Որտեղից է գումար գալիս Հայաստան, և ուր է գնում փողը

Sputnik

Նախաճգնաժամային տարիներին Ռուսաստանից փոխանցումները, որպես կանոն, կազմում էին ամսական մոտ 60-70 միլիոն դոլար` չհաշված հունվար-փետրվար ամիսները, որոնք դուրս են մնում աշխատանքային միգրացիայի սեզոնից։ 2019թ․-ի ամռանն ու աշնանը փոխանցումների մուտքը գերազանցում էր ամսական 100 միլիոն դոլարը։

Երբ երկիրը չունի ագահությունը զսպող մեխանիզմներ, կամ ինչո՞ւ է թանկանում հեղուկ գազը

2020թ.-ին փոխանցումների ներհոսքը սկսեց նվազել և 2021թ. սկզբից ի վեր չի գերազանցել ամսական 40 միլիոն դոլարը։ 2020-ին կտրուկ առանձնանում էր հոկտեմբերը, երբ Ռուսաստանից Հայաստան է փոխանցվել ավելի քան 110 միլիոն դոլար։ Ընդ որում` այստեղ անգամ ներառված չեն «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի փոխանցումները (որոնք այդ ամիսներին նույնպես շատ մեծ էին)։ Բնականաբար, բացի հիմնադրամից, Ռուսաստանի մեր հայրենակիցները փորձում էին նաև հասցեական օգնել իրենց հարազատներին ու մտերիմներին։

2020թ․-ի երկրորդ կեսին զգալիորեն ավելացել են գումարային փոխանցումները ԱՄՆ-ից։ Սովորական ժամանակ փոխանցումների ներհոսքի հետ մեկտեղ նաև զգալի արտահոսք է տեղի ունենում դեպի ԱՄՆ (առցանց գնումների նպատակով)։ Սակայն անցյալ տարի ԱՄՆ-ի բնակիչները 2020 թ․-ի ընթացքում զանգվածային դրամական աջակցություն են ստացել (մեկ անձի համար ավելի քան հազար դոլար): Վերջերս արտագաղթած հայերը, որոնք Հայաստանում բազմաթիվ հարազատներ ու մտերիմներ ունեն, նույնպես գումար են ուղարկել հայրենիք։

Գնաճը Հայաստանում դուրս է եկել վերահսկողությունից. տնտեսագետ     

Դրամական փոխանցումները Ֆրանսիայից և Գերմանիայից համեմատաբար կայուն են, բայց 2020 թ․-ի սեպտեմբեր-նոյեմբերին նույնպես աճել են: Իսկ ահա Թուրքիայում ապրող հայերն ավանդաբար ամսական մի քանի հարյուր հազար դոլար են փոխանցում ՀՀ։ Դրանք հիմնականում այն բնակիչներն են, որոնք Թուրքիա են մեկնել 90-ականներին և դրանից հետո, և այնտեղ զբաղված են անօրինական կամ կիսաօրինական աշխատանքով։ 2021 թ․-ի հունվարից Հայաստանի բնակիչների փոխանցումները դեպի Թուրքիա զգալիորեն նվազել են, բայց, այնուամենայնիվ, վերջնականապես չեն դադարել (ինչն էլ ստիպում է նորից մտածել՝ արդյո՞ք Հայաստանը լավ է փակել իր շուկան թուրքական ապրանքների համար)։

Դրամական փոխանցումները դեպի Արաբական Միացյալ Էմիրություններ և հատկապես դեպի Չինաստան ավանդաբար գերազանցում են գումարի ներհոսքն այնտեղից (ինչը նույնպես հիմնականում առցանց առևտրի հետ է կապված)։ Այդ տարբերությունը հատկապես հատկանշական է Չինաստանի դեպքում․ ամեն ամիս Հայաստանից Չինաստան մի քանի միլիոն դոլար է գնում։

 

1 / 9
Դրամական փոխանցումների դինամիկա Հայաստան - Ռուսաստան
2 / 9
Դրամական փոխանցումների դինամիկա Հայաստան - ԱՄՆ
3 / 9
Դրամական փոխանցումների դինամիկա Հայաստան - Ղազախստան
4 / 9
Դրամական փոխանցումների դինամիկա Հայաստան - Ֆրանսիա
5 / 9
Դրամական փոխանցումների դինամիկա Հայաստան - Գերմանիա
6 / 9
Դրամական փոխանցումների դինամիկա Հայաստան - Ուկրաինա
7 / 9
Դրամական փոխանցումների դինամիկա Հայաստան - Չինաստան
8 / 9
Դրամական փոխանցումների դինամիկա Հայաստան - Թուրքիա
9 / 9
Դրամական փոխանցումների դինամիկա Հայաստան - ԱՄԷ