2021 թվականի դեկտեմբերին բնակարանների գները մայրաքաղաքում գերազանցել են 2019-ի դեկտեմբերի մինչճգնաժամային մակարդակը։ Այդ մասին է վկայում Կադաստրի պետական կոմիտեի վիճակագրությունը։
Ընդհանուր առմամբ, 2021-ի փետրվարից սկսած բնակարանների գները Երևանում շարունակաբար աճել են, ընդ որում` ամենուր, ոչ միայն թանկ շրջաններում (Կենտրոն և Արաբկիր) կամ նորակառույցներում։
Օրինակ` Էրեբունի թաղամասում, որտեղ նորակառույցներ գրեթե չկան, անշարժ գույքի միջին գները 2019թ.–ի դեկտեմբերի համեմատ աճել են գրեթե 7 տոկոսով` 290 հազարից հասնելով 310 հազար դրամի 1 քմ–ի համար։
Քաղաքի կենտրոնում բնակարանները թանկացել են գրեթե 5 տոկոսով և մեկ քառակուսի մետրի համար արժեն 680,6 հազար դրամ։
Ընդհանուր դինամիկան շուկայի ճգնաժամի ժամանակ հետևյալն էր. համավարակի առաջին ամիսներին բնակարանների վաճառքը կտրուկ նվազեց, իսկ վաճառողները փորձում էին պահել գները մինչև համավարակն անցնի։ Սակայն 4-րդ եռամսյակից սկսած գները սկսեցին նվազել (ավելի վաղ Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում նման վերլուծություն էր ներկայացրել «Անշարժ գույքի բորսա» ընկերության ղեկավար Արտյոմ Պրիբիլսկին) ։
2020թ.–ի դեկտեմբերին – 2021թ.–ի հունվարին գներն ընկան, բայց այնուհետև, տնտեսության վերականգնմանը զուգահեռ, սկսեցին աճել։ Եթե հաշվենք 2020թ.–ի դեկտեմբերից, ամենաշատը թանկացել են Կենտրոնի բնակարանները` ավելի քան 20 տոկոսով։ Ավելի քիչ են թանկացել Ծիծեռնակաբերդի խճուղու և Ծարավ Աղբյուր թաղամասի (համապատասխանաբար Մալաթիա–Սեբաստիա և Ավան վարչական շրջաններ) նորակառույցներում բնակարանների գները։ Բայց այստեղ էլ, ինչպես և ամբողջ Երևանում, աճը կազմել է 6-7-ից մինչև 10 տոկոս։
Շերտավորում
Միաժամանակ, ինչպես և նախորդ տարիներին, բնակարանների առուվաճառքում նկատելի է սոցիալական շերտավորումը. ամենաշատ բնակարանները, ինչպես և առաջ, գնում են ամենաթանկ կենտրոններում (Կենտրոն և Արաբկիր համայնքներ), չնայած որ բնակչության թվով այդ շրջաններն ամենախոշորը չեն (5-րդ և 6-րդ տեղերն են զբաղեցնում Երևանում)։
Կենտրոն համայնքում բնակարանների վաճառքները կտրուկ աճեցին 2021թ.–ին (2020-ի համեմատ` գրեթե 30 տոկոսով)։ Բայց միևնույն ժամանակ զգալիորեն աճել է վաճառքը նաև մյուս համայնքներում. Շենգավիթում և Դավիթաշենում (ավելի քան 20 տոկոս), և հատկապես Մալաթիա-Սեբաստիայում (գրեթե 50 տոկոս) ու Քանաքեռ–Զեյթունում (2.6 անգամ)։ Դա մասամբ պայմանավորված է այնտեղ տեղակայված նորակառույցներով (քանի որ Մալաթիա–Սեբաստիա վարչական շրջանում են գտնվում Ծիծեռեռնակաբերդի խճուղու շենքերը, Դավիթաշենում հերթական նորակառուցներն են կառուցվում, իսկ Քանաքեռում մի քանի բազմահարկ շենք է ընթացի մեջ)։
Դրա հետ մեկտեղ, 2021-ին Երևանում հողի վաճառքը կրճատվել է (մոտ 8 տոկոսով)։ Դա մասամբ կապված է ազատ հողամասերի թվի կրճատման հետ, մասամբ էլ` այն բանի, որ Երևանում աստիճանաբար վերացվելու է առաջնային շուկայում բնակարանների գնորդների համար եկամտային հարկի վերադարձի սխեման (ինչը նշանակում է, որ կկրճատվի նոր բնակարանների պահանջարկը և կնվազի շինարարական բիզնեսի գրավչությունը)։
Ինչպես և սպասվում էր, դրա հետևանքով կառուցապատողները սկսել են ակտիվորեն հողատարածքներ գնել Երևանին հարակից մարզերում. Արմավիրի և Կոտայքի մարզերում դրանց վաճառքն ավելացել է մոտ մեկուկես անգամ, Արարատի մարզում` 30 տոկոսով։ Համեմատության համար. մյուս մարզերի մեծ մասում աճն այդքան բարձր չի եղել, կամ առհասարակ աճ չի եղել (ինչպես, օրինակ, Արագածոտնի կամ Շիրակի մարզերում)։
Դա հաստատում է այն ենթադրությունը, որ կառուցապատողները հողատարածքներ են գնում Երևանի սահմանի մոտակայքում, բայց պաշտոնապես` քաղաքից դուրս, որտեղ շարունակում է գործել եկամտահարկի վերադարձի մասին օրենքը։
Սյունիքում բնակարանները չեն թանկացել Երևանի սահմաններից դուրս բնակարանների վաճառքը զգալիորեն (երկու անգամ) աճել է Կոտայքի մարզում և ավելի դանդաղ տեմպով` մյուս բոլոր մարզերում, բացի Սյունիքից։
Քաղաքներում գների դինամիկան խիստ տարբերվել է Երևանից. մայրաքաղաքի տեմպին մոտ տեմպերով են աճել գները խոշոր քաղաքներում (Գյումրի, Վանաձոր, Հրազդան, Արարատ, Աբովյան, Աշտարակ,Արտաշատ)։ Սյունիքի մարզի քաղաքներում, այդ թվում` Գորիսում և Կապանում, գները նվազել են (ենթադրաբար` հայ–ադրբեջանական սահմանին լարված իրավիճակի պատճառով-խմբ.)։