«Սա Հայաստանն է». Հրում չայրվող, ջրում չսուզվող հրաշագործ Ավետարանը

«Սա Հայաստանն է» նախագծի հերթական թողարկման մեջ հեղինակներ Հովհաննես Հակոբյանն ու Կարեն Բալայանը պատմում են Օխու գյուղի հրաշագործ ու զարմանահրաշ Ավետարանի մասին, որը ոչ այրվում է հրում, ոչ սուզվում ջրում։
Sputnik

Մատենադարանում պահվում է մի Ավետարան, որն անվանում են Օխու գյուղի Ավետարան։ Ասում են, որ այն չի այրվում կրակում և չի սուզվում ջրում։ Սակայն ո՞վ և ինչո՞ւ է գիրքը նման փորձության ենթարկել։

1895 թ.–ին Օֆու գյուղը ենթարկվում է թալանի և ավերածության քրդերի կողմից։ Քրդերը փորձում են ոչնչացնել նաև Սուրբ Ավետարանը, որը պահվում էր Մուրադենց տանը։

Սկզբում նրանք այն գցում են կրակի բոցերի մեջ, սակայն գիրքը չի այրվում, ավելի` հանգցնում է իր կողքը տարածված կրակը։ Զարմացած քրդերից մեկը կրակի բոցերի միջից հանում է Ավետարանը ու նետում ջուրը, սակայն, ի զարմանս նրա, Ավետարանը մնում է ջրի երեսին։ Ապշահար քուրդը մտնում է ջուրն ու փորձում սուզել այն` ասելով` չես ուզում այրվել, ուրեմն սուզվիր։ Բայց Ավետարանը անգամ չի էլ թրջվում։

Այս ամենը քրդերին վախեցնում է, նրանք որոշում են, որ Ավետարանը օժտված է գերբնական ուժով և թողնում հեռանում են։

Ավետարանի վրա, իսկապես, կրակի հետքեր են պահպանվել և մենք չի բացառվում, որ այն իսկապես նետել են կրակը։

Քրդերից մեկը որոշում է հրաշագործ Ավետարանն իր տուն տանել։ Բայց տուն տանելու օրվանից Ավետարանը հանգիստ չի տալիս քրդին։ Գիրքը քրդի երազներում անընդհատ խնդրում է նրան իրեն վերադարձնել հայերին։ Ստիպված քուրդ այն վերադարձնում է Մուրադենց տուն, որտեղից և վերցրել էր։

Երկար ու խոտոր ճանապարհ անցած Ավետարանը 1983 թ.–ին Մանուկ Աբգարյանի շնորհիվ հասնում է Երևանի Մատենադարան։