Լաուրա Սարգսյան, Sputnik Արմենիա
Հայաստանի կառավարությունը բացում է սահմանները արտասահմանցիների համար, բայց դա դեռ չի նշանակում, որ նույնը կանի սեփական քաղաքացիների համար։ Եթե Ռուսաստանի հետ խնդիրը կլուծվի մոտակա ժամանակներում, ապա հարևան Վրաստանի և Իրանի հարցը դեռևս բաց է մնում։ Գլխավոր խնդիրն այդ երկրներում համավարակի պատճառով առաջացած համաճարակաբանական իրավիճակն է։
Հայաստանի զբոսաշրջության ոլորտի ներկայացուցիչներն ահազանգում են «պատային իրավիճակի» մասին
Իրավիճակն էլ ավելի է բարդացնում այն, որ Թբիլիսին ու Թեհրանը դեռ չեն կողմնորոշվել, թե ինչ են անելու փակ սահմանների հարցում։ Երևանում նույնպես չեն թաքցնում, որ սահմանափակումների վերացումը պետք է իրականացվի զգուշորեն և բոլոր հակահամաճարակային միջոցների ու կանոնների պահպանմամբ՝ կորոնավիրուսի երրորդ ալիքից խուսափելու համար։
Ի՞նչ է ասում ԱԳՆ-ն
Իրավիճակը պարզաբանելու նպատակով դիմեցինք երկրի արտաքին քաղաքական գերատեսչությանը։ ՀՀ արտաքին գործերի նախարարությունից պատասխանեցին, որ մեր երկրի քաղաքացիների համար սահմանների հնարավոր բացման վերաբերյալ խորհրդակցություններն ինչպես Վրաստանի, այնպես էլ Իրանի համապատասխան գերատեսչությունների հետ հետևողական բնույթ են կրում:
Հիշեցնենք, որ 2020-ի սեպտեմբերի 11-ին հանվել է Հայաստանի Հանրապետության տարածքում արտակարգ դրության իրավական ռեժիմը և ուժի մեջ է մտել կորոնավիրուսային վարակով պայմանավորված կարանտինի կիրառման մասին կառավարության 1514-H որոշումը: Ավելի ուշ կարանտինը երկարացրել են մինչև հունվար, իսկ հետո՝ մինչև 2021 թվականի հուլիսի 11–ը։
«Համաձայն հունվարի 12-ին ուժի մեջ մտած փոփոխությունների՝ վերացվել է օդային և ցամաքային սահմանների անցակետերով ՀՀ տարածք օտարերկրյա քաղաքացիների մուտքի արգելքը»,-նշեցին ԱԳՆ-ից։
Հարցին` արդյո՞ք Երևանը Թբիլիսիի հետ բանակցում է Վրաստանի տարածքով Ռուսաստանի կամ Հայաստանի քաղաքացիների համար միջանցք տրամադրելու մասին, արտաքին քաղաքական գերատեսչությունից նշեցին, որ հայկական կողմը համապատասխան խողովակներով կանոնավոր կապ է պահպանում հարևան երկրի իրավասու կառույցների հետ:
Անորոշ վիճակ է նաև Հայաստանում
Զբոսաշրջության կոմիտեն ողջունում են սահմանները բացելու իշխանությունների որոշումը և ոլորտում ակտիվություն կանխատեսում: Սակայն նախագծերին, որոնք պետք է իրականացվեն այս տարի և զբոսաշրջային այցերին զգուշությամբ են վերաբերվում։
Կորոնավիրուսը տարածվում է. Արցախի մի քանի համայնքներում ելումուտը սահմանափակվում է
Կոմիտեի տվյալներով՝ 2020 թ․-ի հունվար-սեպտեմբերին զբոսաշրջային այցելությունների թիվը Հայաստան կազմել է 327 735 մարդ, ինչը 75,5 տոկոսով պակաս է 2019 թվականի նույն ժամանակահատվածի համեմատ: Ընդ որում, 2020թ.-ի համար մասնագետները կանխատեսում էին զբոսաշրջային հոսքի 14-15% աճ։
«Մենք չենք կարող ոչինչ կանխատեսել 2021 թվականի համար` հաշվի առնելով աշխարհում համավարակով պայմանավորված համաճարակաբանական անկայուն իրավիճակը։ Սակայն ենթադրում ենք, որ որոշակի ակտիվություն կլինի արդեն 2021թ․-ի երկրորդ կեսին»,- Sputnik Արմենիային ասացին կոմիտեից։
Չնայած բոլոր միջոցառումներին և սահմանների բացմանը` գերատեսչությունում կարծում են, որ 2021 թվականին նախորդ տարիների ցուցանիշները, միևնույն է, չեն լինի: Այս պահին զբոսաշրջային ոլորտում տեղաշարժը կապահովի Հայաստանի և Ռուսաստանի միջև երկու երկրների քաղաքացիների մուտքի սահմանափակումների վերացման վերաբերյալ պայմանավորվածությունը: Կոմիտեում նշում են, որ Ռուսաստանը Հայաստանի համար ամենամեծ զբոսաշրջային շուկան է։
Ինչ վերաբերում է հարևան Իրանին, որի քաղաքացիները կանոնավոր Հայաստան էին ժամանում Նովրուզը նշելու, կոմիտեից հայտնեցին, որ այդ ուղղությամբ համագործակցում են հարևան երկրի հետ։
«Համագործակցում ենք Իրանի հետ, որպեսզի հարևան երկրից քաղաքացիների հոսքը լինի կանոնակարգված և վերահսկելի», – ասացին կոմիտեից` նշելով, որ մեծ հոսքերը մեծ ռիսկեր են պարունակում։
Ինչ վերաբերում է ՀՀ քաղաքացիների համար Վրաստանի և Իրանի սահմանները բացելուն, ապա կոմիտեից նշեցին, որ այդ երկրներում համաճարակաբանական առումով դեռևս անորոշ վիճակ է։
Կորոնավիրուսը ծրագրերին չի խոչընդոտի
Համաշխարհային պարապուրդի ֆոնին կոմիտեն անգործ չէ։ Մասնագետները նախապատրաստվում են ԱՊՀ անդամ երկրների զբոսաշրջության խորհուրդների նիստի անցկացմանը, սակայն ձևաչափը կորոշվի ավելի ուշ և կախված է համաճարակային իրավիճակից։ Բացի այդ, հայկական կողմն այս տարի Ռուսաստանում կմասնակցի MITT-2021 միջազգային զբոսաշրջային ցուցահանդեսին։
Ներկա պահին քայլեր են մշակվում ներքին զբոսաշրջության աշխուժացման, ինչպես նաև Հայաստանն առցանց հարթակներում ներկայացնելու համար։ Այդ համատեքստում մասնագետներն աշխատում են նոր զբոսաշրջային կայքի ստեղծման, ինչպես նաև աշխարհում Հայաստանի իմիջի ռեբրենդինգի ուղղությամբ։ Առաջիկայում նախատեսվում է գործարկել այցելուներին զբոսաշրջիկներից տարանջատելու համակարգ` ճշգրտելով ժամանող անձանց տարիքն ու սեռը։
Հիշեցնենք, որ Հայաստան օդային և ցամաքային ճանապարհով մուտք գործելիս` օտարերկրյա քաղաքացիները պետք է կորոնավիրուսի թեստի բացասական պատասխան ունենան, որն արվել է վերջին 72 ժամվա ընթացքում։ Հակառակ դեպքում այդ քաղաքացիներին ինքնամեկուսացման ցուցում է տրվում մինչ ՊՇՌ հետազոտման բացասական արդյունքի ստացումը։ Փաստաթուղթը պետք է լինի հայերեն, ռուսերեն կամ անգլերեն, այն բուժհաստատության բլանկի վրա, որում արվել է թեստը, ուղևորի անձնական տվյալների նշումով։ Սերտիֆիկատը պետք է ստորագրված լինի բուժհաստատության ղեկավարի կողմից և կնքված։