Ու այս դեպքում մեր, այսպես ասած, առողջապահական այրերը մեծ պատրաստակամությամբ և հաճույքով ընդօրինակում են այն կասկածելի հնարքը, որը տասնամյակներ շարունակ կիրառել են մեր բոլոր իշխանությունները, երբ մեզ հպարտությամբ ասում են՝ տարեվերջին տնտեսության աճը աննախադեպ կլինի և կկազմի 90 տոկոս։
Ընդամենը մի փոքր նրբություն են լռության մատնում՝ ախր անցած տարի տնտեսության վիճակն այնքան անմխիթար է եղել, որ դրա համեմատությամբ այս տարվա ցուցանիշն իրոք ֆանտաստիկ կարող է թվալ։
Միշտ հիշեք այս մասին, երբ հերթական անգամ պաշտոնյաներից կլսեք, թե վերջին օրերին նկատվում է լուրջ դրական տեղաշարժ՝ ավելի շատ մարդ է պատվաստվել, քան, ասենք, նախանցած շաբաթ։
Թվում էր, թե Հայաստանի իշխանությունները, հաշվի առնելով պատվաստումների վիճակագրության իրոք որ խայտառակ վիճակը, օրիգինալ մեթոդներ կմշակեին պատվաստման նկատմամբ հետաքրքրությունը խթանելու համար։
Օրինակ, Ռուսաստանի Խաբարովսկի մարզում մի քանի օր առաջ՝ Զատիկի նախօրեին, 10-ական ձու էին բաժանել բոլոր պատվաստվածներին, որոնց տարիքը 60-ն անց է։ Կասեք՝ ծիծաղելի՞ է։ Դուք պարզապես արդեն մոռացել եք, թե ինչ աժիոտաժ էր տիրում Հայաստանում մեր Զատիկից առաջ, երբ մեկ ձվի գինը 200 դրամի էր հասել։ Բա ձու առաջարկեիք մարդկանց, վազելով կգնային պատվաստվելու։
Որն է հոգեպես ավելի ազնիվ. թույլ տալ` մարդը տանջվի՞, թե՞ վերջին ներարկումն անել նրան
Ի դեպ, պատվաստման խթանման տարբեր եղանակներ են կիրառվում նաև այն երկրներում, որտեղ Հայաստանի նման շատ ցածր չէ պատվաստվածների թիվը։ Իսրայելում մրգերով և բանջարեղենով լի տոպրակներ են բաժանում պատվաստման մասին ապացույցներ ներկայացնելու դեպքում, թեև այդ պետության մեծ հաջողությունները համավարակի դեմ պայքարում ակնհայտ են։
Միացյալ Նահանգներում էլ երկու անգամ պատվաստվել է ավելի քան 100 միլիոն մարդ, բայց միևնույնն է` BBC-ի վկայությամբ՝ պատվաստվելու դեպքում դուք կարող եք որոշ նահանգներում ըմբոշխնել հորթի անվճար խորոված, այլ նահանգներում ձեզ կառաջարկեն գարեջուր կամ առնվազն մի բաժակ թունդ խմիչք։ Մերիլենդ նահանգի ղեկավարն անխտիր բոլոր պետական ծառայողներին առաջարկել է 100 դոլար՝ պատվաստվելու դիմաց։
Իսկ Դեթրոյթ քաղաքի տեղական իշխանությունները ավելի հեռուն են գնացել՝ նրանք 50 դոլար են առաջարկում ոչ թե պատվաստվածին, այլ այն վարորդին, որն իր մեքենայով քաղաքացուն կբերի պատվաստման։ Մարդ լրջորեն մտածում է՝ չգնա՞մ Ամերիկա և պատվաստվողներին բերելու բիզնես բացեմ։ Պատկերացնո՞ւմ եք՝ օրական 10 մարդ հասցնեմ պատվաստման վայրը՝ 500 դոլար։ Կրկնեմ՝ մեկ օրում։
Հիմա կասեք՝ դե Ամերիկան հարուստ երկիր է, կարող է իրեն նման ճոխություն թույլ տալ։ Բայց շատ երկրներում իշխանություններն ընդամենը գաղափարն են տալիս, մնացածը կարգավորվում է փոխադարձ շահի կանոններով։
Ժպտացեք անծանոթներին ու երջանիկ կլինեք, կամ հայուհիները չե՞ն տարբերվում մյուսներից
Տեսեք։ Ենթադրենք, թե ես ռեստորանի կամ սրճարանի տերն եմ։ Գործերս արդեն երկրորդ տարին է` լավ չեն գնում կորոնավիրուսի պատճառով. կա′մ պետությունն է խիստ սահմանափակումներ մտցնում, նույնիսկ ժամանակավորապես փակում է ռեստորանս, կա′մ էլ մարդիկ են խուսափում այս վտանգավոր ժամանակաշրջանում հավաքվել ռեստորանում։ Եվ երբ ես պատվաստման դիմաց մարդկանց 25-տոկոսանոց զեղչ եմ առաջարկում, կամ ընդհանրապես ձրի ճաշ եմ բաժանում, ես, ախր, միանգամից երկու նապաստակ են խփում՝ մի կողմից նպաստում եմ հայրենի երկրիս քաղաքացիների առողջացմանը, մյուս կողմից էլ իմ օգուտի մասին եմ մտածում՝ որքան ավելի արագ հաղթահարվի կորոնավիրուսը մեր քաղաքում, այնքան ավելի շատ մարդ կհաճախի ռեստորանս, եկամուտս էլ կբարձրանա։
Ինչպես տեսնում եք` պատվաստումը խթանելու ձևերն աշխարհում բազմազան են, մնում է ընդօրինակել, կամ նույնիսկ նորերը մշակել։
Սակայն համաձայնեք` գոնե այս ոլորտում մեր իշխանությունների երևակայության և մտքի փայլատակումներն առանձնապես չեն երևում, իսկ երբեմն նույնիսկ պարտադրանքի սպառնալիքներ են հնչում։ Ինչ վերաբերում է գոնե ուրիշների մշակած ձևերի ընդօրինակմանը, ապա վաղուց արդեն հայտնի է մեր հարազատ իշխանությունների որդեգրած գործելաոճը՝ սեփական անգործությունը և ստեղծագործական մոտեցման իսպառ բացակայությունը բացատրել 1000 ու մի պատճառով։
Օրինակ, եթե առաջարկեմ իշխանություններին գոնե 10 հատ ձու բաժանել, հաստատ կհակադարձեն՝ ի՞նչ է, ուզում եք, որ նախկիններն ասեն՝ տեսեք-տեսեք` ընտրությունների նախօրեին կաշառք են բաժանում։
Այնպես որ, հարգելի′ հայաստանցիներ, մի′ սպասեք, որ ձեզ կխթանեն, ուղղակի գնացեք ու պատվաստվեք։
որոնավիրուսին վերաբերող բազմաթիվ հարցեր դեռ անպատասխան են, կամ հակասական թվեր