ԵՐԵՎԱՆ, 1 դեկտեմբերի – Sputnik. Ամանորյա զարդարման աշխատանքների արդյունքում հրապարակի պատմական շենքերին հասցված վնասը միջազգային պրակտիկայում որակվում է որպես «հուշարձանի նկատմամբ վանդալիզմ»։ Երևանի Հանրապետության հրապարակի շենքերի ֆասադների ավերման մասին համացանցում տարածված լուսանկարներն ու տեսանյութերը Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում այս կերպ մեկնաբանեց ճարտարապետ, քաղաքային պլանավորող Սարհատ Պետրոսյանը։
«Չգիտեմ, թե զարդարման ծրագիրը համաձայնեցումների ինչ գործընթացով է անցել։ Բնականաբար, կա նախաձեռնողը, որը, ենթադրում եմ՝ պետական որևէ օղակ է, կա Երևանի քաղաքապետարանը, որը թույլ է տվել, կա ԿԳՄՍ նախարարությունը, որը տվել է իր համաձայնությունը։ Սա ֆորմալ առումով ենթադրյալ այն 3 մարմիններն են, իրավական պատասխանատվություն ունեցող իրավաբանական այն անձինք, ովքեր պետք է թույլ տային կամ թույլ չտային դա»,– ասաց Պետրոսյանը։
Նշենք, որ պատասխանատուներից 2-ը` Երևանի քաղաքապետարանն ու ԿԳՄՍ–ն, արդեն հայտարարել են իրենց մեղքի բացակայության մասին։
Քաղաքապետարանը մամուլի հրապարակումներից հետ հայտարարեց, որ նախքան նախագծի իրականացումը տեղի է ունեցել աշխատանքային քննարկում ԿԳՄՍ գործընկերների հետ, որոնց կողմից ընդգծվել է նշված շենքերի վրա կատարվելիք աշխատանքների հետևանքների հետագա վերացման, ինչպես նաև աշխատանքների հետևանքները նվազագույնի հասցնելու կարևորությունը։
Երևանի Հանրապետության հրապարակում ամանորյա զարդարման աշխատանքներ են ընթանում
© Sputnik / Aram Nersesyan
«Հաշվի առնելով նշվածը, Երևանի քաղաքապետարանի և «Սինեմարտ» ՍՊԸ-ի միջև կնքված պայմանագրով, ընկերությունը ստանձնել է պարտավորություն տոնական լուսավորության ենթակառուցվածքի ապամոնտաժումից հետո վերականգնել շենքի արտաքին տեսքն անցքերի լցման միջոցով»,– ասված է քաղաքապետարանի տարածած հաղորդագրության մեջ։
ԿԳՄՍ նախարարն էլ իր հերթին էր հայտարարել, որ խնդիրը բացառապես քաղաքապետարանի դաշտում է, և որ քաղաքապետարանը պարտավորվել է, որ եթե որևէ վնաս լինի, հարյուր տոկոսով կվերականգնի։
«Այս ամենը ժամանակավոր երևույթ է, այնպես որ՝ ժամանակավոր զարդարանքների համար նախարարությունը հատուկ գիտամեթոդական նիստում դա չի քննարկում, իսկ քաղաքապետարանը, որպես միջոցառման կազմակերպիչ, պարտավորված է և վստահ եմ, որ կանի, կվերականգնի։ Կլինի ճաք, կլինի անցք, քաղաքապետարանը կվերականգնի», - ասել էր նախարար Վահրամ Դումանյանը։
Ճարտարապետ Սարհատ Պետրոսյանը հարցին մասնագիտական տեսանկյունից է մոտենում ու լուրջ կասկածներ ունի, որ աշխատանքների ընթացքում շենքի ֆասադի վրա արված անցքերը հնարավոր է լինելու փակել։
«Ինձ շատ հետաքրքիր է, թե ինչով են փակելու, որովհետև քարով այլևս հնարավոր չէ փակել։ Այսօր միակ տեխնոլոգիան քարի փոշին է, որը չունի այն երկարակեցությունը, որն ունի քարը»,– ասաց Պետրոսյանը` հավելելով, որ հուշարձան շենքի նախկին տեսքը վերականգնելն անհնար է, հուշարձանն անդառնալիորեն կորած է։
Երևանի Հանրապետության հրապարակում ամանորյա զարդարման աշխատանքներ են ընթանում
© Sputnik / Aram Nersesyan
Որպես խնդրի լուծում Սարհատ Պետրոսյանն առաջարկում ստեղծել անկախ մասնագետներից կազմված խումբ, ովքեր տեղում կուսումնասիրեն կատարված ու կատարվող աշխատանքները, կհաշվառեն հասցված վնասները ու նաև կբացահայտեն այն անձանց անունները, որոնց անմիջական հրամանով ու թույլտվությամբ է հուշարձան շենքի նկատմամբ այդօրինակ վերաբերմունք դրսևորվել։
«Սա վանդալիզմ է, որի համար մեղավորները պետք է պատասխանատվության ենթարկվեն, և պետք է հնարավորինս վերականգնվի հուշարձանին հասցված վնասը»,– ասաց ճարտարապետը։
Դեկտեմբերի 5-ին՝ ժամը 19:00-ին, Հանրապետության հրապարակում նախանշված է «Մանկական Եվրատեսիլի» բացման արարողությունը, որի ընթացքում վառվելու են Հանրապետության գլխավոր տոնածառի լույսերը։ Այդ օրվան ընդառաջ Երևանի գլխավոր հրապարակում արդեն շուրջ 1 ամիս ամանորյա լուսավորության մեծամասշտաբ նախագիծ է իրականացվում, որի շրջանակներում լուսավորում են հրապարակի բոլոր շենքերը, մասնավորապես` կառավարության վարչական շենքը։
Հանրապետության հրապարակի ու կառավարության շենքի հեղինակն է ճարտարապետ Ալեքսանդր Թամանյանը։ 1920-ականներին մեկնարկած շինարարությունը հաջողվել է ավարտին հասցնել միայն 1952թ.–ին։ Հոր սկսած աշխատանքն ավարտել է Թամանյանի որդին՝ ճարտարապետ Գևորգ Թամանյանը` որոշ փոփոխություններ անելով կառավարության շենքի նախնական նախագծում։
Շենքի դեկորատիվ մշակումներում Թամանյանն օգտագործվել է հայկական միջնադարյան ճարտարապետության (Տեկոր, Դվին) և մոնումենտալ քանդակագործության տարրեր:
Շենքը կառուցված է վարդագույն ֆելզիտային տուֆով՝ բազալտե գետնախարիսխի վրա: