ԵՐԵՎԱՆ, 22 ապրիլի – Sputnik. Տավուշի սահմանագծի փոփոխությունը ռազմավարական հարված է Հայաստանի դիրքերին։ Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում այս տեսակետը հայտնեց քաղաքագետ Հրանտ Միքայելյանը։
«Ադրբեջանին հանձնվող տարածքը զուտ հողակտոր չէ։ Այն ունի կարևոր ռազմավարական նշանակություն` թե՛ էներգետիկական տեսանկյունից, թե՛ գյուղատնտեսական, բայց ամենակարևորը` ռազմական ու տրանսպորտային տեսանկյունից։ Այսինքն` սա շատ մեծ կորուստ է, որն Ադրբեջանին մոտեցնում է Հայաստանի խորքերին։ Հայաստանի տարածքը ոչ միայն նվազում է, այլև շատ ավելի խոցելի դառնում, հատկապես Տավուշի հյուսիսում, որտեղ ՀՀ դիրքերը վերջին 10 տարում քիչ թե շատ ամուր են եղել»,– ասաց քաղաքագետը։
Նրա խոսքով` կայունության ու խաղաղության մասին խոսելու համար անհրաժեշտ է ունենալ երաշխիքներ։ Մինչդեռ դրանք այսօր փաստացի գոյություն չունեն, հայտարարվում է բացառապես տարածքներ հանձնելու մասին։ Մնացածը, Միքայելյանի բնորոշմամբ, որակավորումներն են, որոնք հիմք չունեն։
Ինչ վերաբերում է սահմանին զինված ուժերը սահմանապահներով փոխարինելուն, քաղաքագետը դա անվտանգության երաշխիք չի համարում։
«Ադրբեջանցի սահմանապահները Հայաստանի սահմանը չեն պահելու, իրենք պահելու են իրենց սահմանը։ Եթե մենք խոսում ենք բարի կամքի, հարաբերությունների կարգավորման մասին, ապա Ադրբեջանն այդ բարի կամքը չունի, Ադրբեջանն ուղղակի սա որակավորում է որպես նոր ձեռքբերում։ Այնպես որ հարկ եղած պահին, եթե որոշում լինի, և, ես դրանում ոչ մի կասկած չունեմ, ճանապարհ կբացեն, որ ադրբեջանական զորքը մտնի Հայաստան։ Այսինքն` այս պահին նրանք սահման են պահելու, մինչև հաջորդ պահին Ադրբեջանը ռեսուրսներ կուտակի ու օգտագործի»,– կարծում է Միքայելյանը` հավելելով, որ այն առաջնագիծը, որն այսօր կա, օպտիմալ է, և դրա փոփոխությունը Հայաստանի դիրքերին հսկայական հարված է հասցնելու։
Միքայելյանի տեղեկություններով` Տավուշում առաջնագծի փոփոխության հետևանքով Հայաստանը կկորցնի պաշտպանության 24 դիրք և պաշտպանական նպաստավոր գիծ։
Հիշեցնենք` Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանազատման հարցերով հանձնաժողովներն ապրիլի 19-ին պայմանավորվել են սահմանազատումը սկսել Տավուշի մարզից։ Սահմանագծի տվյալ հատվածների նկարագրությունը կազմվելու է` հաշվի առնելով տեղանքում գեոդեզիական չափումների արդյունքում կատարված կոորդինատների հստակեցումը, որը կձևակերպվի համապատասխան արձանագրություն-նկարագրությամբ, ինչը կողմերի միջև պետք է համաձայնեցվի ու ստորագրվի մինչև 2024 թ. մայիսի 15-ը:
ՀՀ վարչապետի աշխատակազմը հայտարարել է, որ Ադրբեջանն այս ամենի արդյունքում 2.5 գյուղ է ստանում, իսկ Հայաստանի Հանրապետությունը` սահմանազատման հետ կապված և անվտանգային ռիսկերի նվազեցում։ Կիրանց գյուղի հատվածում ճանապարհի մի քանի հարյուր մետրանոց հատվածի փոփոխություն կարվի, իսկ Ոսկեպարը ճանապարհի խնդիր չի ունենա։ Սահմանազատումից հետո չորս գյուղերի հատվածում զինված ուժերը հետ կքաշվեն և տեղը կզիջեն սահմանապահ զորքերին:
Տավուշի սահմանամերձ գյուղերի բնակիչներն ապրիլի 19-ից բողոքի ակցիա են անում Հայաստան-Վրաստան միջպետական ճանապարհին: Նրանք դեմ են սահմանազատման այն տարբերակին, որը համաձայնեցրել են Երևանն ու Բաքուն։