Միջնորդները կոչ են անում Հայաստանին և Ադրբեջանին խուսափել բռնության թեժացումից

ԵՐԵՎԱՆ, հուլիսի 24– Sputnik. ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահները նախօրեին հանդես են եկել հայտարարությամբ, որում կոչ են անում Հայաստանի և Ադրբեջանի նախագահներին խուսափել բռնության մահացու թեժացումից և միջոցներ ձեռնարկել` հրադադարի մասին համաձայնագրին խստորեն հետևելու համար։

Մինսկի խմբի համանախագահներ Իգոր Պոպովը (Ռուսաստան), Ջեյմս Ուորլիքը (ԱՄՆ) և Պյեր Անդրիյոն (Ֆրանսիա) օրերս այցելել են Երևան և Բաքու, որտեղ հանդիպել են Հայաստանի և Ադրբեջանի նախագահներ Սերժ Սարգսյանի և Իլհամ Ալիևի հետ։ Հանդիպումներին ներկա է եղել նաև ԵԱՀԿ գործող նախագահի անձնական ներկայացուցիչ Անջեյ Կասպրշիկը։

«Մենք ողջունել ենք շփման գծում և հայ–ադրբեջանական սահմանին հարաբերական կայունության շրջանը, որը համընկել է երկու երկրներում վերջին մի քանի ամիսներին խոշոր միջազգային իրադարձությունների հետ։ Այունամենայնիվ, մենք անհանգստացած ենք լարվածության աճով և կոչ ենք արել նախագահներից խուսափել բռնության մահացու թեժացումից և միջոցներ ձեռնարկել` հրադադարի մասին համաձայնագրին խստորեն հետևելու համար»,– նշվում է ԵԱՀԿ պաշտոնական կայքում տեղադրված միջնորդների հայտարարությունում։

Համանախագահները նշել են, որ հանդիպումների ընթացքում բարձր մակարդակում քննարկվել են բանակցությունների առաջխաղացման առաջարկները` ուղղված ղարաբաղյան հակամարտության կայուն կարգավորմանը։

«Մենք ողջունել ենք Հայաստանի և Ադրբեջանի նախագահների պատրաստակամությունն այս տարի միմյանց հանդիպելու հարցում։ Նրանք հանձնարարել ենք արտաքին գործերի նախարարներին շարունակել աշխատանքը համանախագահների հետ` գագաթնաժողովի համար օրակարգ մշակելու համար»,– նշվում է հայտարարությունում։

Փաստաթղթում նաև նշվում է, որ նախագահները կրկնել են անհետ կորածների մասին տվյալներով փոխանակվելու հավատարմությունը` Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտեի հովանու ներքո։

Ղարաբաղյան հակամարտությունը սկսվել է 1988 թվականին, երբ գերազանցապես հայերով բնակեցված Լեռնային Ղարաբաղը հայտարարեց Ադրբեջանի կազմից դուրս գալու մասին: 1991թ. դեկտեմբերի 10-ին Լեռնային Ղարաբաղում հանրաքվե անցկացվեց, որի ժամանակ մասնակիցների 99,89 տոկոսը քվեարկեց Ադրբեջանից լիովին անկախանալու օգտին:

Դրան հետևեցին Ադրբեջանի ձեռնարկած լայնածավալ ռազմական գործողությունները, որոնք հանգեցրին նրան, որ նրանք կորցրեցին վերահսկողությունը ոչ միայն Լեռնային Ղարաբաղի, այլև հարակից յոթ շրջանների նկատմամբ:

1994թ. մայիսի 12-ին զինադադարի վերաբերյալ եռակողմ համաձայնագրի կնքումից  հետո հակամարտության գոտում դադարեցին ռազմական գործողությունները, որոնց արդյունքում երկու կողմից էլ եղավ շուրջ 25-30 հազար զոհ և մոտ մեկ միլիոն մարդ  ստիպված լքեց բնօրրանը:

Հրադադարի ռեժիմ հաստատելու վերաբերյալ համաձայնագիրը մինչև այսօր ուժի մեջ է: 1992 թվականից ի վեր հակամարտության խաղաղ կարգավորման ուղղությամբ բանակցություններ են տարվում ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի շրջանակներում, որի համանախագահներն են ԱՄՆ-ն, Ռուսաստանը և Ֆրանսիան: