00:00
01:00
02:00
03:00
04:00
05:00
06:00
07:00
08:00
09:00
10:00
11:00
12:00
13:00
14:00
15:00
16:00
17:00
18:00
19:00
20:00
21:00
22:00
23:00
00:00
01:00
02:00
03:00
04:00
05:00
06:00
07:00
08:00
09:00
10:00
11:00
12:00
13:00
14:00
15:00
16:00
17:00
18:00
19:00
20:00
21:00
22:00
23:00
Ուղիղ եթեր
Լուրեր
09:00
4 ր
Ուղիղ եթեր
09:29
8 ր
Ուղիղ եթեր
09:37
23 ր
Ուղիղ եթեր
10:00
3 ր
Ուղիղ եթեր
10:04
39 ր
Ուղիղ եթեր
11:01
5 ր
Ուղիղ եթեր
13:00
5 ր
Ուղիղ եթեր
14:00
5 ր
Ուղիղ եթեր
17:00
5 ր
Ուղիղ եթեր
18:00
5 ր
5 րոպե Դուլյանի հետ
18:05
8 ր
Ուղիղ եթեր
19:00
5 ր
Ուղիղ եթեր
Լուրեր
09:24
46 ր
Ուղիղ եթեր
Լուրեր
10:00
46 ր
Ուղիղ եթեր
Ուրիշ նորություններ
10:47
5 ր
Ուղիղ եթեր
Լուրեր
11:00
46 ր
Ուղիղ եթեր
Լուրեր
13:00
46 ր
Ուղիղ եթեր
Լուրեր
14:00
46 ր
Ուղիղ եթեր
Լուրեր
17:00
46 ր
Ուղիղ եթեր
Լուրեր
18:00
46 ր
Ուղիղ եթեր
Լուրեր
19:00
46 ր
ԵրեկԱյսօր
Եթեր
ք. Երևան106.0
ք. Երևան106.0
ք. Գյումրի90.1
Եվրասիական միությանն անդամակցելու հինգ տարվա ընթացքում Հայաստանը գրեթե եռակի ավելացրել է արտահանումը դեպի Ռուսաստան և Եվրասիական միության երկրներ։
Միաժամանակ Ռուսաստանը շարունակում է մնալ Հայաստանից պատրաստի ապրանքների արտահանման հիմնական շուկան։ Այստեղ հաջողությամբ արտահանվում են միրգ ու բանջարեղեն, հագուստ, գինի և կոնյակ, իսկ առանձին դեպքերում`նաև այլ ապրանքներ։ Դա անդրադարձել է նաև Հայաստանի տնտեսական ցուցանիշների վրա։
Որքանո՞վ են աճել ԵԱՏՄ հիմնական
մակրոտնտեսական ցուցանիշները

2019 թվականին
ԵԱՏՄ երկրների առևտրի ծավալները միմյանց
և աշխարհի մյուս երկրների հետ
Պատժամիջոցների և նավթի գների անկման հետ կապված` 2014-15 թվականների տնտեսական ցնցումից հետո փոխադարձ առևտուրն ամբողջությամբ վերականգնվել է։

Երրորդ երկրների հետ առևտուրը սկզբում նվազեց, բայց հետո վերականգնվում էր։ Այդ ցուցանիշները հիմնականում կախված էին նավթի գներից։ Նավթի և գազի արտահանման ծավալները չեն նվազել (հակառակը` աստիճանաբար աճում են)։ Աճել է նաև նավթից ու գազից ստացվող ընդհանուր եկամուտը, սակայն դրա համար ստիպված են եղել նախկինից ավելի շատ նավթ ու գազ վաճառել։ Բացարձակ թվերով`շահույթը հումքային ապրանքներից աճել է` 169–ից դառնալով մինչև 221 մլրդ դոլար։

2015-19 թվականներին աճում էին նաև վերամշակող արդյունաբերության (այսինքն ոչ թե հումքից, այլ պատրաստի ապրանքից) ապրանքների արտահանումից ստացված եկամուտները։ Հինգ տարվա ընթացքում եկամուտներն այստեղ աճել են գրեթե 12%–ով` մոտավորապես 170–ից դառնալով 190 մլրդ դոլար։ Հիմնական մասն այստեղ զբաղեցնում է նավթամթերքը (75 մլրդ)։ Դրա արտահանման ծավալները գրեթե չեն փոխվել։
Հայաստանի առևտուրը
ԵԱՏՄ երկրների հետ
2015-19 թվականներին Հայաստանից Ռուսաստան և ԵԱՏՄ երկրներ արտահանումը գրեթե եռակի աճել է։
Այն հիմնականում
բաժին է ընկնում Ռուսաստանին և աճել է կոնյակի (2014-15 թվականների անկումից հետո), թարմ մրգերի և բանջարեղենի արտահանումը վերականգնվելու հաշվին։
Միաժամանակ սկսել է զարգանալ հագուստի արտահանումը։

Արտահանման ծավալը ԵԱՏՄ մյուս երկրներ թեև աճում է, սակայն շարունակում է համեմատաբար փոքր մնալ։ Օրինակ, դեպի Ղրղզստան արտահանումը նախկինում գրեթե բացակայել է (կես միլիոն դոլարից պակաս), իսկ այժմ գերազանցում է երեք միլիոնը։ Փոքր ծավալներով, սակայն աճել է նաև այդ երկրից ներուծումը։
Դրական օրինակներ
(քեյսեր)
Եվրասիական միության արդյունքը կարելի է նկատել նաև առանձին դրական օրինակների վրա («քեյսերի»)։
Նրանցից մեկը կապված է Հայաստանից արտահանման հետ, մյուսը` Թուրքիայից ներմուծումը փոխարինելու։ Որպես օրինակ չի ընտրվել ո՛չ միրգ–բանջարեղենը,ո՛չ էլ կոնյակը։ Առաջին դեպքում արտահանումը մեծամասամբ կախված է եղանակային պայմաններից, կոնյակն էլ Հայաստանը հաջողությամբ արտահանում էր նաև նախկինում։ Հագուստիարտահանումը նույնպես որոշակի առումով կապված է եվրասիական ինտեգրման հետ, սակայն մեծամասամբ` ոլորտի զարգացման հաջող ծրագրի։ Ծրագիրը ֆինանսավորել է ՄԱԿ–ը` ՌԴ կառավարության միջոցներով։

Այդ պատճառով կդիտարկենք երկու օրինակ, որտեղ արդյունքն անկասկած կապված է եվրասիական ինտեգրման հետ։
Օրինակ 1–ին. Գործիքաշինություն
Գործիքաշինությունը Խորհրդային Հայաստանի ամենազարգացած ոլորտներից մեկն էր։ Միության փլուզումից հետո այդ ոլորտի համարյա բոլոր գործարանները մաս–մաս վաճառեցին։ Այն սակավաթիվ գործարաններից մեկը, որը շարունակեց աշխատել` «Անալիտպրիբորն» էր` Գյումրի քաղաքում։ Այն աղաչափիչներ է (ջրի աղիությունը որոշող տվիչ) արտադրում ռուսական սուզանավերի համար։ 2015 թվականին դրանց արտահանումը դադարեցվել է, քանի որ Ռուսաստանի կառավարությունը որոշել էր պաշտպանական նշանակության արտադրանք պատվիրել միայն տեղի ձեռնարկություններից։ Սակայն հետո Հայաստանի համար, որպես Եվրասիական միության երկիր, բացառություն էր արվել։

01
Օրինակ 2–րդ. Ռուսաստանից պլաստմասսե իրերի ներկրում
Երկար տարիներ Հայաստանը պլաստմասսե իրերի զգալի մասը Թուրքիայից էր ներկրում։ 2015 թվականից հետո Թուրքիայից ներմուծումը չի աճում, իսկ Ռուսաստանից աճել է հինգ անգամ։
02

Հեղինակ՝ Արամ Գարեգինյան, Դիզայներ՝ Շուշանիկ Սարգսյան, Աղբյուր՝ Եվրասիական Տնտեսական Հանձնաժողով
Լրահոս
0