Ադրբեջանի կողմից հրադադարի ռեժիմի խախտման դեպքերը, ինչպես նաև Բաքվի կողմից հնչող ռազմատենչ հայտարարությունները։ Բացի այդ, Ադրբեջանը սկսել է սահմանին կիրառել ականանետային զենք ու համազարկային կրակի ռեակտիվ համակարգեր։

Պատերազմում, ինչպես պատերազմում

Ինչպես Աճեմյանն ասաց լրագրողներին այսօր կայացած ասուլիսի ժամանակ, հակառակորդի այդ հիմնական հենակետերի նկատմամբ իրականացվող վերահսկողությունը թույլ կտա ամրապնդել հայ–ադրբեջանական սահմանի միակ և առավել խոցելի հատվածը և նման կերպով անվտանգ դարձնել սահմանագծերը` պաշտպանելով խաղաղ բնակչությանը։

«Կարևոր չէ, թե ստեղծված իրավիճակում ինչ են մտածում իշխանական շրջանակներում, մենք այլևս չպետք է մեր վրա փորձենք միջազգային կառույցների կողմից առաջարկվող զսպաշապիկը։ Եկել է վճռական գործողությունների ժամանակը, անհրաժեշտ է հակառակորդին լուրջ դիմակայություն ցուցադրել», – հայտարարեց Աճեմյանը։

Նրա խոսքով` Տավուշի մարզի մոտակայքում հակառակորդի դիրքերին տիրապետելը թույլ կտա փոխել երկու ուժերի դիմակայության ընթացքը։

Ռազմական փորձագետը վստահ է, որ հայկական հասարակությունը, որը հոգեբանորեն դեռևս պատրաստ չէ սահմանին լայնամասշտաբ գործողությունների հնարավոր վերսկսմանը, ամբողջովին կաջակցի Տավուշի մոտակայքում ադրբեջանական դիրքերի վերահսկողությանը վերաբերող իր նախաձեռնությանը։


Պատրաստ մարտի

Հայաստանի առաջին հետախուզական–դիվերսիոն ջոկատի հրամանատար Վովա Վարտանովն իր հերթին կարծում է, որ հայկական բանակը պատրաստ է լայնամասշտաբ ռազմական գործողություններին` ի տարբերություն Ադրբեջանի, որի գործողությունները դեռևս սահմանափակվում են «սահմանին անիմաստ մարմնաշարժություններով»։

Նա նաև ընդգծեց, որ Հայաստանը` որպես ինքնիշխան երկիր, որն ուղիղ կապ չունի ղարաբաղա–ադրբեջանական հակամարտության հետ, կարող է հակահարված հասցնել ադրբեջանական դիրքերին, որոնք գնդակոծել են Տավուշի մարզի խաղաղ բնակիչներին։

«Նման իրավիճակում անգամ միջազգային հանրությունը չի կարող նախատել Հայաստանին պատերազմ հրահրելու փորձի մեջ, քանի որ նա ընդամենը պաշտպանում է իր ինքնիշխան պետության սահմանագիծը», – ասաց Վարտանովն ու նշեց, որ նման իրավիճակում հասարակությունը պետք է անվերապահորեն աջակցի իր երկրի ղեկավարությանը`անկախ սեփական քաղաքական հայացքներից։ Նա նաև կարծում է, որ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը չի գնա ակտիվ ռազմական գործողությունների` հաշվի առնելով իր բիզնես շահերը, որոնք կարող են տուժել սահմանին հնարավոր լայնամասշտաբ գործողությունների պատճառով։

«Ադրբեջանը չի ցանկանա զրկվել իր նավթային եկամուտներից, և ավելին, օտարերկրյա ընկերությունները թույլ չեն տա սպառնալիքի տակ դնել նավթային ռեսուրսների սեփական մատակարարումները», – ասաց Վարտանովը։

Քաղաքականությունը զսպում է

Ի տարբերություն ռազմական փորձագետների` քաղաքագետներն ավելի զուսպ կանխատեսումներ են անում։ Մասնավորապես, Կովկասի ինստիտուտի քաղաքական հետազոտությունների բաժնի ղեկավար Սերգեյ Մինասյանը նշեց, որ վերջին 10–15 տարում Ադրբեջանը պարբերաբար փորձում է լարվածություն պահպանել ասհմանին և շփման գծում։ Այն ուղղված է ոչ թե լայնամասշտաբ գործողություններ ծավալելուն, այլ միայն միջազգային հանրությանը մեսիջներ ուղարկելու այն մասին, որ այնտեղ չեն հաշտվել Ղարաբաղի ընթացիկ ստատուս–քվոյի հետ։

«Ադրբեջանի ռազմաքաղաքական ղեկավարությունը հայտնվել է չիրագործված սպառնալիքների սեփական թակարդում, որոնց մասին հրապարակայնորեն և կանոնավոր կերպով հայտարարում է երկրի ներսում։ Միաժամանակ եթե ադրբեջանական իշխանություններն ու քաղաքական վերնախավը համոզված լինեն, որ կկարողանան հասնել ռևանշի, ապա լայնամասշտաբ ռազմական գործողությունների վերսհսկսման հավանականությունը կպահպանվի շփման ողջ գծի երկայնքով», – ասաց Մինասյանը։

Քաղաքագետը նաև կարծում է, որ իրավիճակի սրման վտանգը որոշ իմաստով զսպում է միջազգային հանրության կողմից արձագանքի բացակայությունը, և դեռևս հայտնի չէ, թե ինչպես կարձագանքի այն ավելի ակտիվ ռազմական գործողությունների դեպքում։