ԵՐԵՎԱՆ, 13 դեկտեմբերի – Sputnik, Աշոտ Սաֆարյան. Ադրբեջանի նախագահի սպառնալիքները «պատմական ադրբեջանական հողերի վերաբերյալ», որոնց թվին նա տվալ դեպքում դասում է Սյունիքի մարզը, Սևանա լիճը և Երևանը, հասկանալի պատճառներով հույզերի պոռթկում են առաջացրել Հայաստանում։ Իլհամ Ալիևն այդ հողերը ադրբեջանական անվանեց Բաքվի զորահանդեսի ժամանակ՝ իր թուրք գործընկեր Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի մոտ կանգնած: Վերջինս իր հերթին գովաբանեց Օսմանյան կայսրությունում Հայոց ցեղասպանության կազմակերպիչներից մեկին՝ Էնվեր փաշային։
Էրդողանի վրեժը, կամ ինչու Բաքվի զորահանդեսին հիշեցին Էնվեր փաշային
Բաքվի ղեկավարությունը բազմիցս է արտահայատել իր նկրտումները հարևան երկրների տարածքների վերաբերյալ, ըստ էության՝ այստեղ որևէ նոր բան չկա։ Իրավճակի սյուրռեալիզմը կայանում է նրանում, որ այդ հայտարարությունները հնչում են Արցախում արյունահեղ պատերազմից մեկ ամիս անց, երբ դրա տարածքների մեծ մասը կորսված է, ադրբեջանական բանակը մոտեցել է անմիջապես Զանգեզուրին, որի մասին խոսում էր Ալիևը։
Հենց դրան էլ ուշադրություն են դարձնում Հայաստանում Sputnik Արմենիայի հարցմանը մասնակցած դիտորդները։ Արևելագետ Սերգեյ Մելքոնյանի կարծիքով՝ ակնհայտ է, որ հիմա Հայաստանն ինքնուրույն չի կարող ապահովել իր ու Արցախի մնացած հատվածի անվտանգությունը։ Եվ Հայաստանի անվտանգության միակ երաշխավորը տվյալ դեպքում Ռուսաստանն է։
«Միայն Ռուսաստանի հետ ռազմավարական դաշինքը կարող է Հայաստանին հնարավորություն տալ դիմակայել Թուրքիայի և Ադրբեջանի էքսպանսիոնիստական նկրտումներին։ Երևանում պետք է արդեն կարճաժամկետ հեռանկարում եզրակացություններ անեն։ Անհրաժեշտ է ձեռնպահ մնալ ցանկացած քայլից, որը կարող է խախտել այդ ռազմավարական դաշինքը»,-ասաց Մելքոնյանը։
Նա կարծում է, որ Արցախի մեծ մասի կորստի ֆոնին թուրք-ադրբեջանական վտանգը չափազանցություն համարել հնարավոր չէ։ Այդ սպառնալիքը միանգամայն շոշափելի և իրական է։ Եվ միակ զսպող գործոնը ռուսական ռազմական ներկայությունն է Հայաստանում և Արցախում։
«Մենք 25 տարի ասում էինք, որ չի կարելի չափազանցնել Ղարաբաղում նոր պատերազմի վտանգը, ինքներս մեզ հաղթող ազգ էինք համարում, արհամարհում էինք ամենաբացասական սցենարները և այլն։ Մենք հիմա իրավունք չունենք ինքներս մեզ ինչ-որ պատրանքներով մխիթարել։ Հենց որ հարևաններն իրենց հավակնություններն իրագործելու ռազմական, քաղաքական և տնտեսական հնարավորություններ ունենան, Բաքուն և Անկարան կօգտվեն այդ հնարավորություններից»,-ավելացրեց մեր զրուցակիցը։
Նա կարծում է նաև, որ Ռուսաստանին իր հերթին շահավետ է Հայաստանի հզորացումը՝ որպես յուրօրինակ վահան Թուրքիայի տարածաշրջանային էքսպանսիայի դեմ։
Թուրքագետ Վարուժան Գեղամյանը նույնպես կարծում է, որ Բաքվի տարածաշրջանային հավակնություններին չի կարելի մատների արանքով նայել։
«Բաքվում շարունակում են պնդել, որ Հայաստանի տարածքը նույնպես ադրբեջանական հող է հանդիսանում, և որ այն, ինչ տեղի ունեցավ Ղարաբաղի հետ, կարող է տեղի ունենալ նաև Հայաստանի հետ։ Ադրբեջանը 1994թ․-ից խոսում էր ռևանշի մասին։ Նրանք շատ լավ էին նախապատրաստվել և կատարեցին իրենց առաջադրանքը, այդ թվում՝ Հայաստանի ապաշնորհ քաղաքականության շնորհիվ»,-ասաց Գեղամյանը Sputnik Արմենիային։
Նրա կարծիքով՝ պետք չէ հանճար լինել, որպեսզի հասկանաս վտանգի ամբողջ լրջությունը։ Արդեն հիմա Թուրքիան ու Ադրբեջանը սկսել են լրջորեն նախապատրաստվել նոր ագրեսիայի՝ տեղեկատվական, դիվանագիտական և իհարկե՝ ռազմական մակարդակում։
Ձևաչափն ընտրել են Բաքուն ու Երևանը․ ինչու Իրանի ծրագիրը դուրս մնաց արցախյան գործընթացից
Գեղամյանը համոզված է, որ եթե Հայաստանի կողմից կոշտ դիմադրություն չլինի, ապա Սյունիքի կորուստն ընդամենը ժամանակի հարց է։
Նշենք, որ պաշտոնական Երևանն ավելի վաղ արդեն դատապարտել էր Բաքվի զորահանդեսի ժամանակ հնչած հայտարարությունները: ՀՀ վարչապետի մամուլի քարտուղար Մանե Գևորգյանի խոսքով, Հայաստանի նկատմամբ տարածքային նկրտումները կասկածի տակ են դնում խաղաղության հաստատման Ադրբեջանի պատրաստակամությունը և սպառնում են տարածաշրջանային խաղաղությանն ու անվտանգությանը: Վարչապետի ներկայացուցիչը հավելել է նաև, որ այս սադրանքների ֆոնին արցախահայության ինքնորոշման իրավունքի միջազգային ճանաչումն առավել քան արդիական է դառնում: