ԵՐԵՎԱՆ, 27 հուլիսի — Sputnik, Աշոտ Սաֆարյան․ ԱՄՆ-ն ու ՆԱՏՕ-ն դեռ չեն կողմնորոշվում, թե ինչպես Թուրքիային «պատժեն» Ռուսաստանի հետ համագործակցելու համար: Վաշինգտոնը ոչ մի կերպ չի կարողանում մարսել, որ Անկարան ռուսական C-400 զենիթահրթիռային համակարգեր գնեց, բայց ԱՄՆ–ի յուրաքանչյուր սպառնալիքը կարծես ավելի է Թուրքիային մերձեցնում Ռուսաստանին: Ինչպես հայտնի է, ամերիկացիները Թուրքիային գրեթե դուրս են մղել F-35 նորագույն կործանիչների արտադրության ծրագրից: Ի պատասխան, Անկարայում գրեթե բաց տեքստով ասում են, որ այդ կործանիչների համար այլընտրանք կգտնեն: Մասնավորապես, ինչպես օրերս հայտարարեց Թուրքիայի արտգործնախարար Մևլութ Չավուշօղլուն, Թուրքիան կհետևի նույն սկզբունքին, ինչ C-400-ի դեպքում:
«Մենք նոր ուղիներ ենք փնտրելու պաշտպանության ոլորտում մեր կարիքները հոգալու համար, այնպես, ինչպես ժամանակին Անկարան սկսեց այլընտրանք փնտրել ՀՕՊ-ի դեպքում ու Patriot զենիթահրթիռային համակարգը գնելու մերժում ստանալուց հետո արդյունքում պայմանագիր կնքեց Ռուսաստանի հետ։ Եվ դա Թուրքիայի օրինական իրավունքն է», - Չավուշօղլուի ասածը մեջբերում է Anadolu գործակալությունը:
Փորձագետներն ու քաղաքական գործիչներն ամերիկյան կործանիչների հնարավոր այլընտրանք են նշում հինգերորդ սերնդի Су-57 ռուսական բազմաֆունկցիոնալ կործանիչները: Դժվար չէ գուշակել, թե Արևմուտքում ինչ բուռն արձագանք կլինի, եթե Թուրքիան գնի այդ օդանավերը:
«Լրտեսական խաղեր» Հայաստանում. Իրանն ու ԱՄՆ–ն պայքարում են չեզոք տարածքում
Հայաստանի ԳԱԱ Արևելագիտության ինստիտուտի տնօրեն Ռուբեն Սաֆրաստյանը նշում է՝ որոշ տեղեկություն կա, որ ռուսական կողմն այդ ինքնաթիռներն արդեն առաջարկել է Անկարային: Բայց դժվար է ասել՝ ինչ կորոշի Անկարան ու որքան հեռու կգնա Ռուսաստանի հետ համագործակցության հարցում:
«Ակնհայտ է, որ Ռուսաստանից C-400 գնելու փաստը լուրջ դժգոհություն է առաջացրել ԱՄՆ-ում ու ՆԱՏՕ-ի շրջանակում այլ գործընկերների մոտ: Չի բացառվում, որ նոր գործարքը լցնի ՆԱՏՕ-ում Թուրքիայի դաշնակիցների համբերության բաժակը», - ասաց Սաֆրաստյանը Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում:
Սակայն պետք է հաշվի առնել, որ կազմակերպության կանոնադրության մեջ նշված չէ, թե ինչ ընթացակարգով են անդամներից մեկին դուրս հանում: ՆԱՏՕ-ի կանոնադրության մեջ մեկ մասնակցին հանելու վերաբերյալ կետ պարզապես չկա:
Տեսականորեն կարելի է նման օրենք մշակել, սակայն չկա ոչ մի երաշխիք, որ անդամ բոլոր երկրները միաձայն հավանություն կտան դրան: ՆԱՏՕ-ում որոշումները կոնսենսուսով են ընդունվում: Իսկ քանի դեռ ՆԱՏՕ-ն տարակուսում է, Թուրքիան շարունակում է շանտաժի ենթարկել դաշնակիցներին:
Սաֆրաստյանը հիշեցրեց, որ Վաշինգտոնը քննարկում է նաև «Պատժամիջոցների միջոցով Ամերիկայի հակառակորդներին հակազդելու մասին» (CAATSA) օրենքը կիրառելու հնարավորությունը: Եթե այդ օրենքը կիրառվի, առաջին հերթին կտուժի ԱՄՆ-ի ու Թուրքիայի ռազմաարդյունաբերական համագործակցությունը: Թուրքիան կզրկվի ամերիկյան զենքի մատակարարումից, թուրքական պետական հաստատությունների հանդեպ պատժամիջոցներ կկիրառվեն, չեն շրջանցի նաև այն ընկերություններին կամ անձանց, որոնք կապ ունեն ռուսական C-400-ի մատակարարման հետ:
ԱՄՆ–ն ավելացրել է Բաքվին տրամադրվող օգնության ծավալը, Հայաստանը հետ է մնում. որն է պատճառը
«Ընդ որում՝ պատժամիջոցների հարցում Կոնգրեսը շատ ավելի վճռական է տրամադրված, քան նախագահ Թրամփը: Ինչևիցե, Թուրքիայի տնտեսության ու պաշտպանության ոլորտի դեմ պատժամիջոցները լուրջ հարված կլինեն երկրի համար: Հասկանալով դա՝ Անկարան ուզում է ցանկացած գնով կանխել նման սցենարը», - ասում է փորձագետը:
Փաստացի պարադոքսալ իրավիճակ է ստեղծվել, երբ ամերիկացիները ռուս-թուրքական մտերմությունը դիտարկում են որպես պատժամիջոցների առիթ, մյուս կողմից էլ՝ Վաշինգտոնը չի ուզում այդ պատժամիջոցների օգնությամբ Թուրքիային «Մոսկվայի գիրկը» հրել:
Անկարան ամերիկյան պատժամիջոցների դեմ տնտեսական իմունիտետ չունի: Փոխարենը Վաշինգտոնի հետ անվերջ «առևտուր անելու» հնարավորություն ունի՝ օգտագործելով ռուսական գործոնը ամերիկացիներին վախեցնելու համար: