Դոլարի կտրուկ արժեզրկումը բերել է Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ոլորտի համար չվերականգնվող կորուստների, որը գերազանցում է նախատեսված շահույթի բաժինը։ Այս դեպքում ոլորտին աջակցությունը չի կարելի նվիրատվություն անվանել։ Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում այս մասին ասաց Առաջատար տեխնոլոգիաների ձեռնարկությունների միության (ԱՏՁՄ) նախագահ, ԲՏԱ նախկին նախարար Հայկ Չոբանյանը՝ անդրադառնալով ՏՏ ոլորտին պետության կողմից առաջարկվող աջակցման ծրագրերին։
Չոբանյանը նշեց, որ դեռևս հունիս ամսից խոսակցություններ են շրջանառվում եկամտահարկի չափով սուբսիդավորման մասին, որը կարող էր փոխհատուցել ընկերությունների կրած վնասի մի մասը։ էկոնոմիկայի նախարարությունն էլ համապատասխան նախագիծը դրել էր շրջանառության մեջ, սակայն մինչ օրս ընթացք չի տրվել։
«Կարճաժամկետ ծրագրերում ամենաարագ գործիքակազմը սուբսիդավորումն է, բայց արդեն նոյեմբերն է ավարտվում, մենք, ըստ էության, արդեն ուշացել ենք, ուղղակի ամեն օր ավելի ենք ուշանում։ Դեռևս հունիսին մենք էլ ներկայացրել էինք այլ նախագիծ, որը վերաբերվում էր արտահանման վրա դրված հարկի 10 տոկոսի վերադարձին, որը մոտ է այն չափին, որը պետք է գոյանար վերջին 4 ամսվա եկամտահարկի վերադարձի արդյունքում։ Բնականաբար դա ամբողջովին չէր կոմպենսացնելու ընկերությունների կրած վնասները, բայց գոնե պետությունն այդ կերպ աջակցության մի մասն իր վրա է վերցնում, և Հայաստանում գործող բիզնեսը պետությանն իր կողքին է տեսնում»,–ասաց Չոբանյանը` նշելով, որ նման միջոցառումները կոչվում են հրատապ աջակցման ծրագիր, բայց քանի որ քննարկումները սկսվել են ամիսներ առաջ՝ «հրատապ» բառը ծիծաղելի է։
Չոբանյանը հիշեցրեց, որ կառավարությունը դեռ հուլիս–օգոստոս ամիսներին հայտարարել է շուրջ 70 մլրդ դրամ լրացուցիչ հարկահավաքության մասին, և կարծում է` այդ գումարի մասով հնարավոր է ՏՏ ոլորտի ներկայացուցիչների կրած վնասները փոխհատուցել։
Ըստ նրա` պետությունից ոլորտի ներկայացուցիչների պահանջը արդարացված է, իսկ առաջացած խնդրի լուծումը առաջին հերթին բխում է Հայաստանի Հանրապետության շահերից։
Նախկին նախարարն ընդգծելով ՏՏ ոլորտի կարևորությունը Հայաստանի զարգացման և աճի համար` նշեց, որ այս ոլորտը աշխարհագրություն չի ճանաչում, և Հայաստանում գործող ՏՏ ընկերությունների և կազմակերպությունների ավելի քան 95 տոկոսը, որի մեջ կան և՛ մեծ, և՛ փոքր ընկերություններ, հիմնականում արտահանմամբ են զբաղված, պատվերները ստանում են արտերկրից և շահույթն էլ դոլարով է։
«Ձեռնարկություններն իրենց խնդիրները լուծելու համար պարտավոր են գնալ ցանկացած քայլի, որ պատվերը կատարեն կամ պատվիրատուների հետ հարաբերություններ պահեն, դրա համար նրանք ընդհուպ կարող են գնալ մասնագետների կրճատման, որոշ ձեռնարկություններ փակվում են ընդհանարապես։ Կարճաժամկետ ծրագրերով մենք լուրջ երկարաժամկետ խնդիր ենք լուծում, քանի որ դրա այլընտրանքը ընկերությունների փակվելն է, հեռանալն է հայկական շուկայից։ Ամբողջ աշխարհն այսօր փնտրում է տաղանդների, որպեսզի զարգացնի իր տեխնոլոգիական ոլորտը։ Խնդիրը չհաղթահարելու դեպքում պետությունը շատ ավելի կտուժի»,–ասաց Չոբանյանը։
Անդրադառնալով դիտարկմանը, թե տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ոլորտին տրվող արտոնությունները շատ են, նախկին նախարարը հակադարձեց` աշխարհի այլ երկրների համեմատությամբ Հայաստանն իր արտոնությունների ծավալով անգամ մոտ չէ այդ երկրներին։
«Պնդումը, որ ՏՏ ոլորտը ՀՀ–ում ունի արտոնություններ, ես չեմ ընդունում, որովհետև բարձր տեխնոլոգիական ոլորտին պետք է նայել գլոբալ տեսանկյունից և համեմատել մեր մրցակից երկրների հետ։ Մենք մեր գործիքակազմով մոտ չենք մեր մրցակից երկրներին` Բելառուսին, Ուկրաինային, Թուրքիային, Ղազախստանին... Հիմնականում սթարթափերին տրվող արտոնությունն է նշվում, բայց այդ արտոնությունը խիստ էական չէ և վերաբերում է ոլորտի շատ փոքր հատվածին»,–ասաց նա։
Ամփոփելով խոսքը` մեր զրուցակիցը նշեց, որ պետության տնտեսական քաղաքականության մեջ չափազանց կարևոր է նմանատիպ ռիսկերի զսպման հատուկ քաղաքականություն վարելը, քանի որ երկրի և՛ կրթության, և՛ առողջապահության, և՛ անվտանգության երաշխավորը տնտեսությունն է և հատկապես արտահանող տնտեսությունը։