Հայաստանը կարող է Ռուսաստանի հետ առևտրում ամբողջությամբ անցնել ազգային արժույթի, բայց դրա համար ժամանակ ու աշխատանք կպահանջվի։
Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում ասաց Հայ հեղափոխական դաշնակցության բյուրոյի տնտեսական հետազոտությունների գրասենյակի պատասխանատու Սուրեն Պարսյանը` մեկնաբանելով ՌԴ ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովի հայտարարությունը` դոլարից հրաժարվելու մասին և դրա հնարավոր ազդեցությունը ՀՀ տնտեսության վրա։
«Տարիներ շարունակ հայկական կողմ առաջարկում էր, որ գազի գնման պայմանագիրն արձանագրվի ռուբլով, բայց ռուսական կողմը նախընտրում էր դոլարով։ Հիմա էլ մեր գազի գնման պայմանագրում գրված է «165 ԱՄՆ դոլար+ կալորիականություն, կազմում է 175 ԱՄՆ դոլարին համարժեք ռուբլի»։ Այսինքն` դոլարն ենք դրել պայմանագրի հիմքում ու դրան համարժեք ռուբլով վճարում ենք»,– ասաց Պարսյանը` հույս հայտնելով, որ կգա ժամանակ, երբ ՀՀ—ՌԴ առևտրաշրջանառության պայմանագրերը կկնքվեն հենց ռուբլով, առանց դոլարի հետ հարաբերակցության հաշվարկի։
Տնտեսագետի համոզմամբ, դա թույլ կտա խուսափել դոլարի տատանումներից, հատկապես, որ Հայաստանը ԵԱՏՄ անդամ երկիր է ու իր արտաքին առևտրի շուրջ 40 տոկոսն իրականացնում է ՌԴ–ի հետ։
«Այս հարցում փոխադարձ հետաքրքրությունը կա, մնում է, որ ռուսական կողմը այս ուղղությամբ ակտիվ քայլեր իրականացնի ու վերանայի պայմանագրերը»,– ասում է Պարսյանը։
Հիշեցնենք` ապրիլի 14-ին Սամարղանդում կայացած ԱՊՀ արտգործնախարարների խորհրդի նիստից հետո մամուլի ասուլիսում Ռուսաստանի ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովը հայտարարել էր, որ փոխադարձ հաշվարկներում հօգուտ ազգային արժույթների դոլարից հրաժարվելու միտումը համաշխարհային առևտրում անդառնալի է։
Անդրադառնալով Լավրովի հայտարարությանը` Սուրեն Պարսյանն արձանագրում է, որ համաշխարհային առևտրում դոլարից հրաժարվելու տենդենցը նոր չէ և սկսվել է տարինր առաջ` մինչ ռուս–ուկրաինական կոնֆլիկտը։
«Բազմաթիվ երկրներ մինչև ռուս–ուկրաինական հակամարտությունն էլ նախընտրում էին իրենց գումարների մի մասը պահել չինական արտարժույթով կամ չինական շրջանակներում ներդրումներ կատարել։ Իրավիճակը էլ ավելի խորացավ ռուս–ուկրաինական հակամարտությունից հետո, արևմտյան պատժամիջոցների արդյունքում, երբ արևմտյան երկրները սառեցրեցին ՌԴ արտարժութային ակտիվները` շուրջ 350 մլրդ դոլարի չափով։ Դա, ըստ էության, ազդակ եղավ մյուս երկրներին, որ կարող են նույն վիճակում հայտնվել, և նրանք սկսեցին իրենց ներդրումները, պահուստները այլ արժույթներով իրականացնել, որոնք չեն ընկնի Արևմուտքի վերահսկողության տակ, օրինակ` յուանով»,– ասում է Պարսյանը` հավելելով, որ վերջին 15 տարիների ընթացքում Չինաստանը հատկապես մեծ թռիչք է գրանցել համաշխարհային տնտեսության մեջ, ինչն էլ դոլարիզացիայի հրաժարվելու հիմնական պատճառ է դարձել։
Եթե 2000-ականների սկզբին համաշխարհային առևտրի շուրջ 73 տոկոսն իրականացվում էր դոլարով, ապա հիմա այդ ցուցանիշը չի գերազանցում 45-50 տոկոսը։
Վերջին ամիսների ընթացքում ակտիվացել է նաև համաշխարհային առևտրի այլ կարևոր խաղացողների միջև ազգային արժույթով առևտուրը, օրինակ` Ռուսաստանը Հնդկաստանի հետ, Չինաստանը` Սաուդյան Արաբիայի։