ԵՐԵՎԱՆ, 7 դեկտեմբերի - Sputnik, Արմենուհի Մխոյան. Սպիտակի ավերիչ երկրաշարժից 33 տարի անց Գյումրիում դեռ տնակներում ու վթարային կառույցներում բնակվող ընտանիքներ կան: Քաղաքը որպես «հիշողություն» 2776 տնակ ունի, յուրաքանչյուր տնակ` իր պատմությունը:
Շիրակի մարզում բնակարանաշինական ամենածավալուն ծրագիրը երկրաշարժից անմիջապես հետո ԽՍՀՄ հանրապետությունների կողմից իրականացրած ծրագիրն էր: Այն ժամանակ մարզում կառուցվեց 4800 բնակարան, որից 4500-ը՝ Գյումրիում:
Դրանից հետո «Լինսի» հիմնադրամի միջոցներով մարզում 2558 բնակարան կառուցվեց, 2531-ը՝ Գյումրիում, «Գլենդել Հիլզ» կազմակերպության կողմից՝ 3330 բնակարան, որից 2812-ը՝ Գյումրիում:
Անօթևանության հարցի լուծմանն ուղղված խոշոր ծրագիր էր նաև վկայագրով բնակարանի գնման՝ «Ուրբան» ինստիտուտի ծրագիրը. 2000-2004 թվականներին մարզում բնակարան ձեռք բերեց 4838 ընտանիք (4091-ը՝ Գյումրիում):
Վերջին տարիներին պետական բնակարանաշինական ծրագրեր քաղաքում չեն իրականացվել: Քաղաքի նոր իշխանությունները փորձում են անօթևանության խնդիրը մեղմել ու տնակները քաղաքից վերացնել տարբեր բարեգործական կազմակերպությունների ու հիմնադրամների միջոցներով. 40 բնակարան կկառուցվի «Հայաստան» համահայկական, 16-ը՝ «ԱՌՔ» բարեգործական հիմնադրամի կողմից:
«Գյումրի համայնքից ընտրվում են շահառու ընտանիքներ՝ առաջնահերթություն տալով քաղաքի կենտրոնական հատվածներում և կանաչ գոտիներում տեղադրված ժամանակավոր կացարաններում բնակվող ընտանիքներին: Խիստ նախապայման երկու դեպքերում էլ լինելու է տնակների ազատումը»,-Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում նշեց Գյումրու քաղաքապետ Վարդգես Սամսոնյանը:
Քաղաքապետը տեղեկացրեց, որ այս պահին կա 2776 տնակ, որից 508-ը փակ ու անբնակ են։
Կան ընտանիքներ, որոնք բնակվելով տնակներում՝ տարիների ընթացքում դրանք քարապատել ու բարեկարգել են: Վերջիններս դիմում են քաղաքապետարանին տնակները սեփականաշնորհելու թույլտվության խնդրանքով:
«Մեր առջև խնդիր է դրված սեփականաշնորհել այն տնակները, որոնք համապատասխանում են քաղաքաշինական նորմերին: Դրա հետ կապված որոշակի փոփոխություններ կլինեն նաև գլխավոր հատակագծում »,-նշեց քաղաքապետը։
Խնդիրներ կան նաև այն ընտանիքների հետ, որոնք նոր բնակարան են տեղափոխվել, սակայն տարիների ընթացքում ընտանիքը մեծացել է, ու մի մասը կրկին տեղափոխվել է տնակ:
Գյումրու քաղաքապետը վստահեցնում է՝ յուրաքանչյուր տնակ իր պատմությունն ունի՝ օրվա հացը վաստակելու համար միգրացիայի ճանապարհը բռնելուց մինչև հարազատի համար գերեզմաները սարքելու նպատակով քարե տուն վաճառելուց:
Քաղաքապետը չի հերքում՝ ՀՀ կառավարությունը փորձ արեց աղետի գոտու տնակներն «ուշադրության կենտրոնում պահել», սակայն համավարակն ու Արցախյան պատերազմը խնդիրը ստվերում թողեցին: «Հուսով եմ, որ 2022 թվականին կառավարության կողմից կլինեն լուծումներ: Տնակում բնակվող յուրաքանչյուր ընտանիք անհատական մոտեցում է պահանջում: Ես ինքս ժամանակին տնակում ապրել եմ ու գիտեմ ժամանակավոր կացարանների խնդիրները»,-նշում է քաղաքապետը:
Բացի տնակներից, Գյումրիում այս պահին կա 92 վթարային շինություն, որոնց խնդիրը համայնքն իր միջոցներով չի կարող լուծել: Այստեղ ևս պետական մոտեցում է անհրաժեշտ:
Ի դեպ, 88-ի ավերիչ երկրաշարժի ժամանակ քաղաքապետը 7 տարեկան էր ու այդ պահին դպրոցում էր: «Մոռանալ հնարավոր չէ, թեև փոքր եմ եղել, բայց ժապավենի նման միշտ իմ հիշողության մեջ այդ օրը մնացել է: Շատ դաժան հիշողություններ կան թեկուզ հարազատների կորստի, փլատակների մասին՝ մեր շենքն էլ է փլվել, բայց փառք Աստծո՝ քույրս ու մայրս փրկվել են»:
Սպիտակի ավերիչ երկրաշարժից պաշտոնական տվյալներով զոհվել է 25 հազար մարդ, տարբեր աստիճանի վնասվածքներ է ստացել մոտ 20 հազարը, իսկ անօթևան է դարձել 514 հազար մարդ: Երկրաշարժն ընդգրկել է ՀՀ տարածքի մոտ 40 տոկոսը: Տուժել է 21 քաղաք և շրջան, 342 գյուղ: