Թոռը պապական տունը վերածել է դպրոցի. Արցախի Վարնկաթաղ գյուղում դարձյալ հնչեց դպրոցի զանգը

Սահմանամերձ գյուղի դպրոցի նախկին տնօրենի թոռը` Վահրամ Սողոմոնյանը համոզված է` տատիկն իր որոշումից գոհ կլիներ։
Sputnik
Արցախի Մարտակերտի շրջանի Վարնկաթաղ գյուղում տասնամյակների լռությունից հետո այս տարի դարձյալ հնչեց դպրոցի զանգը։
Գյուղն ընդամենը 7 աշակերտ ունի, բայց, նրանց կրթությունը կարևորելով, որոշվել է գյուղի տներից մեկը ժամանակավոր դպրոցի վերածել։ Իսկ առաջինը, որ արվել է դրա վերանորոգման ընթացքում, երեխաների համար զանգ տեղադրել է եղել։
Տունը որպես դպրոց երեխաներին է տրամադրել Արցախի կառավարության կրթական բարեփոխումների գծով խորհրդական Վահրամ Սողոմոնյանը` տան տերերի թոռը։
Երևանում ևս մեկ հիմնանորոգված դպրոց բացվեց. փոխվարչապետն ու քաղաքապետը շրջել են կրթօջախում
«Տունը կառուցվել է մոտ 100-150 տարի առաջ, այն եղել է Միրզաբեկյանների տոհմի հողաշեն տունը։ Հետո վերակառուցվել է, մեծացել ու քարապատվել, սենյակներ են ավելացվել։ Տան բակում այսօր էլ կանգուն է մնում ու մինչ օրս էլ բերք է տալիս 100–ամյա թթենին, որի տակ գյուղացիները հավաքվում, թութ էին ուտում ու ժամանակ անցկացնում»,– պատմում է Միրզաբեկյանների այսօրվա ներկայացուցիչը։
Վահրամը, ում մանկության հուշերը կապված են պապիկ–տատիկի տան, հարազատ գյուղում  անցկացրած անհոգ օրերի հետ, համոզված է` իր որոշումից մանկավարժ տատը գոհ կլիներ։ Բանն այն է, որ տատը` Արզիկ Խաչատրյանը, տասնամյակներ շարունակ եղել է Վարնկաթաղի դպրոցի տնօրենը։ Այսօր այդ դպրոցը սեյսմիկ խնդիր ունի ու այլևս չի ծառայում երեխաներին։
Իմանալով, որ Վարնկաթաղի երեխաները ստիպված են ամեն օր 7 կմ ոտքով ճանապարհ անցնել` հարևան Մաղավուզ գյուղի դպրոց հասնելու համար, Վահրամ Սողոմոնյանն Արցախի կառավարությանն առաջարկել է երեխաների համար ժամանակավոր դպրոց դարձնել իր պապական տանը, որը 2020թ–ին տատի մահից հետո դատարկ է եղել։
Հայաստանում 46 դպրոց է կառուցվում ու վերակառուցվում, մեծ մասը` մարզերում
«Իրենք սկզբում մտածում էին` փոքր համայնք է, չարժե այդքան գումար ծախսել դպրոցի վերանորոգման վրա։ Բայց Մարտակերտի կրթբաժնի ղեկավարը սեպտեմբերի 1-ին այցելել է գյուղ, ու, տեսնելով այդ երեխաներին ու նրանց ուրախությունը իրենց դպրոցի զանգից, շատ հուզվել է ու հասկացել, թե որքան կարևոր է դա երեխաների համար»,– Sputnik Արմենիային պատմում է Վահրամը։
Վարնկաթաղում այսօր նաև բնակելի տների շինարարություն է իրականացվում։ Այդ շինարարության ու վերաբնակեցման արդյունքում գյուղի դպրոցականներն արդեն 14-ը կդառնան։
Այսօր նաև այն երեխաների տոնն է, որոնց դասերից հետո մայրիկները Եռաբլուր են տանելու
«Համայնքի վերակենդանացման համար շատ կարևոր է հատկապես դպրոց ու հենց դպրոցում լավ պայմաններ ունենալը։ Եթե սահմանային գյուղը չի զարգանում, դա ուղերձ է ոչ միայն մեզ, այլև հարևաններին, թե ինչպես ենք մենք պատկերացնում Արցախի զարգացումը, Արցախի ապագան»,– ասում է Վահրամ Սողոմոնյանը` հավելելով, որ Արցախում իրականացվող առաջնահերթ ծրագրերից մեկն էլ փոքր համայնքներում դպրոցական պրոցեսի կազմակերպումն է։ Արցախում շուրջ 30 գյուղ կա, որտեղ աշակերտները շատ քիչ են, այս համայնքների համար հատկապես դժվար է լինում ուսուցիչներ գտնելը։
Արցախի կառավարությունում հուսով են, որ մասնագետների խնդիրը կարող է լուծել այս սեպտեմբերից մեկնարկած «Երկարօրյա դպրոց» ծրագիրը։
«Սփյուռքի համայնքները ֆինանսավորում են դպրոցներում դասարանների արդիականացումը, վերանորոգումը, ճաշարանների կառուցումը։ Պետությունն իր կողմից ավելացնում է ու վերապատրաստում է մանկավարժ–աշխատողներ, խոհարար–աշխատողներ, ու երեխաները հնարավորություն են ստանում ամբողջօրյա ռեժիմով բազմազան զբաղմունք ունենալ` ժամանց, դասապատրաստում, սպորտ, մշակույթ և այլն»,– ասում է Սողոմոնյանը` հավելելով, որ ծրագրի նպատակն է, որ դպրոցն այնքան գրավիչ լինի, որ երեխաները սիրեն կրթությունը, իրենց օրն անցկացնեն հարազատ կրթօջախում։
Կարմրավան գյուղի միակ 1-ին դասարանցին. Շիրակի 4 գյուղում այս տարի նոր դպրոցականներ չկան
«Երկարօրյա դպրոց» մոդելի առաջին փորձարկումն է, որում ներառվել են Շուշիի, Մարտակերտի, Ասկերանի, Մարտունու շրջանի 14 սահմանային գյուղեր։ Արդիականացումը նախատեսվում է ավարտել մինչև ընթացիկ ուսումնական տարվա առաջին կիսամյակի ավարտը։
Ծրագրի բարեհաջող ավարտից հետո այն կկիրառվի նաև այլ դպրոցներում։