Երևանի ավագանու անդամ Թեհմինա Վարդանյանն ապրիլի 1-ին շրջանառության մեջ է դրել 3 նախագիծ և առաջարկում է Կենտրոն վարչական շրջանի Գրիգոր Լուսավորիչ, Մովսես Խորենացի փողոցների և Մեսրոպ Մաշտոցի պողոտայի անվանումների դիմաց ավելացնել «սուրբ» բառը: Առաջին հայացքից անմեղ առաջարկն անսպասելիորեն բուռն արձագանք է առաջացրել սոցիալական ցանցերում։
«Նախագիծը շրջանառության մեջ դնելու առաջին իսկ պահից ես այն հրապարակել եմ նաև Facebook–ում ու հետևել արձագանքներին։ Անկեղծ ասած` ապշած եմ որոշ մարդկանց արձագանքից, եթե, իհարկե, դրանք ադեկվատ արձագանք կարող եմ համարել։ Կարծում եմ` սա հակաքրիստոնեական ու հակաեկեղեցական պայքար է»,– Sputnik Արմենիային ասաց Վարդանյանը։
Կարդալով դրա հետ կապված մեկնաբանությունները՝ անկեղծ ասած չգտա ինչ-որ բան, որը կնշեր «քրիստոնեության և եկեղեցու դեմ պայքար»։ Չհաշված մի քանի արտահայտություններ նրանցից, ովքեր ակնհայտորեն ադեկվատ չէին. թերևս, հնարավոր է՝ սխալ տեղերում եմ նայել։
Մեկնաբանությունների 99%-ն այն մասին էր, որ ավագանին ավելի հանապազօրյա խնդիրներ ունի, քան «սուրբ» բառը փողոցների անվանումներին ավելացնելը։ Մայրաքաղաքը խեղդվում է բազմաթիվ խնդիրներից, որոնք չեն լուծվում, այդ թվում՝ ոչ բավարար ֆինանսավորման պատճառով. այնպես որ, եկեք հիմա վճարենք նույնիսկ ոչ թե վերանվանման, այլ փողոցների անունների կոսմետի՞կ փոփոխության համար։
Մեկնաբանողներին առարկելու բան չունենք, նրանք ճիշտ են, ահա և պատրաստ է բուռն, երբեմն չափազանց զգացմունքային քննարկումների շարքը։ Հասարակությունն առանց այդ էլ գտնվում է չափազանց անհավասարակշիռ վիճակում, սուր կերպով արձագանքում է ցանկացած մանրուքի, իսկ նրան, օրինակ, աղբահանության կամ տրանսպորտի հարցը լուծելու փոխարեն առաջարկում են փոխել տների պատերի վրա գրված հասցեները։
Ենթադրենք, որ քաղաքապետարանը վերցրել ու երեք փողոցների անվանումներում ավելացրել է «սուրբ» բառը։ Ավելացրել է հանուն փորձի, սուսուփուս և առանց նախօրոք ազդարարելու։ Հետաքրքիր է՝ քանի օրից երևանցիները կնկատեին դա։ Եվ նկատելուց հետո բուռն կարձագանքեի՞ն սոցցացներում, թե նորմալ կընդունեին։ Չգիտես ինչու համոզմունք կա երկրորդ տարբերակի օգտին։
Այս ամենին վրադիր՝ Հայաստանի խորհրդարանի պատմության մեջ ամբիոնից առաջին անգամ ելույթ է ունեցել տրանսդենգեր, երբ ԱԺ-ում ընթանում էր հանրային լսումներ՝ «Մարդու իրավունքների ազգային օրակարգը․ ՄԱԿ-ի դիտարկումը» թեմայով։ Օրակարգով նախատեսված էր քննարկել դատաիրավական համակարգի, երեխաների իրավունքների պաշտպանության և հաշմանդամություն ունեցող մարդկանց հարցերը։
ԼԳԲՏ-համայնքի ներկայացուցչի ելույթի թեման օրակարգին չէր առնչվում, ինչին կոշտ արձագանքեց մարդու իրավունքների և հասարակական հարցերի հանձնաժողովի ղեկավար Նաիրա Զոհրաբյանը։ Նշենք, որ Զոհրաբյանը թույլ է տվել օրակարգը խախտողին հանգիստ խոսել մինչև վերջ, և միայն դրանից հետո հանդիմանել է նրան, թեև տրանսգենդերի առաջին իսկ նախադասությունից ամեն ինչ հասկանալի էր։
Հիմա ԼԳԲՏ-համայնքը ապրիլի 2-ի համար ամաչելու կոչ անող կնոջ հետ գործընթաց է նախաձեռնում Նաիրա Զոհրաբյանի դեմ։ Իսկ վերջինիս պաշտպանության համար պատրաստվում են կազմակերպել հանրահավաք ԱԺ շենքի մոտ։
ԼԳԲՏ կանայք ու տղամարդիկ ձեռքերն են շփում, նրանց հենց դա էլ պետք էր․ որքան հաճախ հնչի այդ կազմակերպության անունը, նշվեն դրա նպատակները, այդքան լավ իր համար, նրանք հենց դրան էլ ձգտում են։ Կարևոր չէ, թե ինչպիսի ենթատեքստ կունենա այդ ցույցը․ այն կծառայի միայն նրան, որ հասարակության գիտակցության մեջ հերթական անգամ կմխրճվեն այդ ընկերների նպատակներն ու խնդիրները։ Միգուցե ցույցը վեհ նպատակներ է հետապնդում, բայց այն կծառայի միայն այդ տիկնանց գովազդին։
Դա ինչ-որ առումով նման է փետրվարի 26-ի ցույցին՝ նվիրված Սումգայիթի իրադարձությունների տարելիցին։ Ցույցի օրակարգն ավելի լայն էր, քան միայն այդ իրադարձությունները, և դրանց շարքում այն միտքն է եղել, որ Արցախը տարածք չէ, այլ սրբազան հայրենիք։
Ոչ, ամեն ինչ ճիշտ է, հենց այդպես էլ կա, բայց եկեք մտածենք․ եթե ակնհայտ բաների մասին խոսելու կարիք է առաջացել, նշանակում է՝ ամեն ինչ այդքան էլ ակնհայտ չէ։ Նշանակում է, որ գոյություն ունի հասարակության զգալի մաս, որը պետք է ուշադրություն դարձնի այդ ամենին։
Դեռ հաշված տարիներ առաջ ԼԳԲՏ ներկայացուցիչների ելույթը խորհրդարանում անհնար էր, թեև հայկական իշխանությունների կողմից այդ թեմայով տարատեսակ փաստաթղթեր, պարտավորություններ և հուշագրեր ստորագրելուց հետո պարզ դարձավ, որ նման ելույթը վաղ թե ուշ կկայանա։
Դեռ վերջերս հազիվ թե ինչ-որ մեկի մտքով անցներ պաստառի վրա նկարել «Արցախը սուրբ հայրենիք է» կարգախոսը, քանի որ դա ինքնըստինքյան հասկանալի է։ Դա հիմա էլ ինքնին հասկանալի է, բայց հավանաբար ծագել է անհրաժեշտություն պնդելու, որ մածունը սպիտակ է։
Նույն բանն է, որ երևանյան տոներից մեկի ժամանակ մեկը բերի «Այս քաղաքը կոչվում է Երևան» գրությամբ պաստառ: Հնարավոր է՝ ինչ-որ մեկը չգիտի։ Նման պաստառ չի հայտնվի, մինչև չծագի ակնհայտի մասին խոսելու անհրաժեշտություն, ահա թե ինչի մասին է խոսքը։