ԵՐԵՎԱՆ, 16 հունվարի - Sputnik. Հայկական փայլաթիթեղը, որի արտահանումը ԱՄՆ գրեթե դադարեցվել է, կարող է սպառման նոր շուկաներ գտնել։ Այս մասին ասվում է ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարության վերլուծության մեջ։
2022 թվականին ՀՀ-ից ալյումինե փայլաթիթեղի արտահանումը կազմել էր շուրջ 132 մլն դոլար, իսկ ներմուծումը՝ 99 մլն դոլար։ Տարեկան արտահանումն աճում է մոտավորապես 7%-ով, ինչը համապատասխանում է համաշխարհային միտումներին (2015 թվականից ալյումինե արտադրանքի համաշխարհային շուկան տարեկան միջինում աճում է 8,5%-ով)։
Հայկական փայլաթիթեղի համար երկար ժամանակ հիմնական շուկաներից մեկը ԱՄՆ-ն էր, բայց հակառուսական լայնամասշտաբ պատժամիջոցներից, ինչպես նաև Հայաստանից փայլաթիթեղի հակադեմփինգային տուրքերի ներդրումից հետո, ԱՄՆ արտահանումը գրեթե դադարեց։ 2018-2021 թվականներին այն տարեկան միջինում կազմում էր 2 մլն դոլար, իսկ 2022 թվականին կազմել է ընդամենը 1 մլն դոլար։
«Ռուսալ-Արմենալ» ալյումինե փայլաթիթեղի արտադրության գործարանի իրացման հիմնական շուկան մնացել է Եվրամիությունը. 2022 թվականին (2023-ի արդյունքները դեռ չեն ամփոփվել) 59 մլն դոլարի փայլաթիթեղ արտահանվել է Գերմանիա, 19 մլն դոլարի ՝ Լեհաստան, 12 - ական մլն դոլարի՝ Իտալիա և Նիդեռլանդներ։
Մի շարք ուսումնասիրություններ մեջբերելով՝ նախարարությունը գնահատում է, որ ալյումինե արտադրանքի համաշխարհային շուկան կշարունակի կայուն աճ գրանցել, այդ թվում՝ փայլաթիթեղի մասով։ Միևնույն ժամանակ, վաճառքի շուկան ավելանում է նաև Հայաստանում, սակայն տեղական շուկայի համար «Ռուսալ-Արմենալը» դեռ չի աշխատում։ Միևնույն ժամանակ ծխախոտի արտադրությունը հանրապետությունում աճել է տարեկան մինչև ավելի քան 350 մլն դոլարի, հրուշակեղենինը՝ 96 մլն դոլարի, դեղերինը՝ շուրջ 20 մլն-ի։ Արտադրության նման ծավալների պարագայում այդ ոլորտներում փաթեթավորման համար նախատեսված փայլաթիթեղի պահանջարկը տարեկան կազմում է 10,4 մլն դոլար, բայց այսօր այդ ծավալները ներմուծվում են արտերկրից, նշում է էկոնոմիկայի նախարարությունը։
Դրանց արտադրությունը կարգավորելու համար «Ռուսալ-Արմենալը» պետք է ընդլայնի արտադրության տեսականին (քանի որ գործարանում ողջ սպեկտրի փայլաթիթեղ չի արտադրվում)։ Էկոնոմիկայի նախարարության գնահատականներով՝ նոր սարքավորումների գնման և տեղադրման անհրաժեշտ է մոտ 4,5 մլն դոլար ներդնել, բայց այդ ներդրումները հետ կբերվեն միայն 6-րդ տարում (հաշվի առնելով, որ ընդլայնված տեսականին հնարավոր կլինի վաճառել ոչ միայն երկրի ներսում, այլև արտահանել)։