ԵՐԵՎԱՆ, 2 օգոստոսի — Sputnik. Հայ ավտոներկրողները նոր խնդրի առաջ են կանգնած։ Օգոստոսի 1-ից հայ հաճախորդների համար փակվել են ճապոնական բոլոր ավտոաճուրդները և մեքենաների ձեռքբերումն անհնար է դարձել։ Այս մասին Sputnik Արմենիայի թղթակցի հետ զրույցում հայտնեց ավտոներկրող Արթուր Հովհաննիսյանը։
«Մեքենաների վաճառքով զբաղվող ճապոնական գրասենյակներն այս որոշումը բացատրում են երկրի նավահանգիստների ծանրաբեռնվածությամբ։ Ճապոնիայում մտավախություն ունեն, որ չեն կարողանա բոլոր ավտոմեքենաները ժամանակին տեղ հասցնել, իսկ հայ ներկրողները չեն կարողանա մինչև 2020 թվականի հունվարի 1-ը մաքսազերծել», – պարզաբանեց Հովհաննիսյանը։
Ինչպես հայտնի է`2020 թվականի հունվարի 1-ից Հայաստանն անցնում է ավտոմեքենաների համար եվրասիական տուրքերի գանձման համակարգին։ Հայաստանը ԵԱՏՄ անդամ է 2015 թվականից, սակայն բացառության կարգով, մեքենաների ներկրման համար կիրառում էր ազգային տուրքերը, որոնք էապես ցածր են եվրասիականից։ 2020 թվականից մաքսազերծման գները կաճեն երկրաչափական պրոգրեսիայով։
Ճապոնական կողմի որոշմամբ և՛ Հովհաննիսյանը, և՛ ևս մի քանի հազար քաղաքացի, որոնք զբաղվում են մեքենաների ներկրման բիզնեսով, խնդրի առաջ են կանգնել։
«Այդ բիզնեսի շնորհիվ մենք ապրելու գումար ենք վաստակում», – ընդգծեց Հովհաննիսյանը։
Նրա խոսքով` մաքսազերծման նոր կանոնները դեռ օրենքի մեջ չեն մտել, սակայն արդեն հարվածել են շատերի գրպանին։
Հովհաննիսյանի կարծիքով` ավտոմեքենաների տուրքերի բարձրացումը Հայաստանի համար անիմաստ որոշում է, քանի որ բարձր հարկերն ընդունելի են միայն այն երկրների համար, որտեղ քաղաքացիները կայուն և բարձր եկամուտ ունեն։
Նշենք, որ մինչև 2019 թ. դեկտեմբերի 31-ը ներառյալ Հայաստանում մեքենաների մաքսատուրքը կշարունակի մնալ մեքենայի արժեքի 10%–ի մակարդակում, անկախ մեքենայի տարիքից և շարժիչի ծավալից։ 2020 թվականից սկսած մեքենաների տուրքը կկազմի 1,6 եվրո` շարժիչի յուրաքանչյուր խորհանարդ սանտիմետրի համար։ Ստացվում է, որ 1,5 լիտր շարժիչ ունեցող մեքենայի մաքսազերծումը 2400 եվրա կարժենա։ Հայաստանում այսօր հիմնականում 1,5-1,8 լիտր ծավալով շարժիչ ունեցող մեքենաներ են ներկրվում, որոնք դեռ միջինում արժեն մինչև 3,5 հազար դոլար։
Ներկրողները որոշել էին խորամանկել և մինչև նոր օրենքի ուժի մեջ մտնելը զանգվածաբար սկսել էին մեքենաներ ներկրել Ճապոնիայից։ Նրանք չէին մտածել նույնիսկ 2019 թվականի մայիսի 1-ից ուժի մեջ մտած` աջ ղեկով ավտոմեքենաների ներկրման արգելքի մասին։
Եթե 2018 թվականին Հայաստան է ներկրվել շուրջ 67 հազար ավտոմեքենա, ապա 2019 թվականի 7 ամիսների ընթացքում այդ ցուցանիշը հասել է մինչև 70 հազարի։
Արդյունքում ճապոնական նավահանգիստները ծանրաբեռնված ռեժիմով են աշխատում։ Եվ եթե նախկինում մեքենաները Փոթի նավահանգիստ էին հասնում միջինում 2-3 ամսվա ընթացքում, ապա այսօր, նավահանգիստների ծանրաբեռնվածության պատճառով այդ ժամկետը ձգվում է մինչև 3-4 ամիս։