Շանս ունի լավագույններից մեկը դառնալու․ մշակողը` Գյումրու «չոր նավահանգստի» նախագծի մասին

Գյումրու «Չոր նավահանգստի» տեխնիկա-տնտեսական հիմնավորման (ՏՏՀ) մշակումն ավարտական փուլում է։ Մինչև դեկտեմբերի 22-ը մշակողը՝ MTBS հոլանդական միջազգային խորհրդատվական ընկերությունը, պետք է Հանրային ներդրումային կոմիտե հանձնի ՏՏՀ-ի վերաբերյալ հաշվետվությունը։ Այս մասին Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում ասաց ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարի խորհրդական Շառլ Մալասը, որը պատասխանատու է նախագծի կազմակերպման համար։

Մալասը հույս ունի, որ կոմիտեն մինչև տարեվերջ հավանության կարժանացնի նախագծի իրականացումը։

«Դրանից հետո կընտրվի «չոր նավահանգստի» օպերատորը։ Այսօր արդեն մի շարք օտարերկրյա ընկերություններ, այդ թվում Մերձավոր Արևելքի երկրներից, հետաքրքրվածություն են հայտնել նախագծի նկատմամբ», - ասաց Մալասը։

Նրա խոսքով՝ ընտրված ընկերությունը պետք է լինի միջազգային մակարդակի, ունենա բիզնես վարելու հարուստ փորձ և ֆինանսապես ուժեղ լինի։ Հայաստանում նման ընկերություններ չկան։

Չոր նավահանգստի հայեցակարգը լայն տարածում ունի ամբողջ աշխարհում և հատկապես արդիական է այն երկրների համար, որոնք ելք չունեն դեպի ծով, օրինակ՝ Հայաստանի։ Ըստ էության, չոր նավահանգիստը ոչնչով չի տարբերվում ծովայինից, ո՛չ ենթակառուցվածքային, ո՛չ էլ կոնցեպտուալ առումով։ Տարբերությունն այն է, որ նավերի փոխարեն վագոններ են, երկաթգծեր և բեռնատարներ։

Մալասը պագայում չբացառեց նմանատիպ «չոր նավահանգիստների» հետ երկկողմանի համաձայնագրերի կնքումը Վրաստանում, Ռուսաստանում, Իրաքում և մի շարք այլ երկրներում։

Այսպես, օրինակ, հայկական և վրացական կողմը կարող են երկկողմանի համաձայնագիր ստորագրել, որը թույլ կտա մի կետից մյուս կետը տրամաբանությամբ բեռնափոխադրումներ իրականացնել առանց մաքսային լրացուցիչ քաշքշուկի և սահմանին համապատասխան ընթացակարգեր անցնելու։

«Օրինակ, Գյումրու «չոր նավահանգստից» դուրս եկող ապրանքները կարող են մաքսային ձևակերպում անցնել ոչ թե սահմանին, այլ արդեն Թբիլիսիի «չոր նավահանգստում», ապա այնտեղից հասնել Մոսկվայի «չոր նավահանգիստ»` առանց Վերին Լարսի անցակետում կանգնելու», - ասաց Մալասը։

Ռուսաստանի դեպքում սա էապես կբեռնաթափի Վերին Լարսը, քանի որ ապրանքները մաքսային ձևակերպում կանցնեն ոչ թե անցակետում, այլ Մոսկվայի «չոր նավահանգստում»։

Գյումրին չոր նավահանգստի հայեցակարգի իրականացման համար ամենահարմար քաղաքն է, քանի որ այն կարող է ավտոմոբիլային, օդային և երկաթուղային կապ ապահովել։ Բացի այդ, այստեղ լավ զարգացած են ենթակառուցվածքները, երկաթուղային կապը։ Քաղաքը սահմանակից է Թուրքիայի, Վրաստանի հետ և կարող է կապ ապահովել Ռուսաստանի և Եվրոպայի երկրերի հետ, այդ թվում՝ Սև ծովի նավահանգիստներով։

Նախատեսվում է մի մեծ ինդուստրիալ պարկի ստեղծում, որը գրավիչ կլինի օտարերկրյա ներդրումների համար, դեղագործական, հայթեք ընկերությունների համար։ Այստեղ նաև գործարաններ կկառուցվեն, արտադրություն կհիմնվի։ Նախագիծը թույլ կտա նաև դիվերսիֆիկացնել առևտուրը։

Նախագծի համաձայն՝ «չոր նավահանգիստը» բազմաֆունկցիոնալ և մուլտիմոդալ հանգույց կդառնա մաքսային գործընթացների համախմբման կարիք ունեցող տարածաշրջանային և միջազգային կազմակերպությունները սպասարկելու համար։ Դա Շիրակի մարզին թույլ կտա արդյունաբերական գոտու վերածվել։ «Նավահանգիստն» առնչություն կունենա ինչպես «Շիրակ» միջազգային օդանավակայանի, այնպես էլ երկաթգծի և «Հյուսիս-հարավ» տրանսպորտային միջանցքի հետ։ Նրա մեջ կմտնեն օդանավակայանը` ազատ տնտեսական գոտու կարգավիճակով, բաշխման կենտրոնները, փոքր և միջին ձեռնարկությունները, թեթև արդյունաբերության օբյեկտները, արտադրական բազաները, հոսքագծերն ու միջազգային պարենային շուկան։