ԵՐԵՎԱՆ, 16 ապրիլի — Sputnik. Ապրիլի 17–ին Հայ առաքելական եկեղեցին տոնում է Հիսուս Քրիստոսի հրաշափառ Հարության տոնը։ Այն կոչվում է նաև Զատիկ, որը նշանակում է զատում, բաժանում, հեռացում մեղքերից և վերադարձ առ Աստված: Զատիկը Հայ առաքելական սուրբ եկեղեցու 5 տաղավար տոներից մեկն է: Սուրբ Հարության տոնին Հայ առաքելական բոլոր եկեղեցիներում մատուցվում է սուրբ պատարագ։ Սակայն եկեղեցականից բացի, այս տոնն ունի նաև ժողովրդական ծեսեր։
Թեև այս Զատիկը երկար դարերի պատմություն ունի, սակայն շատերը չգիտեն՝ ինչ է ընդունված անել այդ օրը, և ինչն է Հայ եկեղեցին արգելում։ Դրա հետևանքով, Զատկի հետ կապված շատ լեգենդներ են ստեղծվել։
Ե՞րբ ներկել ձուն
Ամեն տարի հայ տնտեսուհիները երկընտրանքի առջև են կանգնում. ե՞րբ ներկել ձուն` ուրբա՞թ, թե՞ շաբաթ։ Շատերը՝ խորամուխ չլինելով տոնակատարության իմաստի մեջ, նախընտրում են ձուն ուրբաթ ներկել, ինչը Հայ առաքելական եկեղեցու համար անընդունելի է։
Եկեղեցական կանոններով` ձուն ներկում են շաբաթ երեկոյան մայրամուտից հետո` Քրիստոսի հարությանն ընդառաջ։
Ձվերը խորհրդանշում են հարությունն ու նոր կյանքի սկիզբը։ Կարմիր գույնը խորհրդանշում է հանուն մարդկության փրկության Քրիստոսի թափած արյունը։
Փլավն առանց չամիչի՞
Եկեղեցական տոնական ավանդույթները չիմացող որոշ մարդիկ կարծում են, որ եթե վերջին մեկ տարում տան անդամներից մեկը մահացել է, ապա պետք է առաջին Զատիկն այլ կերպ նշվի` ձուն առանց ներկելու, փլավը` առանց չամիչի։ Ավանդաբար, Զատկի սեղանին մատուցում են չամիչով փլավ, խաշած ձուկ, ներկած ձու, կանաչեղեն։
Գերեզման գնալ կիրակի՞, թե՞ երկուշաբթի
Պարզվում է` Հայ առաքելական եկեղեցին արգելում է նախատոնական շաբաթ և կիրակի օրերին գերեզմանոց այցելել։ Դրա համար հատուկ օր է առանձնացվել՝ տաղավար տոներին հաջորդող երկուշաբթին։