Գորիսեցի մեղվապահ Կարլեն Ճաղարյանը հետաքրքիր «նորարարություն» է մտածել։ Նրա գյուտը ոչ միայն մեղուների, այլ նաև մեղվապահի օգտին է։
Նախկինում 180, հիմա 120 փեթակ ունի: Լավ արդյունքի համար մեղուների մասին պետք է լավ հոգ տանել, իսկ դա աշխատատար է: Պարծենում է, որ չնայած 70–ից անց տարիքին, իր աշխատունակությանը շատերը չեն հասնի: Մեղուն ստիպում է աշխատել, ու սա միայն բիզնես չէ…
Մասնագիտությամբ տեխնոլոգ-ինժեներ է, չնայած որ 30 տարուց ավելի է մեղվապահությամբ է զբաղվում: Երկու տարի առաջ մի դեպք եղավ, որը միանգամից ստիպեց տեխնոլոգ-ինժեների հմտությունները գործի դնել: Փեթակները պետք է տեղափոխեր Գորիսից 20-22 կմ հեռավորության վրա գտնվող տարածք:
«180 փեթակի համար 5 գրուզավիկ էր պետք, դե իմ ՈՒԱԶ-ն էլ կա, 18 էլ բանվոր: Ուշ որոշեցի տեղափոխել, դժվարությամբ ամեն ինչը գլուխ եկավ, մինչև տեղ հասանք, արդեն լուսաբաց էր»,- պատմում է Կարլեն պապիկն ու ավելացնում՝ ճանապարհից մեղուներն ագրեսիվացել էին, տեղում էլ ուժեղ արևն ավելացավ, փեթակները փակելիս մեղուները բազմաթիվ խայթոցներ հասցրեցին: Ասում է՝ ոտքերն այնքան էին խայթել, մեքենան վարել չէր կարողանում: Տուն հասավ թե չէ, սառը թրջոցներ դրեց:
«Ընկերս զանգեց, ասի՝ ուզում ես իմանաս՝ սաղ եմ, թե չէ, սաղ եմ, հանգիստ եղիր: Դրանից հետո որոշեցի էս ավտոբուսները սարքել»:
Ավտոբուսների միտքը վաղուց էր գլխում պտտվում, բայց հերթը չէր հասնում: Գնեց ԼԱԶ ավտոբուսներ ու սկսեց դրանք հարմարեցնել մեղուների բնակության համար: Ավտոբուսներից մեկում տեղավորեց 45 փեթակ, մյուսում՝ 38: Երկրորդում քիչ ստացվեց, որովհետև այս մի ավտոբուսում VIP պայմաններ են՝ անգամ առանձնացված ննջարանային հատված կա մեղվապահի համար: Մեղուների կացարան-փոխադրամիջոց ավտոբուսներում ամեն ինչ մտածված է, անգամ վարորդի սրահն է առանձնացված, որ հանկարծ չարաճճի մի մեղու նրան չխայթի:
«Էս տարբերակով շատ հանգիստ կարող ես գործ անել. Էն ժամանակվա հարյուր տոկոս «նագրուզկայի» փոխարեն հիմա հիսուն տոկոսն եմ գործադրում, բայց ավելի շատ արդյունք եմ ստանում` մեղուներն ավելի բերքատու են, իրենց համար էլ ավելի հաճելի է այսպես»,- պատմում է Կարլեն պապիկն ու մանրամասնում՝ ավտոբուսում զով է, ջերմաստիճանը 25-ից չի բարձրանում, ձմռանն էլ ցուրտ չի լինում: Բայց եթե ջերմաստիճանը ցանկալիից ավելի բարձրանում կամ իջնում է, անխափան գործում է ԼԱԶ-ի օդափոխության համակարգը, կարելի է զովացնել կամ ջերմացնել: Իր հաշվարկներով՝ ձմռանը մոտ 500 կգ մեղրի օգուտ է ունենալու, քանի որ ցուրտ չի լինելու, մեղուները չեն մրսելու, հետևաբար շատ մեղր էլ չեն ուտելու: Այստեղ հատուկ շեշտում է՝ իր մեղրն անարատ է, մեղուներին էլ այդ անարատով է կերակրում: Ավտոբուսի «ռեժիմին» անցնելով՝ լրացուցիչ աշխատուժ և մեքենաներ էլ պետք չեն մեղվափեթակները տեղից տեղ տանելու համար: Այսպիսով իր ծախսերն էլ համարյա 50 տոկոսով կրճատվելու են:
«Հիմա ինձ մի հոգի է պետք, որ կողքս նստի, ընկեր լինի ճանապարհին, քշեմ, դաշտ հասցնեմ մեղուներին: Ճանապարհին էլ 3-4 անգամ որտեղ ուզեմ կարող եմ կանգնել, մեղուները բերք հավաքեն, նոր շարունակեմ: Մեղվափեթակներն էլ տեղափոխությունից չեն փչանում»:
Այս տարբերակով, ասում է, ոչ մի հատ մեղու չի խայթում, հանգիստ աշխատում ես: Իր մտահղացումը կարճ ու պատկերավոր համեմատում է հիվանդանոցի հետ: Ասում է՝ սա այն հիվանդանոցն է, որտեղ անհրաժեշտ բոլոր բաժանմունքները կան:
Մակնիշը՝ HOME-MADE, կամ ինչպես Ջրվեժում մաթեմատիկայի ուսուցիչը «մուտանտ» մեքենա ստեղծեց
«Մեղուներն ագրեսիվ չեն, եթե դու ագրեսիվ չես: Եթե մեղուն խայթում է, ուրեմն դու ես մի բան սխալ արել։ Ես կարողանում եմ հետները լեզու գտնել, քիչ աշխատում եմ, շատ բերք վերցնում »,- պատմում է Կարլեն պապիկն ու ավելացնում, որ մեղուն առողջություն է: Երեխեք, հարսներ, թոռներ ունի, ու ոչ մեկը չգիտի, թե հիվանդանոցն ինչ է, որովհետև ամեն առավոտն անարատ մեղրով է սկսվում:
Հիմա Կարլեն պապիկը երրորդ ավտոբուսի վրա է աշխատում, մի քանի օրից այդ մեկն էլ պատրաստ կլինի, կբեռնվի փեթակներով ու ճանապարհ կընկնի դեպի գորիսյան դաշտեր: