Արտակարգ իրավիճակ՝ օդապարիկում․ ի՞նչ գնով է հայ օդագնացը ռեկորդ սահմանել

Հայաստանի Օդագնացության ֆեդերացիայի նախագահ Նաիրի Բարսեղյանի և Ռուսաստանի Օդագնացության ֆեդերացիայի անդամ Սերգեյ Բաժենովի սահմանած համաշխարհային ռեկորդն առանց միջադեպերի չի անցել: Ավելի քան 34 ժամ տևած թռիչքի ամբողջ ընթացքում առնվազն երկու անգամ օդաչուների մոտ հարց է ծագել, թե արժե արդյոք շարունակել ճամփորդությունը։ Այս մասին Sputnik Արմենիայի թղթակցի հետ զրույցում պատմեց Բարսեղյանը։

Փետրվարի 17-ին Բարսեղյանն ու Բաժենովը օդում գտնվելու տևողության ռեկորդ են սահմանել՝ AH-9 դասի մինչև 4000 խմ ծավալով ջերմային աերոստատով: Օդագնացները օդում մնացել են 34 ժամ 41 րոպե։ Նախորդ ռեկորդը՝ 32 ժամ 20 րոպե, սահմանվել էր 2016 թվականի հունվարին՝ օդաչուներ Իվան Մենյայլոյի և Ֆյոդոր Կոնյուխովի կողմից:

Մեկնարկը տրվել է Ռուսաստանի Օրենբուրգի մարզի Ալեքսեևկա գյուղից: Օդագնացների թիմն այս թռիչքին պատրաստվել է մեկ տարի շարունակ, վերջին շաբաթվա ընթացքում օդաչուները սպասում էին թռիչքի համար հարմար եղանակի: Սակայն հենց սկզբում հասկացել են, որ կանխատեսումը չարդարացավ, բայց հետդարձի ճանապարհ այլևս չկար։

«Մեզ օգնեցին գյուղացիները, օպերատիվ կարգով մաքրեցին տարածքը։ Մենք ճամբար խփեցինք, գիշերվա ընթացքում պատրաստվեցինք, և փետրվարի 16-ի առավոտյան 08։00-ին օդ բարձրացանք»,-պատմում է Բարսեղյանը։

Այդ պահին կասկածեր կային՝ արժե՞ արդյոք թռչել․ կանխատեսվում էր, որ եղանակը պետք է լինի մինուս 20-21 աստիճան, սակայն պարզվեց, որ 5 աստիճանով տաք է։ Դա ճանապարհորրդների շահերից չէր բխում, քանի որ բարդացնում էր թռիչքը։

Բարսեղյանը պարզաբանեց, որ օդապարիկով թռիչքի համար պրոպան է օգտագործվում։ Օդապարիկում տարբեր ծավալի ու քաշի բազմաթիվ բալոններ են եղել, ընդհանուր առմամբ մոտ 2300 լիտր վառելիք։ Մեկնարկի ժամանակ, երբ թափ հավաքելու համար շատ վառելիք է պահանջվում, մեկ ժամում կարելի է մոտ 200 լիտր ծախսել։

Յուրաքանչյուր բալոնը պարանով կախված է օդապարիկից։ Դատարկ բալոնները օդաչուները արձակում-շպրտում էին։ Դրանք հավաքում էր թիմը, որը ձյունագնացներով հետևում էր օդապարիկին։ Այնպես է ստացվել, որ Բարսեղյանը պատահաբար երկու պարան է կտրել՝ դատարկ և լիքը բալոնների։

Նա նշեց,օդաչուները արագ են հասկացել, թե ինչ է պետք անել։ Վառելիքը խնայելու համար որոշել են ցերեկը գետնից ավելի փոքր բարձրությամբ թռչել, իսկ գիշերը բարձրանալ մինչև ավելի հարմար բարձրություն և սպասել արևածագին։

Նրա խոսքով՝ հույս կար, որ արդեն առավոտյան արևը կտաքացնի օդապարիկը, և իրենք կկարողանան տաքանալ և վառելիք խնայել։ Սակայն այստեղ էլ նրանց բախտը չի բերել․ առավոտյան սկսել է ձյուն գալ, մշուշապատ է եղել։ Բարսեղյանը նշում է, որ հարցը լուծել են ամպերից վեր բարձրանալով։

Գիշերը՝ վատ տեսանելիության պայմաններում, թռչելը դժվար է եղել։ Իսկ առավոտյան օդապարիկի գնդի վրա կոնդենսատ է առաջացել, ջրի կաթիլները վայրկենական սառել են և բարդություններ ստեղծել։ Ամբողջ թռիչքի ընթացքում օդաչուները չեն սնվել, օդապարիկում սնունդ չի եղել՝ քաշ խնայելու համար։ Նմանատիպ թռիչքների պարագայում անգամ մի կտոր հացը կարող է ծանրություն դառնալ և խանգարել հասնել նշված նպատակին։ Այդ պատճառով էլ Նաիրին ու Սերգեյը սահմանափակվել են մի քանի կոնֆետով և սուրճի ու թեյի երկու թերմոսով։

Հայ օդաչուն ասում է, որ դիմանալուն օգնել է ադրենալինը, ինչպես նաև հավատը, որ ամեն ինչ կստացվի։ Ռեկորդ սահմանելու գաղափարը ի հայտ է եկել երեք տարի առաջ, երբ սկսել է ուսումնասիրել Ավիացիայի միջազգային ֆեդերացիայի ցուցակները։

Այս ռեկորդից հետո Հայաստանն արդեն կգրանցվի օդագնացության պատմության մեջ։ Դա թույլ կտա ավելացնել երկրի ճանաչելիությունը, ինչպես նաև կխթանի փոքր ավիացիայի զարգացումը։