Սահմանային փոթորիկ Սյունիքում․ ո՞վ պետք է պաշտպանի Հայաստանի հարավային դարպասը

Հայաստանի սահմանային զորքերի նախկին հրամանատարը վստահ է, որ իրավիճակը կարելի է փրկել, իսկ զինվորականները չպետք է լռեն։
Sputnik

ԵՐԵՎԱՆ, 18 դեկտեմբերի — Sputnik. Սյունիքում սահմանազատման հետ կապված իրավիճակը ցուցադրում է Հայաստանում տիրող բացարձակ անիշխանությունը, չկա մեկը, ով պատրաստ է պատասխանատվությունն իր վրա վերցնել ու բանակցել Ադրբեջանի հետ։ Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում նման կարծիք հայտնեց Հայաստանի սահմանային զորքերի նախկին հրամանատար, պաշտոնաթող գեներալ-մայոր Լևոն Ստեփանյանը։

Խորհրդային սահմաններից մինչև GPS․ փորձենք հասկանալ՝ ինչ է կատարվում Սյունիքում

Ավելի վաղ Կապանի քաղաքապետ, Սյունիքի մարզային կենտրոնի ղեկավար Գևորգ Փարսյանը հայտարարել էր, որ Սյունիքի սահմաններն ու դեռևս հայկական կողմի վերահսկողության տակ մնացած դիրքերը հսկող կամավորներին ՀՀ ՊՆ–ից հրահանգվել է հետ քաշվել մինչև նախկին խորհրդային սահմանի տարածքը։ Հայկական ուժերի հեռանալու հետևանքով հակառակորդի նշանառության տակ են հայտնվում 12 գյուղեր` Դավիթ Բեկը, Կաղնուտը, Ուժանիսը, Եղվարդը, Ագարակը, Դիցմայրին, Սյունիքը, Գեղանուշը, Ճակատենը, Շիկահողը, Ներքին Հանդը, Ծավը։ Բնակավայրերի մոտակայքում գտնվող բարձունքները փոխանցվում են սահմանագծման շրջանակում։ Շուռնուխ համայնքի ղեկավարն արդեն հայտարարել է, որ հայկական հրամանատարությունը դիրքերից դուրս է բերել անձնակազմն ու հրետանին։

Ստեփանյանի խոսքով՝ եթե խոսքը պետական սահմանը որոշելու մասին է, դրա համար կան բավականին ճշգրիտ խորհրդային քարտեզներ, որոնց հիման վրա սահմանազատում անցկացնելու մեջ ոչ մի բարդ բան չկա։ Այլ հարց է, որ դրանով պետք է զբաղվեն ԱԳՆ պատասխանատու կառույցները, սակայն գերատեսչությունը լռում է։ Բայց եթե սահմանի այն կողմում գտնվող տարածքները հանձնվում են, ապա այստեղ խնդիրը Հայաստանի, Ռուսաստանի ու Ադրբեջանի ղեկավարների ստորագրած եռակողմ հայտարարության մեջ է։ Կետերից մեկի համաձայն՝ զորքերը մնում են այն դիրքերում, որոնք զբաղեցնում էին համաձայնագրի ստորագրման պահին։ Սակայն մեկ այլ կետի համաձայն՝ Ադրբեջանին են հանձնվում Արցախի շուրջ յոթ շրջանները, որոնք նախկինում կազմում էին այսպես կոչված «անվտանգության» գոտին։ Դա նշանակում է, որ կողմերը վերադառնում են խորհրդային քարտեզին։

«Ֆորմալ առումով անհնար է առարկել Ադրբեջանին։ Այլ բան է՝ եթե նրանք որոշեն մեր տարածք մտնել։ Այստեղ մենք արդեն պետք է դիմադրություն ցույց տանք։ Բայց մեծ հարց է, թե մեզանից ով կարող է դա անել, քանի որ չկա մի մարդ, որն ունակ է արագ ու վճռական գործողությունների։ Հայաստանի տարածքի հանդեպ ոտնձգությունները (իսկ այդ սպառնալիքն իրական է) պետք է արժանանան մեր դաշնակցի՝ Ռուսաստանի միանշանակ արձագանքին», - նշեց գեներալը։

Նա կարծում է, որ Սյունիքի «մերկացման» ու Ադրբեջանի հետագա հավակնությունների սպառնալիքն անհիմն չէ։ Հենց այդ պատճառով այնտեղ հիմա պետք է կանգնած լինի կանոնավոր զորքը, ոչ թե աշխարհազորն ու կամավորները։ Պետությունը պետք է իր վերահսկողության տակ վերցնի սահմանամերձ տարածքները, ոչ թե հանձնի կամավորականների պաշտպանությանը։

«Պետք է հեռանալ պարտվողական տրամադրություններից։ Այո, մենք պարտվեցինք արցախյան պատերազմում, բայց մենք կապիտուլյացիա չհայտարարեցինք։ Մենք չպետք է ենթարկվենք բարոյահոգեբանական ճնշման։ Ամեն ինչ այնպես չէ, ինչպես դա փորձում են ներկայացնել։ Մենք պահպանել ենք բանակը, որը մարտունակ է, ու վերջիվերջո պետք է հավաքվենք», - ասում է մեր զրուցակիցը։

Ստեփանյանը չի հասկանում՝ ինչու զինվորականները, բանակի բարձրագույն հրամանատարական կազմը սահմանին տիրող իրավիճակի մասին չեն խոսում։ Նա վստահ է, որ զինվորականները չեն կարող անմասն մնալ տեղի ունեցող իրադարձություններից։