ԵՐԵՎԱՆ, 17 նոյեմբերի – Sputnik. Հայաստանում ֆիզիկական անձանց եկամուտների համընդհանուր հայտարարագրման համակարգ կներդրվի, կառավարությունն այսօրվա նիստում հավանություն տվեց նախագծին։
Ֆինանսների նախարար Տիգրան Խաչատրյանը հայտնեց, որ առաջարկում են 2023-ից սկսած 3 տարիների ընթացքում ներդնել ՀՀ բոլոր ռեզիդենտ քաղաքացիների եկամուտների հայտարարագրման համակարգ։
«Հայտարարագիրը պետք է նախալրացվի հարկային մարմնի կողմից։ Նախատեսվում է, որ հայտարարագրում ինքնաշխատ եղանակով պետք է լրացվի հարկային մարմնի տրամադրության տակ առկա տեղեկատվությունը, օրինակ՝ հարկայինի կողմից հաշվարկված եկամուտների և վճարված հարկերի վերաբերյալ տեղեկատվությունը: Յուրաքանչյուր անձ իր հաշիվը կունենա այդ համակարգում և մուտք գործելով այնտեղ, կարող է որոշակի փոփոխություններ անել»,–ասաց Խաչատրյանը։
Հայտարարագիրը պետք է պատրաստ լինի յուրաքանչյուր տարվա մինչև ապրիլի 20-ը։
Նախարարի խոսքով` նախատեսվում է ներդնել միջազգային պրակտիկայում լայնորեն կիրառվող «սոցիալական կրեդիտների» կամ «սոցիալական ծախսերի» համակարգը: Դրա շրջանակում անձինք հնարավորություն են ունենալու եկամտահարկից տարեվերջին հետ ստանալ որոշակի գումարներ, որոնք պետք է ուղղվեն կամ անձի, կամ էլ նրա ընտանիքի անդամի կրթության, առողջապահության կամ էլ բնակարանային ապահովությանը համարժեք ծախսերին։
Խաչատրյանը հայտնեց նաև, որ պարզեցվում է նաև արտերկրից ստացվող եկամուտների դիմաց վճարվող հարկերի փաստաթղթերի պահանջը։ Նախարարը մանրամասնեց` գործող օրենքը պահանջում է, որ քաղաքացին ներկայացնի արտերկրի հարկայինից ստացված տեղեկանք, որ այդ եկամտից դրսում արդեն իսկ հարկեր գանձվել են.
«Օրինակ, գիտենք, որ ՀՀ քաղաքացիների եկամուտները ՌԴ-ում հարկվում են 30 տոկոսով, իսկ ՀՀ–ում 20 տոկոս հարկ է նախատեսվում։ Սա նշանակում է, որ գալիք 5 տարիների ընթացքում տեղեկանք չենք ուզի ՌԴ հարկայինից, այլ միայն կուզենք, որ եկամտի ստացման աղբյուրը ցույց տան։ Խոսքը տարեկան 12 մլն դրամ եկամուտ ստանալու համար է, իսկ դրանից բարձրի դեպքում տեղեկանքի կարիք կլինի»։
Առաջարկվում է հայտարարագրման համակարգը ներդնել երեք փուլով՝ 2023, 2024 և 2025 թվականներին: Մասնավորապես, առաջարկվում է, որ 2023 թվականի համար հայտարարագիր պետք է ներկայացնեն պետական ծառայության, համայնքային ծառայության և (կամ) հանրային պաշտոններ զբաղեցնող ՀՀ քաղաքացիները, նոտարները, 1 մլրդ դրամ և ավել համախառն եկամուտ հայտարարագրած կազմակերպության բաժնետերը, այն մարդիկ, որոնք 2023-ի ընթացքում 20 մլն դրամի չափով վարկ, նաև նրանք, ովքեր արտերկրից են եկամուտ ստանում և եկամտային հարկի փոխահատուցումներ ստացողները։ Ի դեպ, 2023-ի հայտարարագիրը պետք է ներկայացնի մինչև 2024-ի ապրիլ։
Իսկ 2024 թվականի համար հայտարարագիր պետք է ներկայացնեն մասնավոր հատվածում վարձու աշխատողները, իսկ 2025-ին` բոլոր այն մարդիկ, որոնք առաջին և երկրորդ խմբերում չեն։
Խաչատրյանը նշեց, որ հայտարարագիր չներկայացնելու համար պատասխանատվություն կսահմանվի։ Այսօրվանից հարցի առնչությամբ հանրային քննարկումներ կսկսվեն։