ԵՐԵՎԱՆ, 9 փետրվարի— Sputnik, Լաուրա Սարգսյան. Պատմական գիտությունների թեկնածու Նժդեհ Երանյանին արգելել են մասնակցել Ֆլորենցիա քաղաքում կայանալիք գիտաժողովին` ՅՈՒՆԵՍԿՕ ուղղված Ադրբեջանի բողոքների պատճառով, Sputnik Արմենիայի հԵտ զրույցում ասաց Արցախում Տիգրանակերտի տարածքում հնագիտական պեղումներ կատարող արշավախմբի ղեկավար Համլետ Պետրոսյանը։
ՀՀ ԳԱԱ Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի Արցախի հնագիտության խմբի անդամ, պատմական գիտությունների թեկնածու Նժդեհ Երանյանը պետք է մասնակցեր Կովկասի և Իրանի տարածքի թաղումային կառույցներից մեկին՝ կուրգաններին նվիրված գիտաժողովին։ Այն պետք է կայանա Ֆլորենցիա քաղաքում մարտի 29–30։ Կազմակերպիչներն արդեն հաստատել էին նրա մասնակցությունը, սակայն հետո նամակ են ուղարկել` հայտնելով մերժման մասին։
«Երանյանին ուղղված նամակում գրել են, որ բողոքներ են եկել ՅՈՒՆԵՍԿՕ։ Կազմակերպության 1956 թվականի հռչակագրի համաձայն` «արգելվում է վիճելի տարածքներում հնագիտական հետազոտություններ անցկացնել»։ Իսկ Արցախը հակամարտության գոտի է համարվում», – ասաց Պետրոսյանը։
Պետրոսյանն ասում է, որ այս քայլով ՅՈՒՆԵՍԿՕ–ն հակասում է Մարդու իրավունքների համընդհանուր հռչակագրին, որի համաձայն` յուրաքանչյուր մարդ իրավունք ունի մշակույթի ոլորտում գործունեություն ծավալել։ Հատկապես, որ Երանյանին մերժումն եկել է այն բանից հետո, երբ նրա զեկույցն արդեն հրապարակվել էր։
«Ադրբեջանի մասնակիցները տեսել են զեկույցն ու բողոքել են ՅՈՒՆԵՍԿՕ–ին», – ասաց Պետրոսյանը։
Նա հավելեց, որ Արցախի հուշարձաններին նվիրված աշխատանքներն առաջին անգամ չէ, որ արգելվում են։ Երբ Ադրբեջանի արտգործնախարարը նախապես դրանց մասին չի իմանում, ապա գիտնականները հանգիստ ելույթ են ունենում Եվրոպայում տեղի ունեցող գիտաժողովներին։
Ստացվում է` Հայաստանը պարբերաբար բախվում է Արցախի տարածքն ուսումնասիրելու խնդիրների հետ։ Պետրոսյանը դա «մշակութային պատերազմ» է անվանում։
«Ես մի քանի անգամ դիմել եմ Հայաստանի գիտությունների ակադեմիայի նախագահին, ՀՀ մշակույթի նախարարին։ Երկու անգամ ՅՈՒՆԵՍԿՕ–ի հայկական հանձնաժողովին նախագիծ եմ հանձնել, որում նշել եմ` եթե վիճելի հարցեր կան, մենք համաձայն ենք բացել հարթակ, որտեղ կհրապարակենք մեր ուսումնասիրած հուշարձանների մասին նյութեր։ Մեզ հայտնեցին, որ ՅՈՒՆԵՍԿՕ–ն հրաժարվում է մեր հայտն ընդունել», – ասաց Պետրոսյանը։
Նա կարծում է, որ Ադրբեջանը հարձակողական քաղաքականություն է վարում, որին Հայաստանը պետք է արժանի պատասխան տա։
«Երանյանի հարցն այդպես էլ կմնա, քանի որ գիտաժողով կազմակերպող ցանկացած միջազգային կառույց իրավունք ունի որոշում կայացնել այս կամ այն մարդու մասնակցության մասին», – ասաց Պետրոսյանը։
Պետրոսյանը Հայաստանի իշխանություններին կոչ արեց հարձակողական գործողությունների հայեցակարգ մշակել` ի պատասխան Ադրբեջանի քաղաքականության, որպեսզի հետագայում այդպիսի միջադեպերին ժամանակին արձագանք տա։