ԵՐԵՎԱՆ, 30 հուլիսի – Sputnik. Fitch Ratings-ը վերանայել է Հայաստանի՝ արտարժույթով թողարկողի դեֆոլտի երկարաժամկետ վարկանիշը (Long-Term Foreign-Currency Issuer Default Rating – IDR)՝ «B+»-ից դարձնելով «BB-», կայուն հեռանկարով: Տեղեկությունը հրապարակել է Fitch Ratings միջազգային վարկանիշային գործակալությունը։
Ինչպես նշվում է` վարկանիշի բարելավմանը մեծապես նպաստել են տպավորիչ տնտեսական աճը, պետական պարտքի կայունացումն ու ցածր մակարդակը:
«Դրական դեր են խաղացել նաև հարկաբյուջետային կայունությունը և արտաքին առևտրի հաշվեկշռի բարելավումը»,– նշված է հրապարակման մեջ:
Ըստ Fitch Ratings–ի` 2020 թվականին վարկանիշի իջեցումից հետո ՀՀ–ն վերջին տարիներին վերականգնում է իր ցուցանիշները, և ակնկալվում է, որ այս դինամիկան կշարունակվի շնորհիվ միգրանտների հոսքի, որոնց թիվը 2022 թ. ռուս–ուկրաինական պատերազմի սկսվելուց ի վեր 50 000-65 000 է (Ռուսաստանից, Ուկրաինայից և Բելառուսից)։
«Այս հանգամանքը նպաստեց 2022 թ. 12,6% տնտեսական աճին, և ակնկալվում է, որ 2023 թ. տնտեսությունը կաճի 7,2%-ով, 2024 թ.՝ 5,9%-ով, իսկ 2025 թ.` 4,5%-ով»,– նշված է Fitch Ratings-ի ցուցանիշների մեջ:
Ըստ միջազգային վարկանիշային գործակալության` ՀՀ–ում ապրանքների և ծառայությունների արտահանման հեռանկարները նույնպես դրական են՝ չնայած հայկական դրամի ուժեղացմանը, զբոսաշրջության աճին և դեպի Ռուսաստան վերաարտահանմանը:
Fitch Ratings–ն ակնկալում է, որ մեկ շնչին ընկնող եկամուտը (շուկայական փոխարժեքով) մինչև 2025 թ. 2021 թվականի մակարդակի համեմատ գրեթե կկրկնապատկվի:
Ինչ վերաբերում է ՀՀ պետական պարտքին, ապա Fitch Ratings–ն 2023-25 թթ. ակնկալում է կայունացում շուրջ 44,6%–ի չափ՝ 2019 թ. 53,7% և ներկայիս 54,1% մակարդակներից ցածր:
Միջազգային վարկանիշային գործակալությունն իր վերլուծության մեջ հաշվի է առել նաև աշխարհաքաղաքական ռիսկերը։
«Տարեսկզբից Ադրբեջանի կողմից դրսևորվող աշխարհաքաղաքական ռիսկերն աճել են։ Հուլիսի դրությամբ ադրբեջանական կողմից յոթ ամիս է` շարունակվում է Լաչինի միջանցքի շրջափակումը, սահմանին եղել են մահվան ելքով բազմաթիվ ռազմական բախումներ։ Երկու երկրների միջև խաղաղության շուրջ բանակցությունները շարունակվում են, բայց, մեր կարծիքով, դժվար թե հանգեցնեն կայուն խաղաղության համաձայնագրի՝ տարածքային ճշգրտումների բացակայության պայմաններում: Այս ամենը Հայաստանի համար մակրոտնտեսական հետևանքներ կունենա»,– ասված է հրապարակման մեջ։
Ինչ վերաբերում է ՀՀ բանկային հատվածին, ապա ըստ գործակալության` այն ունի բարենպաստ շահութաբերություն` սեփական կապիտալի 18% չափով, ակտիվների որակ և կապիտալիզացիա: Ավանդների դոլարիզացիայի մակարդակը կայուն է եղել՝ 2023 թ. մայիսի դրությամբ կազմելով 52,3%, մինչդեռ վարկերի դոլարիզացիան մայիսի դրությամբ փոքր-ինչ նվազել է մինչև 34,8%:
Անշարժ գույքի շուկայում Fitch Ratings–ն արձանագրել է, այսպես կոչված, գերտաքացման նախանշաններ. բնակելի անշարժ գույքի գները տարեկան միջինում աճել են 10%-ով, ինչը հիմնականում պայմանավորված է պահանջարկի աճով: