«Պայմանավորվել չի ստացվի». ԵՄ-ում հասկացել են, թե ով է հարստանում ուկրաինական ճգնաժամից

Եվրոպացի քաղաքական գործիչները բողոքում են, որ Վաշինգտոնը հին աշխարհը հետընթացի է մղում և դիվիդենտներ է ստանում ուկրաինական հակամարտությունից, գրում Է Politico-ն: Իրոք, ամերիկացիները, ոչ մի զինվոր (գոնե պաշտոնապես) Կիև չուղարկելով, Ուկրաինայի ճգնաժամից աննախադեպ ռազմական, տնտեսական, աշխարհաքաղաքական օգուտներ են քաղում։ Եվ ԵՄ-ին դա ավելի ու ավելի է նյարդայնացնում:

«Եթե սթափ նայենք, պատերազմից շահող երկիրը ԱՄՆ-ն է, քանի որ այն ավելի շատ զենք ու գազ է վաճառում ուռճացված գներով»,-մեջբերում է Politico-ն անանուն բարձրաստիճան եվրոպացի պաշտոնյայի խոսքը:

Ամերիկացիները միշտ ձգտել են գերիշխել արևմտյան աշխարհում։ Եվ Ուկրաինայի հակամարտությունը պարզապես հիանալի հնարավորություն է բոլորին սանձելու համար։

Վերջին տարիներին Վաշինգտոնը մշտապես ճնշում է գործադրել Եվրոպայի վրա, մասնավորապես հակառուսական պատժամիջոցների և Մոսկվայից էներգետիկ կախվածության թուլացման հարցերում։

Գարնանը, «ավագ եղբորը» հետևելով, եվրոպացիները խանդավառությամբ շտապեցին ընդլայնել արգելքները, չնայած ի սկզբանե պարզ էր, որ դա ԵՄ-ին, թերևս, նույնիսկ ավելի ուժեղ կհարվածի, քան Ռուսաստանին:

Բացի այդ, արևմտյան աշխարհի աչքում լիովին վերականգնվեց ՆԱՏՕ-ն, որի մասին դեռ վերջերս Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնն ասել էր, որ «նրա ուղեղը մեռած է»։ Եվ ոչ մեկի համար գաղտնիք չէ, թե այդ կազմակերպությունում ով է գլխավորը։

Եվրոպայում և ամբողջ աշխարհում զենքի մեծ պահանջարկ է առաջացել, և ԱՄՆ-ը դրա խոշորագույն արտահանողն է (համաշխարհային մատակարարումների ավելի քան մեկ երրորդը):

Միայն ավիաշինության ոլորտում ամերիկացիները տասնյակ միլիարդավոր եվրոյի պայմանագրեր ստացան։ Կանադան 88 հատ հինգերորդ սերնդի F-35 կործանիչներ է պատվիրել, Շվեյցարիան՝ 36, Գերմանիան` 35։

Ամռանը Գերմանիայի իշխանությունները հայտարարեղին բունդեսվերի վերազինման համար շուրջ 100 մլրդ եվրո հատկացնելու մտադրության մասին, և կասկած չկա, որ բյուջեի զգալի մասը բաժին կհասնի ԱՄՆ-ին: Բացի այդ, Գերմանիան վիճել է Շվեյցարիայի հետ, քանի որ Բեռնը հրաժարվել է թույլատրել ռազմական ապրանքների վերաարտահանումը Ուկրաինա։

Գումարած՝ գազի արտահանումը։ Վաշինգտոնը վաղուց էր փորձում Եվրոպային ստիպել հրաժարվել էժան ռուսական վառելիքից։ Եվ հիմա հաշված ամիսների ընթացքում հեղուկացված բնական գազի մատակարարումները կրկնապատկվել են:

«Հյուսիսային հոսքերում» տեղի ունեցած պայթյունները ԵՄ-ին փաստացի ընտրություն չեն թողել։ Այսուհետ ստիպված են լինելու վճարել անդրօվկիանոսյան վառելիքի համար, որը եվրոպացի սպառողների վրա չորս անգամ ավելի թանկ է նստում, քան հենց ամերիկացիների վրա։

