Օրգանների փոխպատվաստումը մեծ համակարգ է, որը Հայաստանում կա մասամբ: Շատ նուրբ է հատկապես փոխպատավաստման հարցրերի լուսաբանումը, որը մեր երկրում նոր սկսում է տեղից շարժվել»,-այս մասին Sputnik Արմենիայի «Տետ–ա–Տետ» հաղորդման եթերում ասում է hանրային առողջապահության մասնագետ Դավիթ Պետրոսյանը:
Դավիթ Պետրոսյանի խոսքով՝ բացի բժիշկներից փոխպատվաստման հարցում կարևոր են կորդինատորները, որոնք պետք է դոնորին համապատասխան ռեցեպիենտ գտնեն և հակառակը: «Այս առումով շատ կարևոր է իմանալ, որ ոչ թե օրգանն են փնտրում մարդու համար, այլ մարդուն են փնտրում օրգանի համար: Դեռևս 2002 թվականից կա լավ մշակված, փոփոխություններ արված օրենք դիակային փոխպատվաստման մասին: Երբ տեղի է ունենում դեպք և մահանում է մարդու ուղեղը, նրա սիրտը դեռ աշխատում է: Բոլոր ցուցանիշները վկայում են, որ ոչ մի կասկած չկա, որ ուղեղի աշխատանքը չի վերականգնվելու: Իսկ եթե մարդու ուղեղի աշխատանքը չվերականգնվեց, այդ մարդն արդեն կարելի է ասել՝ գոյություն չունի», - հստակեցնում է Պետրոսյանը:
Դիակային փոխպատվաստման մասով աշխարհում գոյություն ունի երկու մոտեցում.
առաջինը՝ համաձայնության կանխավարկածն է, այսինքն, եթե մարդն իր կյանքի ընթացքում հատուկ ձևով չի նշել, որ ինքը դեմ է, որ իրենից վերցնեն օրգան, համարվում է, որ ինքը կողմ է: Երկրորդը՝ հայտնած համաձայնության կանխավարկածը, այսինքն մարդը հայտնել է, որ պատրաստ է օրգանը տալ:
Մասնագետը նշում է, որ շատ երկրներում վարորդական իրավունքի մեջ գրում են՝ ինքը համաձայն է իր օրգանը տալ, եթե իր հետ ինչ-որ բան պատահի: «Մեզ մոտ մարդը գնում է իր կցագրված պոլիկլինիկայի տեղամասային թերապևտի մոտ և լրացնում հատուկ մշակված ձև, որտեղ էլ նշում է՝ համաձայն է, թե ոչ: Օրենքում կա նաև կարևոր կետ. անկախ նրանից մարդը համաձայն է, թե ոչ, եթե կան բարեկամներ, անցնում է նրանց խոսքը»,- հստակեցնում է Պետրոսյանը:
Դոնորների տարիքային սահմանափակումը մինչև վերջերս եղել է 65 տարեկան, սակայն գնալով տարիքը մեծանում է՝ պայմանավորված շատ տարեցների առողջ սիրտ ունենալով:
«Հենց այս պահին Հայաստանը դեռ պատրաստ չէ դիակային փոխպատվաստում անելու համար, որովհետև Հայաստանը դեռևս չունի ռեեստր, ազգային ռեգիստր, որի մեջ պետք է ընդգրկվեն բոլոր այն մարդիկ, ովքեր ունեն օրգանի փոխպատվաստման կարիք: Տարեկան 300 մարդ մենք կորցնում ենք սրտի այն հիվանդություններից, որոնց ժամանակ ցուցված է փոխպատվաստումը: Սրտի դեպքում պետք է լիներ դիակային փոխպատվաստումը, քանի որ այլընտրանք չկա:
Դիակային փոխպատվաստումը միակ այլընտրանքն է նաև ենթաստամոքսային գեղձի դեպքում», - նշում է հանրային առողջապահության մասնագետը: Ըստ Դավիթ Պետրոսյանի՝ ենթաստամոքսային գեղձի փոխպատվաստման դեպքում մարդը կարող է լիովին բուժվել շաքարախտից, քանի որ ինսուլին արտադրող բջիջները գտնվում են հենց այնտեղ: