ԵՐԵՎԱՆ, 5 փետրվարի — Sputnik. Միջազգային վարկանիշային երեք ազդեցիկ գործակալություններից մեկը` Moody's Investors Service–ը, «Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր» (ՀԷՑ) ընկերությանը շնորհել է «կայուն» կարգավիճակով Ba2 վարկային վարկանիշը, ինչն աննախադեպ է ոչ միայն Հայաստանի, այլև ամբողջ տարածաշրջանի համար։
ՏՏ ընկերությունը էլեկտրաէներգիա է գողացել Հայաստանում և կրիպտոարժույթ արտադրել. տեսանյութ
Վարկանիշը շնորհելու ժամանակ հաշվի են առնվել հետևյալ գործոնները. սակագնային կարգավորման թափանցիկ համակարգ, ծախսերի վերադարձի և համաձայնեցված ներդրումների երկարաժամկետ մեխանիզմներ, ֆինանսատնտեսական պլանավորման բարձր մակարդակ և տեսանելի ապագայում բարձր եկամտաբերության սպասումներ (մինչև 2027 թվականը կարգավորող մարմնի կողմից հաստատված լիցենզավորման պայմաններ)։ Հաշվի են առնվել նաև վերջին տարիների ընթացքում ընկերության ֆինանսական բարձր ցուցանիշները, կարգավորիչի անկախությունը կառավարությունից և Հայաստանի էլեկտրաէներգետիկ շուկայում ընկերության կայուն կարգավիճակը։
Հաշվետվության մեջ նշված են նաև վարկանիշը սահմանափակող գործոնները. դրանք հնարավոր արժութային ռիսկերն են, սահմանափակ շուկան, ընկերության համեմատաբար փոքր փորձը կարգավորման նոր պայմանների և ներդրումային ծրագրի շրջանակում։
ՀԷՑ–ի վարկանիշն ինքնիշխան Հայաստանի վարկանիշից (Ba3) բարձր է։ Moody's–ը նշել է գործոնները, որոնք թույլ են տվել հասնել այդ մակարդակին։
Դրանց մեջ նշվում է ֆինանսական կայունությունը, դրամական միջոցների ձևավորման կանխատեսելիությունը և ընկերության նորմատիվաիրավական բազայի թափանցիկությունը, համեմատական կայունությունը հնարավոր տնտեսական անկումների նկատմամբ, ցածր կախվածությունը կապիտալի ներքին շուկաներից, ինչը հնարավոր է դարձել ընկերության ներդրումային ծրագիրը ֆինանսավորող միջազգային ինստիտուցիոնալ բանկերի և ֆինանսական ինստիտուտների հետ ընկերության մենեջմենթի պլանային աշխատանքի շնորհիվ։
Վարկանիշի հետագա փոփոխությունների մասին Moody's–ի կանխատեսումները հետևյալն են. եթե ՀԷՑ–ի սակագնային համաձայնագրերն անփոփոխ մնան` գործառնությունների և ֆինանսական կայուն ցուցանիշները և իրացվելիությունը պահպանվեն հաջորդ 12-18 ամսվա ընթացքում, կարգավորումը նախկինի պես թափանցիկ և կանխատեսելի լինի պետության կողմից, ընկերության վարկանիշը եթե չբարձրանա, հաստատ դեպի վատը չի փոփոխվի։
ԵԱԶԲ–ի նախագծերը «Սպայկայի» և Ucom–ի հետ դադարեցվել են, իսկ «Էլցանցերի» հետ ամեն ինչ լավ է
Moody's–ը կարծում է, որ վարկանիշի բարձրացման հիմնական խթանիչ ուժը Հայաստանի սուվերեն վարկանիշի բարձրացումն է։
Moody's–ի վարկանիշն ընկերությանը թույլ կտա դուրս գալ արժեթղթերի միջազգային հեղինակավոր շուկաներ։ Այնտեղ եվրապարտատոմսերի տեղակայումը կապահովի էժան և երկարաժամկետ կապիտալի ներգրավում, որն ուղղված կլինի ներդրումային ծրագրերի իրականացմանն ու դրանց ֆինանսական արդյունավետության բարձրացմանը։
ՀԷՑ ընկերությունը սկսել է արագ զարգանալ այն ժամանակվանից, երբ «Տաշիր» ընկերությունների խումբը գնել է այն։ Բարձրացել է գործառութային արդյունավետությունը, բարելավվել ֆինանսատնտեսական ցուցանիշները։ Դրանից բացի, էապես նվազել են էլեկտրաէներգիայի կորուստները` 13,5–ից հասնելով մինչև 7,1%։
ՀԷՑ–ի ռազմավարական ծրագրում առաջին տեղում լայնածավալ ներդրումային ծրագրի իրականացումն է, որն ուղղված է համալիրի արդիականացմանն ու վերազինմանը։ 10 տարվա համար նախատեսված ներդրումային ծրագրի ընդհանուր արժեքը շուրջ 1 մլրդ դրամ է կազմում։
Հայաստանում 10 անգամ կավելանա արևային էներգիայի արտադրությունը. նոր նախագծեր են քննարկվում