Ռուբեն Գյուլմիսարյան, Sputnik Արմենիա
Սիրիայում իրավիճակը շատ բարդ է, իսկ տարածաշրջանում, որտեղ երկիրը սահմանակից է Թուրքիային և Իրաքին, այն վաղուց լարված է։ Քրդական ռազմական խմբավորումները երբեմն հանդես են գալիս պաշտոնական Դամասկոսի և տեղում թուրքական ներկայության դեմ։ Տեղի հայ բնակչությունը զբաղված է ինքնապաշտպանություն կազմակերպելով։
Վերջին շրջանում սիրիացի քրդերը զբաղված են, առաջին հերթին, ոչ թե պաշտոնական Դամասկոսին հակազդելով, այլ խոշոր ահաբեկչական կազմակերպությունների մնացորդների, գլխավորապես «Իսլամական պետության» դեմ պայքարելով, կարծում է թուրք-քրդական հակամարտության հարցերի փորձագետ Կարեն Հովհաննիսյանը։
Փորձագետի կարծիքով` սիրիացի քրդերի հակասությունները պաշտոնական Դամասկոսի հետ հիմա մղվել են հետին պլան։ Ցաքուցրիվ ջոկատների բաժանված ԻՊ–ը շարունակում է 150-200–հոգանոց խմբերով հարձակումներ գործել բնակավայրերի վրա, դրան գումարած` մի քանի անգամ ավելացել է թուրքական սպառնալիքը, որը մարմնավորում են այդ երկրի կանոնավոր բանակը և թուրքամետ ահաբեկչական խմբավորումները։
«Սիրիայում քրդական ուժերի առաջնահերթ խնդիրն Աֆրինի ազատագրումն էր», – ասում է Կարեն Հովհաննիսյանը։
Բազմաթիվ սիրիահայեր հակամարտությունը սկսվելուց ի վեր լքել են երկիրը, բայց շատերը մնացել են։ Մասնավորապես, սիրիական Քրդստանում` Ռոժավա գյուղի շրջանում, նրանք նույնիսկ ստիպված են կազմակերպել ինքնապաշտպանական ջոկատներ։
Եվ նույնիսկ մինչև հիմա հայերը ներգրավված են Սիրիայի թե՛ քաղաքացիական, թե՛ ռազմական գործերում, նրանք քիչ չեն նաև կանոնավոր սիրիական բանակում։ Քրդական խմբավորումների կազմում ահաբեկիչների և թուրքական շրջափակման ռեժիմի դեմ նույնպես հայեր են պատերազմում։ Վերջին շրջանում ակնհայտ է դարձել ինչ–որ փոխզիջում, որին հանգել են տեղի հայերը և քրդերը. հիմա մեր հայրենակիցները ոչ միայն կազմում են քրդական ուժերի մասը, այլ նաև ռազմական ստորաբաժանում են կազմակերպել` ազգային բրիգադ։
Ռոժավայում ապրիլի 24–ին հայտարարվել է հայկական բրիգադ ստեղծելու մասին, որը անվանվել է ի պատիվ հերոս, Թուրքիայում ծնված Նուբար Օզանյանի, ով մահացել է 2017թ–ին ահաբեկիչների դեմ մարտերի ընթացքում։ Հայկական ռազմական ստորաբաժանում ստեղծելու նպատակը «Իսլամական պետություն» ահաբեկչական կառույցի և թուրքական շրջափակման դեմ է, ասում է փորձագետը։
Հետաքրքիր և խորհրդանշական է եղել արարողությունը, որի ընթացքում ազդարարվել է հայկական բրիգադի ստեղծումը։ Հովհաննիսյանը պատմում է, որ հայ մարտիկները երդում են տվել բացառապես հայ ազգային հերոսների դիմանկարների մոտ` հայկական եռագույնի կողքին։ Դա, իհարկե, վկայում է այն մասին, որ հայերը կզբաղվեն բացառապես այն վայրերի պաշտպանությամբ, որտեղ հայ բնակչություն է մնացել։
Կարեն Հովհաննիսյանն ընդգծում է այն հանգամանքը, որ հայ մարտիկները ներգրավված չեն Սիրիայի կառավարական բանակի դեմ ռազմական գործողություններում, այլ պաշտպանվում են միայն թրքամետ ավազակախմբերից։ Մեր հայրենակիցները Սիրիայում միշտ ընդգծված հարգանք են վայելել ու վայելում ինչպես պաշտոնական Դամասկոսի, այնպես էլ՝ ընդդիմության կողմից։
Ահա այսպիսի չեզոքություն է. հավանաբար դա ամենաճիշտն է` պաշտպանել սեփական տները և հնարավորինս հեռու մնալ քաղաքականությունից։