Սևանա լիճը կարող է դուրս գալ հավասարակշռությունից. մասնագետն ահազանգում է

Հիդրոէկոլոգիայի և ձկնաբանության ինստիտուտի տնօրեն Էվելինա Ղուկասյանը Sputnik Արմենիայի հետ զրույցի ընթացքում անդրադարձել է Սևանից այս տարի մինչև 245 միլիոն խմ ջրառ իրականացնելուն, ինչպես նաև լճի էկոհամակարգին առնչվող տարաբնույթ խնդիրներին։
Sputnik
Սևանա լճից 170 մլն խմ ջրառի չափաքանակը պատահաբար ընտրված ցուցանիշ չէ. դրա գերազանցումը նշանակում է խախտել լճի հաշվեկշիռը։ Դա բազմամյա տարիների միջին արժեքն է, որի դեպքում Սևանա լճի ջրային հաշվեկշիռը մնում է անփոփոխ և կայուն, հետևաբար կայուն է մնում նաև էկոհամակարգի վիճակը։ Տասնյակ տարիներ նշված ցուցանիշը չի խախտվել և պատահական չէ, որ այն հաստատվել էր 2001 թվականին ընդունված Սևանա լճի մասին օրենքով, բայց այսօր հայտնվել ենք այնպիսի իրավիճակում, որ միայն էկոհամակարգի վիճակից ելնելով` Սևանի խնդրի գնահատումը ճիշտ չէ։ Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում նման տեսակետ հայտնեց Էվելինա Ղուկասյանը
Հավելյալ ջրառ չի՞ արվի. Փաշինյանը Սևանի մասին նոր թվեր է հրապարակել
«Մեր երկիրն արդեն այնպիսի բազմակողմանի պորբլեմների մեջ է խրված, որ մենք պետք է ավելի լայն նայենք Սևանի խնդրին, թեև պետք է խոստովանել, որ 245 մլն խ/մ ջրառ իրականացնելու դեպքում կունենանք լճի մակարդակի իջեցում մի քանի սանտիմետրով, ինչն ընդհանուր առմամբ անցանկալի երևույթ է։ Ավելի լավ է լիճը թողնել մշտապես ինչ–որ կայուն մակարդակի վրա, քան անընդհատ բարեձրացնել–իջեցնել, որովհետև տատանումների ժամանակ ափամերձ գոտին անընդհատ լվացվում է և այդտեղ գտնվող ամբողջ բուսածածկն աղտեղություններով, կենսածին տարրերով հանդերձ` ալիքի հետ միասին անցնում են լճի ափամերձ տարածքներ, ինչից էլ սկսվում է լճի ծաղկման գործընթացը»,– ասաց Հիդրոէկոլոգիայի և ձկնաբանության ինստիտուտի տնօրենը։
Ղուկասյանի փոխանցմամբ` վերջին տարիներին, սկսած 2018 թվականից, Սևանա լճի ծաղկման գործընթացները դարձել են ավելի հաճախակի և տեղի են ունենում ավելի մեծ խորությամբ։ Ավելին` մի շարք գործոններ սկսել են համատեղ ազդել, և եթե հաշվի առնենք նաև կլիմայի գոլբալ փոփոխությունները, ապա կարելի է ասել, որ Սևանա լիճն անփույթ վերաբերմունքի դեպքում կարող է դուրս գալ հավասարակշռությունից, իսկ ցանկացած խախտում կարող է ունենալ լուրջ հետևանքներ։
Պատգամավորները կառավարությանն արգելում են Սևանից հավելյալ ջրառի հարցով դիմել իրենց
Հիդրոէկոլոգիայի և ձկնաբանության ինստիտուտի տնօրենի գնահատմամբ` Սևանի մակարդակի համար ցուցիչ պետք է ընդունվի ոչ թե հունիսը կամ հուլիսը, այլ դեկտեմբերը, քանի որ հենց այդ ամսին են կատարվում ջրի մակարդակի ինտեգրալ գնահատումներ։
Տարին ջրառատ է. Սևանա լճի մակարդակը 45 սմ-ով կբարձրանա
Նրա պնդմամբ` ճիշտ կլինի, եթե որևէ երևույթի մասին խոսեն մասնագետները, այլ ոչ թե անգամ ղեկավար անձինք, որոնք ոլորտի մասնագետ չեն։ Ասում է` Սևանի օգնությանը պետք է դիմել ծայրահեղ անհրաժեշտության դեպքում։ Ղուկասյանը ցավով արձանագրեց, որ մեր ոռոգման համակարգը գտնվում է քայքայված վիճակում, ջրի կորուստները կազմում են 70 տոկոս, ինչին պատասխանատուները նայում են անտարբերությամբ, այնինչ անհրաժեշտ է լրջորեն պայքարել ջրի կորուստների դեմ, որպեսզի ամեն առիթի դեպքում չդիմենք Սևանա լճի օգնությանը։
Նշենք, որ ոռոգման նպատակով Սևանա լճից 2021թ․-ի բացթողման 170 մլն մ³ չափաքանակը նախատեսվում է դարձնել մինչև 245 մլն մ³։ Կառավարության նիստի ժամանակ այդ մասին հայտարարել տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարար Գնել Սանոսյանը` ներկայացնելով «Սևանա լճի էկոհամակարգի վերականգնման, պահպանման, վերարտադրման և օգտագործման միջոցառումների տարեկան ու համալիր ծրագրերը հաստատելու մասին» օրենքում լրացումներ կատարելու մասին նախագիծը։
Բադեյան. «Սևանից լրացուցիչ ջրառի որոշումը հակաօրինական է»
Շրջակա միջավայրի նախարար Ռոմանոս Պետրոսյանի տեղեկացմամբ` այս պահի դրությամբ Սևանա լճի մակարդակը նախորդ տարվա համեմատ 4 սանտիմետրով ցածր է, իսկ թույլատրելի 170 մլն մ³ ջրառից արդեն իսկ կատարվել է 157 մլն մ³-ը։
Հիշեցնենք, որ մայիսի 10-ին ԱԺ նիստի ժամանակ ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել էր, որ առաջիկայում սպասվում է իրենց կառավարման սենսացիոն նորություններից մեկը` 2021 թվականի հունիս-հուլիս ամիսներին Սևանա լճի մակարդակը ամենաբարձրը կլինի վերջին 60 տարվա ընթացքում: