Ո՛չ Իրինան կա, ո՛չ էլ բարձունքն է մերը․ տան պատուհանից երևում է դիրքը, որտեղ նա զոհվել է

Գեղարքունիքի մարզի Վարդենիս քաղաքում ապրող Գասպարյանների տանը բոլորը խուսափում են ճաշասենյակի պատուհանին մոտենալ. սիրտ չեն անում։ Պատուհանից երևում է այն դիրքը, որտեղ սեպտեմբերի 13-ին զոհվել է 47-ամյա Իրինա Գասպարյանը։ Ցավն ընտանիքում կրկնակի է` դիրքը, որի համար կյանքը չի խնայել Իրինան, այժմ թշնամու տիրապետության տակ է։

Իրինան երկու քույր ունի, որոնք նույնպես զինվորական են. հենց Իրինան է նրանց համոզել դառնալ զինվորական։ Հատկանշական է, որ քույրերից մեկը` Հերմինեն, Իրինայի հետ սեպտեմբերի 13-ին դիրքերում է եղել։ Քրոջ զոհվելուց հետո Հերմինեն շատ է կոտրվել, ասում է, որ այլևս չի ուզում դիրքեր բարձրանալ` Իրինայի մահը փոխել է բոլոր պատկերացումները։

Միջնեկ քույրը՝ Նաիրան, միանգամից միջամտում է․ «Իսկ ես չեմ դուրս գալու ծառայությունից։ Երբե՛ք։ Ո՛չ մի դեպքում։ Մինչև վերջ գնալու եմ, ինչ ուզում է լինի»։

Իրինան 2 աղջիկների միայնակ մայր էր։ Երբ երեխաները փոքր էին, նա ընտանիքի կարիքները հոգալու համար տեղավորվել էր աշխատանքի Վարդենիսի զորամասերից մեկում։ Սկզբում խոհարար էր աշխատել, հետո՝ բուժքույր։ Իսկ պայմանագրային զինծառայող էր դարձել 2018թ․-ին։

Սերժանտ Իրինա Գասպարյանը 44-օրյա պատերազմի ժամանակ մարտական հերթապահության է եղել և մեկ օր անգամ չի իջել դիրքերից։ Լիլիթն ասում է` մայրը ոչնչից չէր վախենում։

Դուստրը սեպտեմբերի 13-ին, տան պատուհանից նկատելով դիրքերի իրարանցումը, զանգել է մորը։ Իրինան հանգստացրել է աղջկան` ամեն ինչ լավ է։ Դա եղել է նրանց վերջին խոսակցությունը։

«Ես գիտեի, ես զգում էի, որ մի բան այն չէ, որ ինքը չէր զանգում, ես գիտեի, որ ինքը էլ չկա, թե չէ անհնար էր, որ ինձ չզանգեր։ 3 օր էր մնացել, պետք է իջներ, իմ ծնունդն էր, պատրաստվում էր ծնունդիս։ Պատերազմից մի օր առաջ խոսում էի հետը, ասաց, որ կուտակումներ կան դիրքում։ Ասաց՝ կարող է ծնունդիդ չգամ, ասացի՝ մի՛ խաբի, գալու ես․․․ Բայց խաբեց․․․ չեկավ․․․»,- չկարողանալով զսպել արցունքները՝ պատմում է Լիլիթը։

Սեպտեմբերի 12-ի երեկոյան` ադրբեջանական ագրեսիայից ժամեր առաջ, Իրինան զանգել է կրտսեր քրոջ՝ Հերմինեին։ Նա նույնպես այդ օրը դիրքերում է եղել։ Ուշ է եղել, պայմանավորվել են հաջորդ օրը խոսել, բայց վատ լուրը քրոջ զանգից ավելի շուտ է հասել։

Իրինայի հարազատներն արդեն ստացել են դատաբժշկական եզրակացությունը։ Կինը մահացել է նռնակի պայթյունի հետևանքով. ունեցել է բազմաթիվ կոտրվածքներ, բայց մարմինը խոշտանգված չի եղել։ Դիրքում 5 պայմանագրային զինծառայող է եղել, 5-ն էլ զոհվել են։ Վերջինը հենց Իրինան է խոսել գումարտակի հրամանատարի հետ․

«Իրինան ասել է՝ լցվում են խրամատ, հետո գումարտակի հրամանատարը պայթյուն է լսել․․․ կապը ընդհատվել է»,- պատմում են հարազատները։

Իրինայի ու ևս 5 զինծառայողի մարմին ադրբեջանական կողմը փոխանցել է Հայաստանին սեպտեմբերի 23-ին։

Մինչև այդ ընտանիքի անդամները տարատեսակ լուրեր են ստացել, թե իբր զինծառայողները լքել են դիրքը ու թաքնվել, բայց Իրինայի հարազատները այս վարկածին չեն հավատացել։

«Մենք իրեն լավ գիտենք, անհնար էր, որ դիրքը թողներ, դուրս գար։ Հետո ասեցին, որ կարող է գերի է ընկել, բայց դա էլ էր անհնար, ինքը կյանքում գերի չէր ընկնի»,- ասում են Իրինայի հարազատները։

...Մեր խոսակցության ամբողջ ընթացքում Իրինայի կրտսեր դուստրը՝ Ռուզաննան, լուռ էր։ Հարցերին չէր պատասխանում, զգացմունքների մասին չէր խոսում։ Հետո խոստովանեց՝ իրեն մեղավոր է զգում, որ մոր մահից մի քանի օր առաջ ասել էր նրան, որ կզանգի (Իրինան թոռնիկի հետ էր ուզում խոսել) ու մոռացել էր․․․

Ռուզաննան երկու զավակ ունի․ 7 տարեկան Հասմիկին չեն ասել, որ տատիկը զոհվել է, բայց հենց լացող մորը տեսել է, մոտեցել ու ասել է․ «Ես գիտեմ, որ Իռա տատիկին կրակել են․․․»։

Իսկ երեքուկես տարեկան Լևոնը դեռ ոչինչ չի հասկանում, միայն ամենուրեք փնտրում է տատիկին։ Բոլոր շիկահեր կանանց հետևից կանչում է. «Իռա տատի՜կ»։