2024-ին Հայաստանի համար ռուսական գազի գնի փոփոխության նախադրյալներ չկան. փոխնախարար

Արխիվային լուսանկար
Հայկական կողմը կատարում է 2021 թվականի վերջին ստանձնած իր պարտավորությունները՝ լրացուցիչ վճարում է գազի էներգետիկ արժեքի բարձրացման համար և երաշխավորված վճարումներ է կատարում «Հրազդան-5» ՋԷԿ-ի համար։
Sputnik
ԵՐԵՎԱՆ, 8 նոյեմբերի – Sputnik. 2024 թվականին Հայաստանի համար ռուսական գազի գնի փոփոխության նախադրյալներ չկան։ Այս մասին Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում ասաց ՀՀ տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների փոխնախարար Հակոբ Վարդանյանը։
Նա հիշեցրեց, որ 2021 թվականի դեկտեմբերին ռուսական գազի մեծածախ գինը Հայաստանի համար 10 տարով սահմանվել է հազար խորանարդ մետրի դիմաց 165 դոլար։ Այս փոփոխությունները գրանցվել են 2013թ.-ի դեկտեմբերի համաձայնագրում (բնակչության և բիզնեսի համար վերջնական սակագները կազմված են այդ գնից և Հայաստանի ներսում գազի տեղափոխման հավելավճարներից)։ Դրա դիմաց հանրապետությունը պարտավորվել է ամեն տարի որոշակի գումար (տարեկան 31,79 մլն դոլար) վճարել «Գազպրոմին»՝ նրան պատկանող «Հրազդան-5» ՋԷԿ-ի ծախսերի համար (այսինքն՝ կայանը երաշխավորված կստանա այդ գումարները, նույնիսկ եթե չշահագործվի)։
Հայաստանը կփոխհատուցի «Գազպրոմ Արմենիայի» վնասները. գազի գինը 10 տարի չի բարձրանա
Բացի այդ, հայկական կողմը սկսել է հավելավճարներ վճարել ավելացված կալորիականության, այսինքն՝ գազի էներգետիկ արժեքի համար (եթե այն մեկ խորանարդ մետրի համար 7 900 կիլոկալորիայից բարձր է կամ ցածր, ապա գործակիցները գինը վերև կամ ներքև են տանում)։ Իրականում հայկական կողմը հավելյալ վճարում է գազի համար, քանի որ դրա կալորիականությունը գրեթե միշտ ավելի բարձր է։
Հաշվի առնելով այս և մի շարք այլ պայմանների պահպանումը՝ գազի գինը ինքնըստինքյան երկարաձգվում է՝ առանց լրացուցիչ բանակցությունների անհրաժեշտության։
«Բանակցություններ, իհարկե, կարող են լինել, բայց առայժմ ռուսական կողմից այդ համաձայնագրի հետ կապված որևէ հարց քննարկելու հրավեր չի եղել»,-հայտարարեց փոխնախարարը:
Ռուսական կողմը, հստակեցրեց նա, չի առաջարկել փոխել վճարման արժույթը: Ներկայումս վճարումները կատարվում են ռուբլով, բայց կապակցված են դոլարի փոխարժեքի հետ (այսինքն՝ յուրաքանչյուր 1000 խորանարդ մետրի համար վճարվում է 165 դոլար՝ ռուբլով)։ Ի սկզբանե 165 դոլարի փոխարեն նույն գումարը ռուբլով ամրագրել ռուս գործընկերները նույնպես չեն առաջարկել, հավելեց Վարդանյանը։
Հիշեցնենք, որ Հայաստանը ներկրում է տարեկան ավելի քան 2,5 մլրդ խմ գազ, որի 80-85%-ը Ռուսաստանից է (վերջնական սպառողների համար), մնացածը ՝ Իրանից (ջերմային էլեկտրակայանների շահագործման համար): 2022 թվականին ներմուծումը կազմել է շուրջ 2 մլրդ 966 մլն խմ, որից 366 մլն-ը՝ Իրանից, 2 մլրդ 600 մլն-ը՝ ՌԴ-ից։