ԵՐԵՎԱՆ, 21 օգոստոսի– Sputnik. Վստահաբար կարելի է ասել, որ Երևանի ցայտաղբյուրներն ինքնատիպ այցեքարտ են դարձել մայրաքաղաքի համար, և անվճար ջրի այդ «անհասկանալի» աղբյուրները օտարերկրացիների մոտ գրեթե միշտ սկզբում զարմանք, իսկ հետո հիացմունք են առաջացնում։ Ցայտաղբյուրները մեր մայրաքաղաքի այցեքարտն են, ինչպես Հանրապետության հրապարակը, Երևանի կոնյակի գործարանը, «Կասկադը»…
Ցայտաղբյուրը բավականին հազվագյուտ երևույթ է, քանի որ աշխարհի շատ քաղաքներում անգամ չգիտեն, որ փողոցով քայլելիս կարելի է խմել այն «ջուրը, որն աշխարհում երկրորդ տեղում է», ինչպես նշում էր Ֆրունզիկ Մկրտչյանի հայտնի հերոսը «Միմինո» ֆիլմում։ «Sputnik-Արմենիա» պորտալը ներկայացնում է Երևանի կենտրոնում գտնվող տասը առավել հետաքրքիր ցայտաղբյուրների ֆոտո–ընտրանին։
© Sputnik / Асатур ЕсаянцՀավերժ փառք Արցախյան ազատամարտի հերոսներին
1/21
© Sputnik / Асатур Есаянц
Հավերժ փառք Արցախյան ազատամարտի հերոսներին
© Sputnik / Асатур ЕсаянцԶաքյան փողոցում, Հանրապետության հրապարակից ոչ հեռու տեղադրված ցայտաղբյուրը նվիրված է Արցախյան հերոսամարտում զոհված Արմեն Միսակյանի հիշատակին։ Ծննդյան և մահվան տարեթվերն են` «1962-1993». սեփական կյանքը հանուն հայրենիքի զոհաբերած երիտասարդի ողբերգական պատմության վկայությունը։ Ցայտաղբյուրը համալրվում է Միսակյանի քարե կիսադեմով։
2/21
© Sputnik / Асатур Есаянц
Զաքյան փողոցում, Հանրապետության հրապարակից ոչ հեռու տեղադրված ցայտաղբյուրը նվիրված է Արցախյան հերոսամարտում զոհված Արմեն Միսակյանի հիշատակին։ Ծննդյան և մահվան տարեթվերն են` «1962-1993». սեփական կյանքը հանուն հայրենիքի զոհաբերած երիտասարդի ողբերգական պատմության վկայությունը։ Ցայտաղբյուրը համալրվում է Միսակյանի քարե կիսադեմով։
© Sputnik / Асатур ЕсаянцԵրևանի Սուրբ Սարգիս եկեղեցու առջև կառուցված ցայտաղբյուրը
3/21
© Sputnik / Асатур Есаянц
Երևանի Սուրբ Սարգիս եկեղեցու առջև կառուցված ցայտաղբյուրը
© Sputnik / Асатур ЕсаянцՀայաստանն առաջին երկիրն է, որը 301թ.–ին ընդունել է քրիստոնեությունը որպես պետական կրոն։ Այդ ժամանակից ի վեր Հայաստանի ողջ տարածքում կառուցվել են եկեղեցիներ և վանքեր, որոնք ոչ միայն կրոնական կյանքի կենտրոններ են դարձել, այլև` ապաստան օտարականների համար։ Դրանից հետո ավանդաբար յուրաքանչյուր եկեղեցու մոտ կառուցվում է ցայտաղբյուր։ Սուրբ Սարգիս եկեղեցու մոտ կառուցված եռաթև ցայտաղբյուրը շարունակում է այդ ավանդույթը։ Ջուր խմելիս ակամայից զմայլվում ես գեղատեսիլ Հրազդանի կիրճով, որը սփռված է եկեղեցու առաջ։
4/21
© Sputnik / Асатур Есаянц
Հայաստանն առաջին երկիրն է, որը 301թ.–ին ընդունել է քրիստոնեությունը որպես պետական կրոն։ Այդ ժամանակից ի վեր Հայաստանի ողջ տարածքում կառուցվել են եկեղեցիներ և վանքեր, որոնք ոչ միայն կրոնական կյանքի կենտրոններ են դարձել, այլև` ապաստան օտարականների համար։ Դրանից հետո ավանդաբար յուրաքանչյուր եկեղեցու մոտ կառուցվում է ցայտաղբյուր։ Սուրբ Սարգիս եկեղեցու մոտ կառուցված եռաթև ցայտաղբյուրը շարունակում է այդ ավանդույթը։ Ջուր խմելիս ակամայից զմայլվում ես գեղատեսիլ Հրազդանի կիրճով, որը սփռված է եկեղեցու առաջ։
© Sputnik / Асатур ЕсаянцՑայտաղբյուր Մեսրոպ Մաշտոցի պողոտայում
5/21
© Sputnik / Асатур Есаянц
Ցայտաղբյուր Մեսրոպ Մաշտոցի պողոտայում
© Sputnik / Асатур ЕсаянцՀայաստանի մայրաքաղաքի գլխավոր պողոտայում գտնվող հնգաթև ցայտաղբյուրը կառուցվել է երևանյան հին եռահարկ շենքի մոտ։ Լուսանկարն արվել է հենց այդ շենքի պատշգամբից։ Սա քաղաքի ամենահին ցայտաղբյուրներից է, որից կարող է ջուր խմել միանգամից հինգ մարդ։
6/21
© Sputnik / Асатур Есаянц
Հայաստանի մայրաքաղաքի գլխավոր պողոտայում գտնվող հնգաթև ցայտաղբյուրը կառուցվել է երևանյան հին եռահարկ շենքի մոտ։ Լուսանկարն արվել է հենց այդ շենքի պատշգամբից։ Սա քաղաքի ամենահին ցայտաղբյուրներից է, որից կարող է ջուր խմել միանգամից հինգ մարդ։
© Sputnik / Асатур ЕсаянцԱլեքսանդր Թամանյանի հուշարձանի մոտ կառուցված ցայտաղբյուրը
7/21
© Sputnik / Асатур Есаянц
Ալեքսանդր Թամանյանի հուշարձանի մոտ կառուցված ցայտաղբյուրը
© Sputnik / Асатур ЕсаянцԿլոր գավաթի տեսքով ցայտաղբյուրը գտնվում է Երևանի առաջին ճարտարապետ Ալեքսանդր Թամանյանի հուշարձանի մոտ։ Հայտնի ճարտարապետը քաղաքի գլխավոր հատակագծի հեղինակն է։ Նրա հեղինակությամբ գեղեցիկ հուշարձաններ են կառուցվել ոչ միայն Երևանում, այլև` Մոսկվայում, Սանկտ Պետերբուրգում, Յարոսլավլում... Ցայտաղբյուրի վրա գրված է. «Թող բխի ջուրդ, Հայրենիք»։
8/21
© Sputnik / Асатур Есаянц
Կլոր գավաթի տեսքով ցայտաղբյուրը գտնվում է Երևանի առաջին ճարտարապետ Ալեքսանդր Թամանյանի հուշարձանի մոտ։ Հայտնի ճարտարապետը քաղաքի գլխավոր հատակագծի հեղինակն է։ Նրա հեղինակությամբ գեղեցիկ հուշարձաններ են կառուցվել ոչ միայն Երևանում, այլև` Մոսկվայում, Սանկտ Պետերբուրգում, Յարոսլավլում... Ցայտաղբյուրի վրա գրված է. «Թող բխի ջուրդ, Հայրենիք»։
© Sputnik / Асатур ЕсаянцՍայաթ–Նովայի ցայտաղբյուրը Կոնսերվատորիայի մոտակայքում
9/21
© Sputnik / Асатур Есаянц
Սայաթ–Նովայի ցայտաղբյուրը Կոնսերվատորիայի մոտակայքում
© Sputnik / Асатур ЕсаянцԵրևանի պետական կոնսերվատորիայի շենքի դիմաց մի արտասովոր ցայտաղբյուր կա։ Հայ բանաստեղծի և երաժշտի, սիրային քնարերգուի հիշատակն անմահացնում է սպիտակ քարից պատրաստված կիսադեմը։ Միշտ կարկաչող աղբյուրը խորհրդանշում է բազմադարյա պատմություն ունեցող հայկական պոեզիայի անսահմանությունն ու հարուստ ավանդույթները։
10/21
© Sputnik / Асатур Есаянц
Երևանի պետական կոնսերվատորիայի շենքի դիմաց մի արտասովոր ցայտաղբյուր կա։ Հայ բանաստեղծի և երաժշտի, սիրային քնարերգուի հիշատակն անմահացնում է սպիտակ քարից պատրաստված կիսադեմը։ Միշտ կարկաչող աղբյուրը խորհրդանշում է բազմադարյա պատմություն ունեցող հայկական պոեզիայի անսահմանությունն ու հարուստ ավանդույթները։
© Sputnik / Асатур Есаянц«Առագաստ» սրճարանի մոտ գտնվող «Ոչխարների ցայտաղբյուրը»
11/21
© Sputnik / Асатур Есаянц
«Առագաստ» սրճարանի մոտ գտնվող «Ոչխարների ցայտաղբյուրը»
© Sputnik / Асатур ЕсаянцԵվս մի ցայտաղբյուր, որը մի ամբողջական քանդակ է ներկայացնում։ Ցայտաղբյուրի մեջտեղում տեղադրված է քարե սալիկ` փորագրված կենաց ծառով, որի շուրջը ոչխարների երկու քանդակներ են։ Կենաց ծառով քարե սալիկը, որը խորհրդանշում է պտղաբերություն, բարգավաճում և բարեկեցություն, նախատեսվում էր նվիրել Երևանի քույր–քաղաքին` իտալական Կարարային, սակայն տեղափոխման ժամանակը սալիկը կոտրվել է։ Վերականգնված սալիկը տեղադրել էին Երևանում, իսկ Կարարայի համար նորն էին պատրաստել։ Ի նշան երախտագիտության` Կարարայի բնակիչները Երևանին էին նվիրել Կարարայի սպիտակ մարմարից պատրաստված «Բարեկամության ձեռքեր» քանդակը։
12/21
© Sputnik / Асатур Есаянц
Եվս մի ցայտաղբյուր, որը մի ամբողջական քանդակ է ներկայացնում։ Ցայտաղբյուրի մեջտեղում տեղադրված է քարե սալիկ` փորագրված կենաց ծառով, որի շուրջը ոչխարների երկու քանդակներ են։ Կենաց ծառով քարե սալիկը, որը խորհրդանշում է պտղաբերություն, բարգավաճում և բարեկեցություն, նախատեսվում էր նվիրել Երևանի քույր–քաղաքին` իտալական Կարարային, սակայն տեղափոխման ժամանակը սալիկը կոտրվել է։ Վերականգնված սալիկը տեղադրել էին Երևանում, իսկ Կարարայի համար նորն էին պատրաստել։ Ի նշան երախտագիտության` Կարարայի բնակիչները Երևանին էին նվիրել Կարարայի սպիտակ մարմարից պատրաստված «Բարեկամության ձեռքեր» քանդակը։
© Sputnik / Асатур ЕсаянцՑայտաղբյուր «Չուգունչիկ»
13/21
© Sputnik / Асатур Есаянц
Ցայտաղբյուր «Չուգունչիկ»
© Sputnik / Асатур ЕсаянцՑայտաղբյուրի պատմությունը սկիզբ է առնում 2000–ականներին։ «Չուգունչիկ» կեղծանունով հայտնի երիտասարդը, վիճելով մթերային խանութի սեփականատերերի հետ, նրանցից մեկի ոտքերի տակ դատարկում է «Կալաշնիկով» ավտոմատի ողջ պահունակը, ինչից հետո նրան դանակով սպանում են։ Ցայտաղբյուրը տեղադրվել են երիտասարդի ընկերները...
14/21
© Sputnik / Асатур Есаянц
Ցայտաղբյուրի պատմությունը սկիզբ է առնում 2000–ականներին։ «Չուգունչիկ» կեղծանունով հայտնի երիտասարդը, վիճելով մթերային խանութի սեփականատերերի հետ, նրանցից մեկի ոտքերի տակ դատարկում է «Կալաշնիկով» ավտոմատի ողջ պահունակը, ինչից հետո նրան դանակով սպանում են։ Ցայտաղբյուրը տեղադրվել են երիտասարդի ընկերները...
© Sputnik / Асатур ЕсаянцՇառլ Ազնավուրի հրապարակի մոտ գտնվող ցայտաղբյուրը
15/21
© Sputnik / Асатур Есаянц
Շառլ Ազնավուրի հրապարակի մոտ գտնվող ցայտաղբյուրը
© Sputnik / Асатур ЕсаянцՑայտաղբյուրը երևանցիների հանդիպման վայրերից մեկն է։ Քառաթև ցայտաղբյուրն ընդմիշտ մնում է մայրաքաղաքի բազմաթիվ հյուրերի հիշողության մեջ, որոնք իջևանում են մոտակայքում գտնվող հյուրանոցում։
16/21
© Sputnik / Асатур Есаянц
Ցայտաղբյուրը երևանցիների հանդիպման վայրերից մեկն է։ Քառաթև ցայտաղբյուրն ընդմիշտ մնում է մայրաքաղաքի բազմաթիվ հյուրերի հիշողության մեջ, որոնք իջևանում են մոտակայքում գտնվող հյուրանոցում։
© Sputnik / Асатур ЕсаянцՀյուսիսային պողոտայում կառուցված ցայտաղբյուրը
17/21
© Sputnik / Асатур Есаянц
Հյուսիսային պողոտայում կառուցված ցայտաղբյուրը
© Sputnik / Асатур ЕсаянцՑայտաղբյուրը կառուցվել է վերջերս, սակայն արդեն դարձել է քաղաքի լանդշաֆտի մի մասը։ Այն բաղկացած է վեց ցայտաղբյուրից, կառուցված է մինիմալիստական ոճով` մոխրագույն քար և բրոնզե լեզվակներ, որոնցից ժայթքում է ջուրը։
18/21
© Sputnik / Асатур Есаянц
Ցայտաղբյուրը կառուցվել է վերջերս, սակայն արդեն դարձել է քաղաքի լանդշաֆտի մի մասը։ Այն բաղկացած է վեց ցայտաղբյուրից, կառուցված է մինիմալիստական ոճով` մոխրագույն քար և բրոնզե լեզվակներ, որոնցից ժայթքում է ջուրը։
© Sputnik / Асатур ЕсаянцՀանրապետության հրապարակում գտնվող «Յոթ աղբյուր» ցայտաղբյուրը
19/21
© Sputnik / Асатур Есаянц
Հանրապետության հրապարակում գտնվող «Յոթ աղբյուր» ցայտաղբյուրը
© Sputnik / Асатур ЕсаянцԵվ վերջապես, քաղաքի ամենագլխավոր ցայտաղբյուրը, որը գտնվում է Երևանի ամենագլխավոր հրապարակում։ «Յոթ աղբյուր» ցայտաղբյուրը գտնվում է Պատմության թանգարանի և Պատկերասրահի, ինչպես նաև Երգող շատրվանների հարևանությամբ։ Մոխրագույն քարից պատրաստված ցայտաղբյուրը «ջերմ» ու «սիրալիր» է հատկապես երեկոյան ժամերին, երբ հրապարակը լուսավորվում է, իսկ շատրվանները սկսում են «երգել»։
20/21
© Sputnik / Асатур Есаянц
Եվ վերջապես, քաղաքի ամենագլխավոր ցայտաղբյուրը, որը գտնվում է Երևանի ամենագլխավոր հրապարակում։ «Յոթ աղբյուր» ցայտաղբյուրը գտնվում է Պատմության թանգարանի և Պատկերասրահի, ինչպես նաև Երգող շատրվանների հարևանությամբ։ Մոխրագույն քարից պատրաստված ցայտաղբյուրը «ջերմ» ու «սիրալիր» է հատկապես երեկոյան ժամերին, երբ հրապարակը լուսավորվում է, իսկ շատրվանները սկսում են «երգել»։
© Sputnik / Асатур ЕсаянцՀանրապետության հրապարակում գտնվող «Յոթ աղբյուր» ցայտաղբյուրը
21/21
© Sputnik / Асатур Есаянц
Հանրապետության հրապարակում գտնվող «Յոթ աղբյուր» ցայտաղբյուրը