Միջուկային զսպումից մինչև միջուկային պատերազմ. կուզեի՞ք ապրել նման պայմաններում

Այժմ առաջին անգամ միջուկային զենքը դիտարկվում է ոչ թե որպես զսպաշապիկ, այլ որպես իրական պատերազմական միջոց։ Դրա ակնհայտ ապացույցն այն է, որ Միացյալ նահանգների ռազմավարական փասթաթղթերում արդեն խոսվում է «սահմանափակ միջուկային պատերազմի» մասին։​

Կոնվենցիոնալ, այսինքն սովորական սպառազինությունների և միջուկային զենքի միջև հստակ սահմանազատումը սկսեց վերանալ Դոնալդ Թրամփի օրոք, որի հայտնի կարգախոսը՝ «Առաջինը Ամերիկան է», ներառում էր այն գաղափարը, որ ոչ մեծ հզորության ընդամենը մի քանի ռումբի կիրառումը կապահովի ԱՄՆ-ի անվտանգությունը և չի հանգեցնի համաշխարհային ապոկալիպսիսի։ Թրամփի վարչակազմը ելնում էր հետևյալ տրամաբանությունից`. խիստ չափազանցված են պնդումներն այն մասին, որ նույնիսկ փոքր հզորության միջուկային զենքի կիրառումը աշխարհի վերջ է նշանակում։ Հիրոսիմայում և Նագասակիում ատոմային ռումբն օգտագործվեց, և աշխարհը, անկեղծ լինենք, նույնիսկ աչքն էլ չթարթեց։

​Սակայն մասնագետները հակադարձում են՝ այն ժամանակ ուրիշ էր։ Նրանք այսպիսի տեսական սցենար են ներկայացնում։ Որևէ մեծ քաղաքին հարվածում են 15 կիլոտոննա հզորության ռումբով։ Ինչո՞ւ հենց 15։ Որովհետև հենց այդպիսի ռումբ էին նետել ամերիկացիները Հիրոսիմայի վրա։ Այժմ դա համարվում է փոքր հզորության ռումբ։ Միանգամից մեռնում է մոտ 100 հազար մարդ։ Ճառագայթման հետևանքով քաղաքն անմարդաբնակ է դառնում։ Էլեկտրամագնիսական ազդանշանը շարքից դուրս է բերում քաղաքի բոլոր էլեկտրական սարքերը։ Կաթվածահար է լինում քաղաքի վ արչակազմի ողջ գործունեությունը, կանգ է առնում տնտեսությունը, ինչը վտանգում է քաղաքի և նրա շրջակայքի միլիոնավոր բնակիչների, նաև երկրի տասնյակմիլիոնավոր քաղաքացիների կյանքը։ Հզորագույն հարված է ստանում բորսան։ Բայց ամենասարսափելին այն է, որ խուճապը տարածվում է աշխարհով մեկ՝ բոլորը սպասում են պատասխանին։

​Ի դեպ, պատասխանի մասին։ «Թայմ» ամերիկյան հանդեսի մեկնաբանը փաստում է՝ հիմա արդեն ոչ մի նշանակություն չունի, թե ով կսկսի միջուկային պատերազմը։ Առաջին հարվածը ոչ մի առավելություն չի տալու, քանզի պատասխանը բոլոր դեպքերում անխուսափելի է։ Եթե Նորվեգիայի ափերի մոտ գտնվող ամերիկյան սուզանավերը միջուկային հրթիռներ արձակեն, դրանք Ռուսաստանի տարածքին կհասնեն մոտ 10 րոպեում, բաց այդ հրթիռների արձակումից ընդամենը մի քանի րոպե անց դեպի Ամերիկա կսլանան ռուսաստանյան հրթիռները Կանադայի հյուսիսին հարող տարածքից։

​«Թայմը» գրում է, որ ամերիկյան մի քանի կենտրոններում գիտնականները փորձում են ներկայացնել այն պատկերը, որը ստեղծվելու է միջուկային զենքի կիրառման հետևանքով։ Նախ` միջուկային հակամարտությունը երկու պետությունով չի սահմանափակվելու։ Մեծ Բրիտանիան և Ֆրանսիան ՆԱՏՕ-ի նանոնադրության հինգերորդ հոդվածին համապատասխան պարտավոր են աջակցել Ամերիկային և, բնականաբար, կհայտնվեն ռուսաստանյան հրթիռների թիրախում։ Այսինքն` բոլորովին անհիմն չեն Երրորդ համաշխարհային պատերազմի մասին պնդումները, որովհետև եթե համաձայն ենք հանրահայտ պնդման հետ, որ յուրաքանչյուր կատակի մեջ ճշմարտության հատիկ կա, պիտի ընդունենք նաև, որ իրավացի էր Ուինսթոն Չերչիլը, երբ ասում էր. «Տեսակետ կա, որ ատոմային ռումբը մենք իրավունք ունենք կիրառելու միայն այն դեպքում, երբ մեր գլխին ռումբ գցեն։ Այսինքն` մինչև քեզ չկրակեն ու չսպանեն, առաջինը կրակելու իրավունք չունես»։​

Հենց սա են ուզում բացատրել գիտնականները՝ մենք սևեռվել ենք միջուկային զենքի կիրառման ռազմական կողմի վրա և չենք խոսում մարդասիրական հարցերի մասին, որոնք շատ ավելի կարևոր են։ Եվ եթե չենք գիտակցում դա, չի բացառվում, որ իրականություն դառնա գերմանացի գիտնական Վիլհելմ Շվեբելի կանխատեսումը. «Մարդն ավելի շուտ կվերացնի աշխարհը, քան կսովորի այդ աշխարհում ապրել»։