Նախապայմանները, որոնք Թուրքիան առաջ է քաշում Հայաստանի հետ հարաբերությունների հաստատման համար, վկայում են այն մասին, որ պաշտոնական Անկարան այնքան էլ շահագրգռված չէ հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման հարցում։ Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում ասաց ՀՀ ԳԱԱ Արևելագիտության ինստիտուտի գիտական ղեկավարի պաշտոնակատար, թուրքագետ Ռուբեն Սաֆրաստյանը։
«Հայաստանը խոսում է առանց նախապայմանների հարաբերություններ հաստատելու մասին, իսկ Թուրքիան եղած նախապայմաններին նորերն է ավելացնում։ «Զանգեզուրի միջանցքի» պահանջը ասվածի վկան է։ Այս պայմաններում հույսեր կապել, որ կարող է սկսվել հայ-թուրքական մերձեցում, իմաստ չունի»,- ասաց նա։
Տարածաշրջանային խաղաղության հասնելու համար, ըստ թուրքագետի, նախ անհրաժեշտ է, որ կողմերից մեկը փոխի իր մոտեցումները։ Սաֆրաստյանը հուսով է որ Հայաստանը զիջումների չի գնա սկզբունքային հարցերում` Հայոց ցեղասպանություն, Արցախ, Կարսի պայմանագիր և «Զանգեզուրի միջանցք»։
«Այդ հարցերը մեր ինքնության մաս են կազմում, և զիջումներ լինել չեն կարող։ Թուրքիան պետք է իր դիրքորոշումը փոխի, Թուրքիան պետք է այդ պահանջների, ճնշման, հարկադրման քաղաքականությունից հրաժարվի, Հայաստանին վերաբերվի որպես իրեն հավասար պետություն, այլապես նրա հետ բանակցելն անիմաստ է դառնում»,- նշեց Սաֆրաստյանը։
Զուգահեռաբար Ադրբեջանը պարտավոր է փոխել իր ագրեսիվ հռետորաբանությունը ու դրանից բխող գործողությունները` դուրս գա Հայաստանի Հանրապետության սուվերեն տարածքից, վերադարձնի Բաքվում պահվող հայ գերիներին, Հադրութն ու Շուշին ազատի օկուպանտներից, հարգի Արցախի ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքը և Արցախի կարգավիճակի հստակեցման հարցում խոչընդոտներ չստեղծի։
«Սրանք խնդիրներ են, որոնք պետք է լուծվեն Մինսկի խմբի շրջանակներում` Հայաստան, Ադրբեջան, Ռուսաստան եռակողմ հարթակում»,- հավելեց թուրքագետը։
Հիշեցնենք` Թուրքիայի արտգործնախարար Մևլութ Չավուշօղլուն դեկտեմբերի 13-ին հայտարարեց, որ Անկարան ու Երևանը հարաբերությունների կարգավորման համար հատուկ ներկայացուցիչներ կնշանակեն։ Հաջորդ օրը Հայաստանի ԱԳՆ մամուլի խոսնակը հաստատեց այդ տեղեկությունը։ Հայտնի է, որ թուրքական կողմի ներկայացուցիչը կլինի ԱՄՆ-ում Թուրքիայի նախկին դեսպան Սերդար Քըլըչը։ Երևանն այս հարցում դեռ վերջնական որոշում չի կայացրել, մամուլում շրջանառվում է ԱԺ փոխնախագահ Ռուբեն Ռուբինյանի անունը։
Երկու երկրների միջև բացակայում են դիվանագիտական հարաբերությունները, իսկ սահմանը 1993 թվականից փակ է Անկարայի նախաձեռնությամբ։