Նելլի Դանիելյան, Sputnik
Նորընտիր նախագահ Արմեն Սարգսյանն իր լիազորությունները կստանձնի ապրիլի 9-ին։ Այդ օրը, սակայն, կդադարեն ոչ միայն Սերժ Սարգսյանի լիազորությունները, այլև գործադիր իշխանության ամբողջ կազմի, քանի որ կառավարությունը` վարչապետ Կարեն Կարապետյանի գլխավորությամբ, հրաժարական կներկայացնի։
Նոր վարչապետի ընտրությունն, ինչպես արդեն հայտարարվել է, կնշանակվի միայն 8 օր անց` ապրիլի 17-ին։
Վարչապետի թեկնածությունը նույն օրը կդրվի քվեարկության և նույն օրն էլ կհաստատվի ՀՀ նախագահի կողմից, քանի որ վարչապետի ընտրության համար միայն ՀՀԿ խմբակցության ձայները բավական են, իսկ ՀՀ Սահմանադրության 149 հոդվածն ամրագրում է. «Հանրապետության նախագահն անհապաղ վարչապետ է նշանակում Ազգային ժողովի կողմից ընտրված թեկնածուին»:
Նորանշանակ վարչապետն իր կաբինետը պետք է ձևավորի առավելագույնը մինչև մայիսի 2-ը, քանի որ Սահմանադրությամբ դրա համար նրան 15 օր ժամանակ է տրվում։ Իսկ նախարարների ու փոխվարչապետների թեկնածուների անունները պետք է ներկայացնի 5 օրվա ընթացքում` մինչև ապրիլի 22-ը։
Վարչապետի ներկայացնելուց հետ ՀՀ նախագահը եռօրյա ժամկետում կամ պետք է նշանակի կառավարության անդամներին ու փոխվարչապետներին վարչապետի առաջարկած պաշտոններում կամ անհամաձայնություններ ունենալու դեպքում դիմի Սահմանադրական դատարան։
Բայց եթե նույնիսկ նախագահը ոչ մեկն անի, ոչ մյուսը, հենց վարչապետի առաջարկի 3 օրը լրանա, թեկնածուները ավտոմատ կերպով համարվելու են նշանակված` առանց նախագահի ստորագրության ու հրամանի:
Իսկ ինչ կլինի, եթե վարչապետը թերանա իր պարտականությունների կատարման հարցում։ Կզրկվի պաշտոնից։ Բանն այն է, որ «Կառավարության կառուցվածքի և գործունեության մասին ՀՀ օրենքի» նախագծի 6-րդ հոդվածի 4-րդ կետում ասված է. «Եթե վարչապետն իր նշանակումից հետո հնգօրյա ժամկետում հանրապետության նախագահին չի առաջարկում կառավարության անդամների թեկնածուների առնվազն երկու երրորդին, ապա համարվում է, որ վարչապետը հրաժարական է ներկայացրել»:
Իսկ ինչո՞ւ 2/3-ին, որովհետև ՀՀ Սահմանադրությամբ կառավարությունը համարվում է ձևավորված, եթե դրա անդամների 2/3-ը նշանակված են։
Ինչ վերաբերում է նախարարներին, օրենքն այսուհետ շատ խիստ է լինելու նրանց հայերենի իմացության նկատմամբ։ Կառավարության անդամ նշանակվելու համար թեկնածուն պետք է քաղաքացիությունը և վերջին 4 տարում ՀՀ-ում բնակվելու հանգամանքը հաստատող փաստաթղթերի հետ ներկայացնի նաև հայերենի իմացությունը հաստատող կրթության և գիտության նախարարության կողմից տրված տեղեկանք։
Նշված ընթացակարգերը բարեհաջող անցած կառավարության նորանշանակ անդամները պաշտոնը ստանձնելուց առաջ ՀՀ պատմության մեջ առաջին անգամ այս տարի նաև երդվելու են։
Սա ևս նախատեսված է առայժմ վերջնականապես չհաստատված «Կառավարության կառուցվածքի և գործունեության մասին ՀՀ օրենքի» նախագծով։ 4-րդ հոդվածի 2-րդ կետը հետևյալ երդումն է նախատեսում նոր կառավարության անդամների համար. «Հանուն համազգային նպատակների իրականացման և հայրենիքի հզորացման՝ երդվում եմ բարեխղճորեն կատարել ժողովրդի առջև ունեցած պարտավորություններս, պահպանել Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրությունը և օրենքները, նպաստել Հայաստանի Հանրապետության ինքնիշխանության և շահերի պահպանմանը, հավատարիմ մնալ Կառավարության անդամի բարձր կոչմանը»։
Նույն օրենքը նաև սահմանում է. «Կառավարության անդամները երդվում են Հանրապետության նախագահի ներկայությամբ, Հանրապետության նախագահի նստավայրում»: Բայց սա դեռ ամբողջը չէ։ Նույն հոդվածը նաև շարունակություն ունի, որտեղ ասված է. «Իրավունքի ուժով նշանակված Կառավարության անդամները երդվում են վարչապետի ներկայությամբ, վարչապետի նստավայրում»: Նշենք, որ կառավարության «օրենքի ուժով նշանակված անդամը» այն նախարարն է, որ նշանակվել է ոչ թե նախագահի հրամանագրով, այլ միայն վարչապետի առաջարկությամբ։ «Ով նշանակում է, նրա մոտ էլ երդվում են» սկզբունքով։
Հիշեցնենք, որ նոր կառավարության նշանակումը կանոնակարգող օրինագիծը, որը սահմանում է նոր կարգի բոլոր մանրամասները, այս պահին դեռ ԱԺ-ում է և սպասում է իր վերջնական հաստատմանը։ Խորհրդարանն այն քննարկել և միայն առաջին ընթերցմամբ ընդունել է մարտի 7-ի արտահերթ նիստում։