Էներգետիկ ճգնաժամի պայմաններում եվրոպական արդյունաբերությունը կորցնում է մրցունակությունը։ Հատկապես խիստ տուժել է Գերմանիան։ Իսկ ԱՄՆ-ում ամռանը գնաճի նվազեցման մասին օրենք են ընդունել։ Փաստաթուղթը ազգային տնտեսությանն աջակցելու լայն միջոցներ է նախատեսում, որոնք ԵՄ-ում խտրական են համարել։

Արդյունքում ամերիկյան ընկերությունները ամրապնդվում են, իսկ եվրոպականները կամ փակվում են, կամ տեղափոխվում են ԱՄՆ, որտեղ նրանց հարկային արտոնություններ և էժան Էներգառեսուրսներ են տրամադրում։

Այս ամենը հունից հանում է ԵՄ քաղաքական գործիչներին։ «Եվրոպայի տնտեսության շարժը դեպի ռեցեսիա լավ նորություն է ամերիկացիների համար, և նրանք առիթը բաց չթողեցին դրանից օգուտ քաղելու համար»,-վրդովվել է Հունգարիայի արտգործախարար Պետեր Սիյարտոն:

Մակրոնը գնաճի դեմ պայքարի մասին ամերիկյան օրենքը ոչ բարեկամական է անվանել և ենթադրություն է արել, որ այն հակասում է Առևտրի համաշխարհային կազմակերպության նորմերին, իսկ էկոնոմիկայի նախարար Բրյունո Լե Մերը ԵՄ երկրներին կոչ է արել համատեղ պատասխան տալ Վաշինգտոնի գործողություններին: «Մենք չենք կարող թույլ տալ, որ Ուկրաինայի հակամարտությունն ավարտվի ԱՄՆ տնտեսության գերիշխանությամբ և Եվրոպայի թուլացմամբ»,-ընդգծել է նա հավելելով, որ Փարիզի համար այսօր գլխավորը ոչ թե Եվրոպայում Գերմանիայի հետ մրցակցությունն է, այլ ԵՄ-ի և ԱՄՆ-ի մրցակցությունը:

Մինչդեռ Փարիզին ու Բեռլինին առայժմ չի հաջողվում համաձայնության գալ։ Bloomberg-ի տվյալներով, Մակրոնը պնդում է ամերիկացիների միջոցների նման միջոցներ կիրառել, իսկ Գերմանիայի կանցլեր Օլաֆ Շոլցը չի ցանկանում «տրանսատլանտյան պատերազմ» հրահրել և հույս ունի, որ Վաշինգտոնում կշտկեն իրենց որոշումները:

Եվ որքան էլ Եվրոպան «կատաղած է», ոչ ոք հիմա ի վիճակի չէ իսկապես պայքարել ամերիկացիների դեմ։ Ֆրանսիան, Գերմանիան, Իտալիան կարող են բարձրաձայն «մտահոգություն հայտնել», բայց ԵՄ-ում միասնություն չկա։ Բացի այդ, Եվրահանձնաժողովի ղեկավարությունը որպես գլխավոր դաշնակից Վաշինգտոնին է դիտարկում։

Առևտրի համաշխարհային կազմակերպությունում ամերիկյան միջոցառումները վիճարկելու փորձը, Տնտեսագիտության բարձրագույն դպրոցի առևտրային քաղաքականության ամբիոնի վարիչ Մաքսիմ Մեդվեդկովի կարծիքով, հաջողության շանսերից զուրկ չէ: «Խնդիրն այն է, որ ԱՄՆ-ն շարունակում է արգելափակել ԱՀԿ-ի վերաքննիչ մարմնի աշխատանքը։ Իսկ այլ կերպ փոխզիջման հասնելը դժվար կլինի»,-հստակեցրել է նա։

Մնում է հուսալ, որ անդրօվկիանոսյան ավագ գործընկերները խիղճ կունենան և ընդառաջ կգնան։ Իսկ առայժմ ամերիկացիները կոշտ ու վստահ իրականացնում են իրենց ռազմավարությունը։ Եվ շուտով եվրոպական առաջնորդի կարգավիճակը վերջնականապես կպատկանի ոչ թե Բեռլինին կամ Փարիզին, այլ Վաշինգտոնին։