ԵՐԵՎԱՆ, 14 հունվարի — Sputnik. Թեհրանը խիստ պատասխան կտա Ադրբեջանին, եթե ապացուցվի, որ նրա տարածքն Իսրայելի կողմից օգտագործվել է Իրանում բողոքի ակցիաներ կազմակերպելու համար, Sputnik Արմենիային ասաց քաղաքագետ Սերգեյ Շաքարյանցը:
Նրա խոսքով` եթե 2016 թվականի նոյեմբերին «Մոսսադի» ղեկավար Յոսի Կոհենը բացահայտ խոստովանեց, որ նա աշխատակիցներ ունի Ադրբեջանի պետական անվտանգության նախարարությունում, ապա նրանք կարող են օգտագործվել ցանկացած երկրում սադրանքներ հրահրելու համար:
«Կասկած չունեմ, որ դրանք օգտագործվել են բազմիցս: Իրանի դիվանագիտական ներկայացուցիչները, ում հետ բախտ եմ ունեցել շփվելու, առանձին զրույցներում բաց կերպով ասում էին, թե ինչ հանգամանքներում են նրանք արձանագրել Իսրայելի հատուկ ծառայությունների գործունեության արդյունքները», — ասաց Շաքարյանցը:
Քաղաքագետի խոսքով` Իրանը մի քանի անգամ բավական խիստ է արձագանքել Ադրբեջանում ծավալված նման գործունեությանը:
Նա ընդգծեց, որ Իրանի պաշտպանության նախարարները` Բաքու այցելելիս, մի քանի անգամ հանդիպել են երկրի բարձրագույն ղեկավարության, հոգևոր առաջնորդի հետ ու ցույց տվել Ադրբեջանում նախատեսված թիրախները, որոնք անհրաժեշտության դեպքում հրթիռային հարձակումների կենթարկվեն:
«Ադրբեջանը վախենում է հատել կարմիր գիծը, դրանից հետո Իրանի պատասխանը ջախջախիչ է լինելու», — ասաց Շաքարյանցը:
Ադրբեջանի տարածքից երրորդ անձանց կողմից կազմակերպած ակցիաների նկատմամբ Իրանի խիստ արձագանքը, նրա խոսքով, հաստատել է նաև Ադրբեջանի իշխանությունների կողմից հետապնդվող քաղաքագետ Արիֆ Յունուսովը:
Մյուս կողմից, Շաքարյանցի կարծիքով՝ Ադրբեջանն ակտիվ օգտագործվում է նաև Իրանի հատուկ ծառայությունների կողմից, այդ պատճառով էլ ԻԻՀ-ն սառնասրտորեն է վերաբերվում «Մոսսադի» պաշտոնական ներկայությանը: Չէ՞ որ, քաղաքագետի խոսքով, Իրանը պատասխան խաղ է տանում:
Շաքարյանցի տրամաբանությանը հետևելով` նման օրինակ կարելի է համարել 2016 թվականին Ադրբեջանի ռազմական գործարանում տեղի ունեցած տարօրինակ պայթյունը: Հաշվի առնելով այն, որ գործարանը մոտ է Իրանի հետ սահմանին, ինչպես նաև այն, որ գործարանի շինարարության մեջ ներգրավված էին Իսրայելն ու Թուրքիան, փորձագետի խոսքով, կասկածներ կան կատարվածի պատահական լինելու հարցում:
«Եթե հաստատվի այն տեղեկությունը, որ Իրանում բողոքի ակցիաները երրորդ երկրների կողմից են կառավարվում, ապա հակամիջոցներ կկիրառվեն: Օրինակ՝ երկրում զանգվածային իրանամետ ակցիաներ կկազմակերպվեն: Իրանը ցույց կտա, թե ով է իրավիճակի «իրական տերը»», — ասաց Շաքարյանցը:
Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում իրանագետ Արտյոմ Տոնոյանն իր հերթին նշեց, որ երրորդ երկրների միջամտության մասին Իրանի իշխանությունները հայտնել էին դեռ բողոքի ալիքի ամենասկզբում:
«Երկրների շարքում նրանք հիշատակել էին նաև Իսրայելին, ԱՄՆ-ին և Սաուդյան Արաբիային: Իրանական ԶԼՄ-ներում ես չեմ հանդիպել գրառումների, համաձայն որոնց Իսրայելը գործել է Ադրբեջանի տարածքից: Նման հայտարարություններ էին անում Ադրբեջանի բնիկ ժողովուրդները», — ասաց Տոնոյանը:
Ընդ որում, նրա խոսքով, նման հավանականություն կա, հատկապես հաշվի առնելով նախկին օրինակները:
Դեռ Ահմադինեջադի նախագահության օրոք անդադար նման նորություններ հայտնվում էին, մասնավորապես, Թեհրանում հայտարարել էին, որ իսրայելական ԱԹՍ-ն հենց Ադրբեջանի տարածքից է երկիր ներխուժել:
«Եվս մեկ դեպք` միջուկային տեխնոլոգիաների իրանցի մասնագետների սպանությունը, որում մեղադրեցին Իսրայելի հատուկ ծառայություններին: Այս անգամ ևս տեղեկություն էր հայտնվել, որ մարդասպանները կարող էին երկրի ներխուժել Ադրբեջանի տարածքով», — ասաց Տոնոյանը:
Նման նախադեպերը հաշվի առնելով՝ նա չի բացառում, որ Իրանում Իսրայելի կողմից նաև վերջին ելույթների ժամանակ կարող էր Ադրբեջանի տարածքն օգտագործվել, թեև ապացույցներ դեռ չեն ներկայացվել:
Հյուսիսային հարևանի տարածքից սպառնալիքները չեզոքացնելու համար, Տոնոյանի խոսքով, Իրանը կրոնական գործոնն է օգտագործում: Ինչն, իր հերթին, որոշակի հակաիսրայելական հռետորություն է ենթադրում:
Վառ օրինակ է մի շարք մուսուլմանական երկրներում ամեն տարի ի աջակցություն Պաղեստինի «Հողի պաշտպանության օրվա» անցկացումը: Նման ակցիաներ, Տոնոյանի խոսքով, նաև Ադրբեջանում են անցկացվում, դրանք ֆինանսավորվում են Իրանի կողմից: