ԵՐԵՎԱՆ, 29 ապրիլի – Sputnik: Եվրասիական տնտեսական միության երկրները կարող են շահել իրենց ֆոնդային բորսաների ինտեգրումից։ Այս մասին Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում ասաց Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի Տնտեսագիտության ինստիտուտի տնօրեն Միխայիլ Գոլովնինը՝ Երևանի Հայ–Ռուսական(Սլավոնական) համալսարանում ընթացող «Ռուսաստանի և Հայաստանի տնտեսությունը նոր իրականության պայմաններում» գիտաժողովից հետո։
Գոլովնինի կարծիքով` առաջին հերթին, իհարկե, կարևոր է զարգացնել ներկրմանը փոխարինող արտադրությունները` ԵԱՏՄ երկրների հիման վրա, բայց զուգահեռաբար պետք է զբաղվել նաև ֆինանսների ոլորտում ինտեգրացիոն գործընթացներով: Խոսքը թե՛ ավանդական ֆինանսների, թե՛ ֆինանսական տեխնոլոգիաների (ֆինտեխ) մասին է:
«Եթե մենք հիմա սկսենք վերացնել խոչընդոտները ԵԱՏՄ-ի ներսում ֆոնդային շուկաների միջև, ապա կապիտալի ներդրումների համար ավելի շատ հնարավորություններ կհայտնվեն։ Դա բիզնեսի համար ֆինանսավորման նոր աղբյուրներ կստեղծի», - նշեց նա։
ԵԱՏՄ երկրների բորսաների միջև «կամուրջներ» ստեղծելու գաղափարն արդեն բավական երկար ժամանակ է, ինչ քննարկվում է։ Նա հավելեց, որ նման կամուրջների ստեղծմանն ու ամրապնդմանը պետք է ակտիվորեն մասնակցի Մոսկվայի բորսան (Մոսբիրժա)` որպես ամենախոշորը եվրասիական տարածքում:
Հեռանկարում անհրաժեշտ է մի համակարգ ստեղծել, որտեղ Միության երկրներից ցանկացածի բորսայում կարելի կլինի արժեթղթեր գնել մնացած բորսաներից, այսինքն՝ խոսքը ԵԱՏՄ տարածքում փոխհաշվարկների Clearstream և Euroclear եվրոպական համակարգերի անալոգների մասին է (որոնք պատժամիջոցների պատճառով անջատված են Ռուսաստանում,– խմբ.):
Իհարկե, հարցն այն է, թե դրան որքանով պատրաստ կլինեն Միության մյուս մասնակիցները ։ Հասկանալի է, որ հիմնական ռիսկը, որին նրանք կարող են բախվել, Արևմուտքի երկրորդային պատժամիջոցներն են։
«Ուստի պետք է որոշել արժեթղթերի շրջանակը, որոնք առքուվաճառքի մեջ կլինեն բորսաների միջև նմանատիպ կամուրջներով»,–պարզաբանեց Գոլոնինը։
Դժվար է գնահատել բորսային սակարկությունների ինտեգրման մակրոտնտեսական էֆեկտը, բայց եթե դրանց օգնությամբ հաջողվի արտասահմանյան կապիտալ ներգրավել, ապա Ռուսաստանին սա թույլ կտա նվազեցնել անկման խորությունը, իսկ մյուս երկրների համար տնտեսական աճի խթան կհանդիսանա:
«Իհարկե, Ղազախստանը միջազգային ֆինանսական կենտրոնի իր նախագիծն ունի, որն արդեն գործում է, բայց այն կկարողանա մասնակցել ԵԱՏՄ նախագծին՝ շարունակելով զարգացնել սեփական ՄՖԿ–ն», - նշեց մասնագետը:
Ընդ որում, պետք է զարգացնել սակարկություններն ազգային արժույթներով, ինչը, նրա խոսքով Միությունում բոլորին կօգնի։ Այդկերպ նաև հիմքեր կստեղծվեն ազգային արժույթների (օրինակ ՝ ռուբլու և դրամի) փոխարժեքների ձևավորման համար անմիջականորեն միմյանց նկատմամբ, ոչ թե միջնորդ արժույթի միջոցով:
Նշենք, որ ԵԱՏՄ-ի մասին պայմանագրով մինչև 2025թ.–ը անդամ երկրները պարտավորվում են միմյանց մոտեցնել ֆինանսական շուկաների օրենսդրությունները և դրանք կարգավորող վերազգային մարմին ստեղծել։