Իշխանությունների լռությունը առասպելներ է ծնում. ազգագրագետը՝ սպառնալիքների շարքի մասին

Հայաստանը ազատ պետություն է` լիբերալ տնտեսությամբ, և գործատուն իրավունք ունի վարձել օտարերկրացիների։ Սակայն փորձագետների կարծիքով` այդ ամենը պետք է հստակ կանոնակարգվի օրենսդրությամբ։
Sputnik

ԵՐԵՎԱՆ, 14 հունվարի — Sputnik, Աշոտ Սաֆարյան. Հնդկաստանից ներգաղթյալների հարցը  դարձել է սոցիալական ցանցերի հայկական հատվածում և ԶԼՄ–ներում ամենաակտիվ քննարկվող թեմաներից մեկը։ Կարծիքները կիսվել են, երբեմն հնչում են ինչպես այդ երկրի բնակիչների մուտքը Հայաստան արգելելու կոչեր, այնպես էլ հակադիր պնդումներ ներգաղթյալների օգուտի մասին։ Ինչպես հաճախ լինում է նման դեպքերում, ճշմարտությունն ինչ–որ մի տեղ մեջտեղում է։ Ազգագրագետ Հրանուշ Խառատյանի կարծիքով` խնդիրն այն է, որ Հայաստանի միգրացիոն մարմինները մինչ այժմ պարզորոշ պատասխան չեն տվել հասարակության հնչեցրած հարցերին։

Խառատյան. «Իշխանությունը պետք է հնդիկների գալու հետ կապված հստակ դիրքորոշում արտահայտի»

«Պետք է հստակ բացատրել մարդկանց, թե ինչով է պայմանավորված միգրացիոն ակտիվությունը, այն սպոնտան բնույթ է կրում, թե կա կոնկրետ ծրագիր, որի շրջանակում Հնդկաստանի քաղաքացիները զանգվածային կերպով ժամանում են Հայաստան։ Ինչպես հայտնի է, երկու տարի առաջ Հայաստանը հեշտացրել է վիզայի ռեժիմը Հնդկաստանի քաղաքացիների համար։ Թե ինչպիսի նպատակներ է հետապնդել այդ որոշումը, նույնպես պարզաբանման կարիք ունի», – նշեց Խառատյանը Sputnik Արմենիային տված հարցազրույցում։

Միաժամանակ պետք է հաշվի առնել, որ Հայաստանն ազատ պետություն է` լիբերալ տնտեսությամբ, և գործատուն իրավունք ունի վարձել օտարերկրացիների։ Սակայն, փորձագետի կարծիքով, այդ ամենը պետք է կանոնակարգվի օրենսդրությամբ։ Ոչ ոք դեմ չէ արտասահմանցիներին, այդ թվում` Հնդկաստանի քաղաքացիներին, բայց այդ գործընթացը պետք է ինչ–որ կերպ կանոնակարգվի։

«Պետք է պարզել, թե ինչի հիման վրա է ընտրություն արվում աշխատանքի ընդունելիս, ինչպիսի չափանիշներ են հաշվի առնվում։ Հետաքրքիր է, թե հետևո՞ւմ են արդյոք միգրացիոն իշխանությունները այն բանին, թե ով է գալիս, նա առողջական խնդիրներ ունի՞, թե՞ ոչ, արդյոք անցել են համապատասխան բուժզննում։ Իսկ եթե նրանք հանցագործներ են, ապա այդ դեպքում ի՞նչ», – ասում է Խառատյանը։

Էժան աշխատուժը` որպես առաջընթացի խոչընդոտ. ո՞ւմ են խանգարում հնդիկները Հայաստանում

Նրա կարծիքով` հայ հասարակության շարքում մտահոգությունը հիմնականում պայմանավորված է այդ խնդիրներով, և երբ հնչող հարցերը կախվում են օդում, բարենպաստ հող է հայտնվում տարաբնույթ լուրերի և շահարկումների համար։ Անհրաժեշտ է հստակ մշակված պետական միգրացիոն քաղաքականություն։

«Երբ պետությունը լռում է, հասարակությունն ինքն է սկսում պատասխաններ փնտրել առկա հարցերին, և այդ ժամանակ ծագում են առասպելներ ու բամբասանքներ։ Հասարակությունը ձևավորում է հարցեր և ինքն էլ պատասխանում դրանց», – ասում է Խառատյանը։

Այնպիսի մոնոէթնիկ երկրում, ինչպիսին Հայաստանն է, միգրանտների ներհոսքի խնդիրը նոր և անսովոր բան է, և բացառված չէ, որ մամուլում և սոցիալական ցանցերում աղմուկը բարձրացել է հենց այդ հանգամանքով։ Բացի այդ Հայաստանի հասարակությունը շատ երկրների նման հակված է ավելորդ արմատականություն դրսևորել այս կամ այն վիճահարույց թեմաների հարցում։ Դա վերաբերում է նաև միգրանտներին։ Կան միգրանտների ներհոսքի վառ հակառակորդներ, բայց կան նաև կողմնակիցներ։

Խառատյանը նորմալ է համարում այդ բանավեճը, բայց այն պայմանով, որ պետությունը յուրօրինակ դատավոր կլինի այդ վեճում, այլ ոչ թե մերժի և անտեսի խնդիրը։

Նշենք, որ 2018թ–ի 9 ամիսների ընթացքում Հայաստան է ժամանել Հնդկաստանի 21 հազար 61 քաղաքացի, երկրից մեկնել` 18 հազար 95, մնացած 2 հազար 966 մնացել է երկրում։  Հնդիկները Հայաստանում կատարում են ցածր վարձատրվող աշխատանք, ինչը, շատերի կարծիքով, կարող է խնդիրներ առաջացնել տեղի աշխատաշուկայում։