ԵՐԵՎԱՆ, 9 սեպտեմբերի — Sputnik. Վարչապետն առաջարկում է կրճատել հարկերը, բայց ավելացնել բյուջետային վճարումները: Ընդդիմությունը բյուջեն ավելացնելուն դեմ չէ, բայց չի շտապում մեկնաբանել Փաշինյանի առաջարկները:
Համաշխարհային բանկի գնահատականներով, Հայաստանում աշխատավարձերի 20-25%-ը ստվերում է: Ինովացիոն եւ ինստիտուցիոնալ հետազոտությունների կենտրոնի ղեկավար, տնտեսագետ Ատոմ Մարգարյանի համոզմամբ, այս գնահատականը խիստ համեստ է, իրականում ստվերը շատ ավելի մեծ է:
«Գործատուները շատ դեպքերում շահագրգռված են, որպեսզի իրենց հաշվետվություններում մարդկանց աշխատավարձերը չգրանցեն: Այդ գումարները գրանցվում են որպես շահույթ, քանի որ շահույթից ավելի քիչ հարկ է գանձվում: Դրանից հետո աշխատավարձերը գործատուն տալիս է ծրարով՝ առձեռն,- Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում ասաց տնտեսագետը ՝ անդրադառնալով վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի՝ եկամտահարակի մասին օրենքում փոփոխություններ իրականացնելու առաջարկին:
Սեպտեմբերի 6-ին ֆեյսբուքի ուղիղ եթերում Նիկոլ Փաշինյանն առաջարկեց եկամտահարկի փոփոխման երկու տարբերակ՝ գործող եռամակարդակ սանդղակից անցում անել երկմակարդակի կամ բոլոր աշխատավարձերի համար սահմանել մեկ հարկադրույք:
Այսպես՝ եթե ներկայում մինչև 150 հազար դրամ աշխատավարձ ստացողները վճարում են 23 տոկոս եկամտահարկ, 150 հազարից 2 միլիոն դրամ ստացողները՝ 28, իսկ 2 միլիոնից ավելի ստացողները՝ 36, ապա վարչապետն առաջարկեց մինչև 250 հազար դրամ աշխատավարձ ստացողների եկամտահարկը դարձնել 20, 250 հազարից ավելի ստացողների համար՝ 25 տոկոսով: Իսկ երկրորդ տարբերակով առաջարկվում է բոլորին, անկախ աշխատավարձի չափից, հարկել համահավասար սկզբունքով՝ աշխատավարձի 23 տոկոսի չափով:
Առաջարկվող փոփոխությունները, տնտեսագետ Ատոմ մարգարյանի համոզմամբ, թեև ենթադրում են հարկերի կրճատում, բայց պետական բյուջեի համար ոչ թե լրացուցիչ բեռ կառաջացնեն, այլ հակառակը՝ կավելացնեն մուտքերը:
«Երբ որ մենք իջեցնում ենք ընդհանուր հարկային բեռը՝ հարկային բազան, ինչպես նաև՝ հարկ վճարողներն ու հարկային վճարումներն ավելանում են: Դրանից, փաստորեն, բյուջեն շահում է, բյուջետային եկամուտներն ավելանում են»,- ասաց Մարգարյանը՝ հիշեցնելով, որ նախորդ կառավարությունը ևս բյուջետային մուտքերն ավելացնելու նպատակով հունվարի 1-ից եկամտահարկի նոր համակարգ առաջարկեց, բայց իրավիճակը ոչ միայն չբարելավվեց, այլև հակառակը՝ ավելի վատացավ:
«Դա անզեն աչքով էլ տեսանելի է և ընդհանրապես՝ վերջին տարիներին, եթե ուսումնասիրում ենք ընդհանուր մակրոտնտեսական ցուցանիշների մեջ աշխատավարձերի տեսակարար կշռի դինամիկան, մենք տեսնում ենք, որ այն տարեցտարի նվազել է, այսինքն՝ աշխատավարձերը մղվել են ստվեր»,- ասաց նա:
Ընդդիմությունը չի շտապում գնահատականներ տալ վարչապետի առաջարկին: ՀՀ ԱԺ Ֆինանսավարկային եւ բյուջետային հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ, ՀՀԿ խմբակցության անդամ Գագիկ Մինասյանը Sputnik Արմենիայի հարցին ի պատասխան առաջարկեց սպասել մինչև խորհրդարանը կառավարությունից կստանա օրենսդրական նախաձեռնությունը:
«Քանի դեռ չունենք վերջնական տարբերակ և քանի դեռ վերջնական տարբերակը չի ուսումնասիրվել, շատ դժվար կլինի եզրակացություններ անելը: Երբ ԱԺ-ը կստանա վերջնական տարբերակն, այն ժամանակ քննարկումը կլինի առավել արդյունավետ»,- ասաց Մինասյանը:
Իսկ, քանի դեռ հայտնի չէ, թե վարչապետի նշած տարբերակներից որը կընտրվի ու փոփոխությունների ինչ առաջարկ կներկայացվի ԱԺ-ին, Հանրապետական պատգամավորը ժամանակից շուտ անիմաստ է համարում հարց քննարկելը:
Սեպտեմբերի 6-ին ֆեյսբուքի ուղիղ եթերում վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը չթաքցրեց, որ ինքը համահարթեցման տարբերակի կողմնակիցն է, որով առաջարկվում է եկամտահարկը բոլոր աշխատողների ու բոլոր աշխատավարձերի համար սահմանել 23%:
Այդուհանդերձ, վարչապետը նշեց, որ եկամտահարկի փոփոխության բոլոր սցենարները դեռ կքննարկվեն հանրության հետ, կլինեն հանրային լսումներ, և չբացառեց, որ դրանց արդյունքում կընտրվի այլ՝ երրորդ տարբերակ: Իսկ եթե ի վերջո ընդունվի իր առաջարկած 23%-ի տարբերակը, վարչապետը խոստացավ, որ կառավարությունը կփորձի տարեցտարի այդ նվազեցնել՝ հինգ տարում հասցնելով 20%-ի։