ԵՐԵՎԱՆ, 14 օգոստոսի — Sputnik. ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի մասնակցությամբ BBC-ի Hard Talk հաղորդումը «կոնվենցիոնալ» է ստացվել, չնայած հաղորդավարը, իր կարծիքով, սուր հարցերի միջոցով հյուրին բարդ դրության մեջ դնելու առանձին փորձեր էր անում։ Բայց վարչապետն այդ հարցերի շուրջ խոսելու բազում առիթներ է ունեցել։
Հարցերը վերաբերում էին Արցախին, կորոնավիրուսի հետ կապված ներքին քաղաքականությանը, ՀՀ նախկին նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի հանդեպ քրեական գործին, Հայաստանի աշխարհաքաղաքական ընտրությանն ու 1992 թվականի Խոջալուի դեպքերին։
Թերևս ամենաանսպասելին Խոջալուին վերաբերող հարցն էր, որ Ադրբեջանը Հայաստանին մեղադրում է այսպես կոչված «Խոջալուի կոտորածի» իրականացման մեջ։ Կարելի կռահել, թե ինչու է բրիտանացի լրագրողին այդքան հուզում Խոջալուն։
Լրագրող Սթիվեն Սաքուրը երկու անգամ անընդմեջ Հայաստանի աշխարհաքաղաքական ընտրության մասին հարց տվեց՝ ասես փորձելով վարչապետից «խոստովանություն» ստանալ արևմտամետ ուղղությանը հավատարիմ լինելու մասին։ Սակայն Փաշինյանն ասաց, որ Ռուսաստանը բոլոր` ու հատկապես տնտեսական ու ռազմական ոլորտներում Հայաստանի ռազմավարական գործընկերն է, իսկ Եվրոպական Միության հետ կնքվել է «Համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայանգիր»։
Քաղաքագետ Երվանդ Բոզոյանի կարծիքով՝ այս տարիներին Արևմուտքը պահանջում էր Հայաստանից ընտրություն կատարել։ Իսկ Հայաստանում տեղի ունեցած «թավշյա հեղափոխությունից» հետո Եվրոպան լրջորեն հույս ուներ, որ Երևանը կտրուկ շրջադարձ կկատարի իր կողմ։ Այդպես չեղավ, քանի որ Հայաստանի ազգային ու պետական շահերն այլ պահվածքն են թելադրում, ու երկրի նոր իշխանությունը հասկանում է դա։
Իլհամ Ալիևն ինքն է խոստովանում, որ Լեռնային Ղարաբաղը Հայաստանի մի մասն է. Փաշինյան
«Հենց մեր քթի տակ 80-միլիոնանոց Թուրքիան է, որը ՆԱՏՕ-ի անդամ է։ Այդ պետությունն անմիջական սպառնալիք է ներկայացնում մեր անվտանգությանը և չի թաքցնում, որ սատարում է Ադրբեջանին։ Արևմուտքում չկա ուժ, որը պատրաստ կլիներ ու կցանկանար զսպել Անկարայի նկրտումները։ Արևմուտքը թքած ունի դրա վրա, այն իր սեփական շահերն է հետապնդում։ Նրանց համար ամենակարևորը Ռուսաստանի հետ բախումն է, մնացածը լիրիկա է», - ասաց Բոզոյանը Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում։
Նա կարծում է, որ հայկական դիվանագիտությունը պետք է անկեղծ լինի բոլոր աշխարհաքաղաքական գործընկերների հետ` պարզաբանելով, թե որոնք են մեր շահերը։
Անդրադառնալով Խոջալուի թեմային՝ Բոզոյանն ընդգծեց, որ մեր պասիվության ու ադրբեջանական քարոզչությանը հակազդելու բացակայության պայմաններում արևմտյան քաղաքական գործիչներն ու փորձագետներն ակտիվորեն օգտագործում են Խոջալուի հարցը։ Իրականում հայկական կողմն ավելի ծանրակշիռ փաստարկներ ունի, մասնավորապես՝ Սումգայիթի, Բաքվի, Մարաղայի ջարդերը։ Պետք է ավելի հաճախ խոսել այդ մասին, սակայն չենք անում։ Որպես կանոն Հայաստանում միայն ինքնապաշտպանության, ոչ թե կանխարգելիչ նպատակով են դիմում այդ փաստարկներին ։
Ինչ վերաբերում է ՀՀ 2–րդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի հարցին, Բոզոյանի խոսքով, մինչ «թավշյա հեղափոխությունը» Փաշինյանն անկեղծորեն համոզված էր, որ 2008 թվականի մարտի 1-ի իրադարձությունների մեղավորը նախկին նախագահն է։ Սակայն վերջին երկու տարվա մեջ վարչապետը հասկացավ, որ դա այդքան էլ այդպես չէ, բայց միաժամանակ քաղաքական իրավիճակը թույլ չի տալիս նրան հրապարակայնորեն խոստովանել դա։
Համընկնում են արդյոք Ռուսաստանի և Թուրքիայի տեսակետները Ղարաբաղի հարցում. ՌԴ ԱԳՆ պատասխանը
«Փաշինյանը սկզբնական փուլում ակտիվորեն համագործակցում էր այն ուժերի ու շրջանակների հետ, որոնք շահագրգռված էին Քոչարյանին որպես քաղաքական գործոն չեզոքացնելու մեջ։ Դա թույլ կտար առաջ տանել Հայաստանի համար ոչ ձեռնտու լուծումներ Ղարաբաղի հարցով, ներքին խնդիրներով և այլն։ Սակայն այժմ վարչապետն աստիճանաբար վերանայում է իր վարքագիծը։ Դրան մեծ մասամբ նպաստեցին նաև Տավուշի հուլիսյան իրադարձությունները», - ասում է Բոզոյանը։
Ընդհանուր առմամբ մեր զրուցակիցը կարծում է, որ վարչապետի պատասխաններն անսպասելի չէին, ինչպես նաև բուն հարցերը։ Դրանց սրությունը գնահատելը ընթերցողի ու հանդիսատեսի ճաշակի հարց է։