ԵՐԵՎԱՆ, 17 դեկտեմբերի — Sputnik. Նելլի Դանիելյան. Տեղական արտադրության ցեմենտի նկատմամբ կիրառվող պետտուրքի չափը բարձրացնելը վնասել է տեղական արտադրողին։ Այս միտքը, որ կես տարի առաջ պնդում էր ընդդիմությունը, այժմ հնչում է իշխանության շուրթերից, ավելի կոնկրետ` Էկոնոմիկայի նախարարության նոր օրենսդրական նախաձեռնության էջերից։
Նախարարությունն ուսումնասիրել է Հայաստանի ցեմենտի շուկայում 2019 թվականին «Պետական տուրքի մասին» օրենքում կատարված փոփոխություններից հետո արձանագրված վիճակն ու եկել այն եզրակացության, որ ընդդիմությունը ճիշտ էր, իրենք` սխալ։
«Ցեմենտի արտադրության ոլորտում նախորդ տարվա համեմատ գրանցվել է անկում»,– կատարված ուսումնասիրությունների արդյունքում արձանագրում է նախարարությունն ու առաջարկում նոր փոփոխություն անել «Պետական տուրքի մասին» չարչրկված օրենքում։
Տեղական արտադրությունը վերջնական կործանումից փրկելու համար ներկայացված նախագծով առաջարկվում է պետտուրք կիրառել նաև ներմուծվող ցեմենտի ու ցեմենտի հումքի (կլինկերի) նկատմամբ` 1 տոննա ցեմենտի համար 18 000 դրամ, 1 տոննա կլինկերի համար` 10 000 դրամ։
Օրենքի նախագծի հեղինակների համոզմամբ` այս կարգավորումը տեղական արտադրողների համար հավասար մրցակցային պայմաններ կապահովվի։
Կառավարությունը Ծառուկյանի սրտով չգնաց. ներկրվող ցեմենտի տուրքը նվազեցվում է
Բանն այն է, որ գործող օրենքով ներմուծվող ցեմենտի ու կլինկերի նկատմամբ պետական տուրք չի կիրառվում, իսկ Հայաստանում արտադրված ցեմենտի վրա 2019թ.-ի հուլիսից սկսած կիրառվում է` 1 տոննայի դիմաց 14 000 դրամի չափով։
Արդյունքում` տեղական ցեմենտի ինքնարժեքը կազմում է`«Արարատ ցեմենտ» գործարանում արտադրվածը` 36 200 դրամ, «Հրազդան ցեմենտ»–ում արտադրվածը` 39 500 դրամ։
Մինչդեռ, Իրանից ներկրվող ցեմենտի ինքնարժեքը, Էկոնոմիկայի նախարարության հաշվարկներով, շուրջ 18 000 դրամ է, իսկ Իրանից ներկրված կլինկերից ՀՀ–ում արտադրված ցեմենտի ինքնարժեքը` 26 000 դրամ։
Շուկայի ուսումնասիրության արդյունքում պարզվել է նաև, որ «Պետական տուրքի մասին» օրենքում սպասվող փոփոխությունների ֆոնին` 2019թ.-ի հունվար–հունիս ամիսներին Հայաստան աննախադեպ ծավալի ցեմենտ ու կլինկեր է ներմուծվել։ Այս կերպ արտադրողներն իրենց նախապես ապահովագրել են սպասվող թանկացումներից։
Կլինկերի ներկրված ծավալները շարունակել են աճել նաև հուլիսից հոկտեմբերի ամիսներին, քանի որ ներմուծվող կլինկերի վրա պետտուրքը չի տարածվել։
Մելքումյան. «Կլինկերի վրա ևս պետք է պետական տուրք դրվի»
Ներկրված հումքի հաշվին այս տարի հայկական արտադրության ծավալներն առայժմ աննկատ են նվազել։ Եթե 2019 թվականին հունվար-հունիս ամիսներին Հայաստանում արտադրվել է 194.1 տ ցեմենտ, ապա հուլիս- հոկտեմբեր ամիսներին` 190.2 տ:
Հիշեցնենք` 2019թ–ի հունիսի 3-ին ՀՀ Ազգային ժողովն ընդունեց ցեմենտի 1 տոննային նկատմամբ 14 000 դրամ պետական տուրք սահմանելու մասին կառավարության առաջարկած նախագիծը։ Օրինագծի քննարկումն ու ընդունում ուղեկցվեց ընդդիմության սուր քննադատություններով ու արտադրող ընկերությունների բողոքի ակցիաներով։ Բայց իշխանությունը կես տարի առաջ անդրդվելի էր։