ԵՐԵՎԱՆ, 23 նոյեմբերի – Sputnik. Երբ իրական խաղաղություն ձեռք բերվի, Երևանը և Բաքուն կարող են հրաժարվել փոխադարձ հայցերից։ Այդ մասին ասաց ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը Հանրային հեռուստաընկերությանը տված հարցազրույցի ժամանակ։
ՀՀ վարչապետը պատասխանեց լրագրողի այն դիտարկմանը, որ Հռոմի ստատուտ վավերացնելու ժամանակ նշվում էր, թե միջազգային քրեական դատարանում հնարավոր կլինի քրեական հայցեր ներկայացնել Ադրբեջանի դեմ, սակայն խաղաղության պայմանագրի կնքման դեպքում սա կարող է բացառվել։ Միաժամանակ Ադրբեջանը շարունակում է հայցեր ներկայացնել ՀՀ–ի դեմ։
«Եթե ռեալ տեսնում ենք, որ հասնում ենք խաղաղության և կնքում ենք պայմանագիր, ապա կարելի է գնալ գործարքի՝ ո՛չ ՀՀ-ն միջազգային քրեական դատարանում հայց ներկայացնի Ադրբեջանի, ո՛չ էլ նա մեր երկրի դեմ՝ նախորդիվ տեղի ունեցած իրադարձությունների վերաբերյալ»,– ասաց Փաշինյանը։
Ինչ վերաբերում է եվրոպացի դիտորդներին հանելու Ադրբեջանի պահանջին, ապա Փաշինյանն ասաց, որ Բաքվին հանդիպակաց առաջարկ են արել։
«Մենք ասել ենք՝ շատ լավ, եկեք այդ կարգավորումը անենք սահմանազատված հատվածների նկատմամբ։ Քանի որ այն սահմանը, որ սահմանազատված է, այդտեղ դիտորդ ունենալու պատճառ օբյեկտիվորեն չկա»,- ասաց նա։
Նշենք, որ Ռուսաստանը բազմիցս և տարբեր մակարդակներով բացասական վերաբերմունք է հայտնել Հայաստանում ԵՄ առաքելության վերաբերյալ՝ ընդգծելով, որ դիտորդների աշխատանքը շոշափելի արդյունք չի տվել և չի կանխել սրացումները հայ-ադրբեջանական սահմանին: Ռուսական կողմին մտահոգում է, որ ԵՄ առաքելությունը կարող է մշտական կարգավիճակ ստանալ։ Ռուսաստանը համոզված է, որ Հարավային Կովկասում կայուն խաղաղության կարելի է հասնել միայն Ռուսաստանի, Ադրբեջանի և Հայաստանի ղեկավարների՝ 2020-2022 թվականներին ձեռք բերված եռակողմ պայմանավորվածությունների կատարման հիման վրա։
Հիշեցնենք, որ ԵՄ երկարաժամկետ առաքելությունը 2 տարով տեղակայվեց Հայաստանում 2023 թվականի փետրվարի 20-ից և ի սկզբանե բաղկացած էր 100 հոգուց։ 2023 թվականի դեկտեմբերին ԵՄ - ն հայտարարեց, որ առաքելությունն ընդլայնվում է (209 մարդ նախկին 138-ի փոխարեն)։ Այս տարվա մարտին ՀՀ ԱԺ-ն ընդունեց «ՀՀ–ի և ԵՄ–ի միջև ՀՀ-ում ԵՄ առաքելության կարգավիճակի մասին» համաձայնագիրը վավերացնելու նախագիծը: Ըստ համաձայնագրի` դիտորդների կարգավիճակը մոտ է դիվանագիտական կարգավիճակին այն իմաստով, որ նրանք և նրանց ծառայողական գույքը (մեքենաներ, տեխնիկա և այլն) ենթակա չեն մաքսային զննման և Հայաստանում գրանցման ստանդարտ ընթացակարգերի: Դիտորդները կօգտվեն իրավական անձեռնմխելիությունից՝ իրենց դիտորդական գործառույթների կատարման առումով։ Այն շենքերը, որտեղ գտնվում է առաքելությունը, անձեռնմխելիության կարգավիճակ կունենան և խուզարկության ենթակա չեն լինի։