ԵՐԵՎԱՆ, 3 մարտի – Sputnik. Էլեկտրամագնիսական տաքացման եղանակով քաղցկեղային բջիջների ոչնչացման եղանակն արդեն իսկ փորձարկվում է Տեխասի համալսարանում լաբորատոր պայմաններում (in vitro)։ Այս մասին Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում հայտարարեց Տեխասի համալսարանի (UTRGV, Տեխասի համալսարանի մասնաճյուղերից մեկը) ֆիզիկայի գծով պրոֆեսոր Կարեն Մարտիրոսյանը։
Տաքացման համար օգտագործվում են կոմպոզիտային նանոմասնկիներ, որոնց համար գիտնականների տարբեր խմբեր տարբեր կազմություններ են փորձարկում։ Մարտիրոսյանի թիմն այդ նպատակով երկաթի օքսիդի կամ ֆերրիտների (երկաթի օքսիդների և այլ մետաղների միացույթուններ) հիմքով միացություններ է ուսումնասիրում։
Ուռուցքի մեջ ներարկելով, այնուհետև էլեկտրամագնիսական դաշտ միացնելով՝ դրանք կսկսեն էլեկտրամագնիսական էներգիա կլանել և տաքանալ` ոչնչացնելով չարորակ հյուսվածքները։ Հայտնի է, որ այդ հյուսվածքները մեռնում են ավելի ցածր ջերմաստիճանի դեպքում, քան առողջները (+52)։ Դա հաշվի առնելով տաքացումն այնպես է իրականացվում, որ առողջները չվնասվեն։ Բարձր ջերմաստիճանների կիրառման շնորհիվ էլ այս տեխնոլոգիան ստացել է իր անվանումը` հիպերթերմիա։
Կոմպոզիտային մասնիկներն ուռուցքը ճանաչում են դրա բարձր թթվայնությամբ, այսինքն՝ pH–ի ցածր բալանսի։ Ցածր pH ունեցող հյուսվածքների հետ կոմպոզիտի շփման ժամանակ ռեակցիա է տեղի ունենում։
Բացի այդ, ուսումնասիրվում է մարդու օրգանիզմի հետ կենսաբանորեն համատեղելի թաղանթով նանոմասնիկները պատելու եղանակը։ Նման թաղանթներ ստանալու համար դեքստրին (որը առաջանում է օսլայի վերամշակումից) է փորձարկվում։
Այս տեխնոլոգիայի լաբորատոր փորձարկումների հարցում Մարտիրոսյանն ու իր տեխասցի գործընկերները համագործակցում են Հայաստանի գիտությունների ազգային ակադեմիայի ֆիզիկական հետազոտությունների ինստիտուտի հետ, որտեղ այս հետազոտությունը ղեկավարում է ֆիզիկամաթեմատիկական գիտությունների թեկնածու Արամ Մանուկյանը։ Գործընկերներն աշխատում են էլեկտրամագնիսական մեթոդը ֆոտոդինամիկ մեթոդի հետ համատեղելու ուղղությամբ։
Ուռուցք ուղարկվող մագնիսական նանոմասնիկը կարող է ավելացնել լույսի նկատմամբ հյուսվածքների զգայունությունը։ Եթե այդ վիճակում դրանց վրա լազերային ճառագայթ է ուղղվում, թթվածնի բարձր ակտիվության մոդիֆիկացիա է առանձնանում՝ սինգլետային թթվածին, որը ոչնչացնում է ուռուցքը։
Գիտնականների ուսումնասիրությունները ներկայացվել էին Apricot 2023 գիտաժողովի ժամանակ, որն անցկացվում էր Հայաստանի գիտությունների ակադեմիայում և նվիրված էր բժշկության մեջ մագնիսական նանոնյութերի կիրառմանը։