Հակոբ Հովնաթանյանի նկարն առաջին անգամ ցուցադրվում է Վիեննայի Բելվեդեր պատկերասրահում

ԵՐԵՎԱՆ, 11 մարտի – Sputnik. Վիեննայի Բելվեդեր պատկերասրահը 300 տարվա մեջ առաջին անգամ ներկայացնում է ավստրիացի չհանդիսացող և ավստրիական արվեստի հետ կապ չունեցող նկարիչների գործեր, հայտնում է պատկերասրահի պաշտոնական կայքը։ Ցուցահանդեսում ներկայացվել են հայ նկարիչ Հակոբ Հովնաթանյանի, ինչպես նաև ինդոնեզիացի Ռադեն Սալեհի և թուրք Օսման Համդի Բեյի նկարները։

Թանգարանի աշխատանքները համակարգող, ցուցահանդեսի կազմակերպիչ Մարկոս Ֆելինգերը խոստովանում է, որ իրականում բարդ էր այս նկարիչների աշխատանքները ներառել ցուցահանդեսների մեջ, քանի որ դրանք հիմնականում վերաբերում էին ավստրիական կամ եվրոպական արվեստին։ Նա շեշտում է, որ բոլոր նկարիչների նկարները պահվում են Բելվեդերի պահոցներում` հիասքանչ պայմաններում։

«Երեք նկարիչներն էլ մեծ արվեստագետներ են, շատ հուզիչ կենսագրություններով։ Նրանք ապրել և աշխատել են ինչպես ասիական, այնպես էլ եվրոպական մշակութային հարթակներում, ինչն ավելի գնահատելի է։ Երեքն էլ այսօր հայտնի են որպես իրենց երկրների առաջին «ժամանակակից» արվեստագետներ»,–ասել է Ֆելինգերը:

Նա ընդգծել է, որ հատկապես կարևոր է եղել այս նկարիչների միջմշակութային հանդիպումների արդյունքում ծնված ստեղծագործական ազդակը, որը հզոր հիմք է դարձել Հայաստանի, Վրաստանի, Իրանի, Թուրքիայի և Ինդոնեզիայի արվեստագետների հաջորդ սերունդների համար:

Դում-Տրագուտի խոսքով` հայ նկարչի ստեղծագործություններում կարող ենք տեսնել արևելքի և արևմուտքի պայքարի նրբերանգները: Ըստ պրոֆեսորի` Հովնաթանյանի աշխատանքներն «արտացոլում են ոչ միայն նկարչի ինքնությունը, այլև հայի կերպարը, որը միավորում է արևելքն ու արևմուտքը, բայց ոչ մի պարագայում դրանցից մեկը չէ»:

Բելվեդերում ցուցադրված է Հովնաթանյանի «Նասեր ադ-Դին, Պարսկաստանի շահը» (մոտ 1860 թ.)աշխատանքը, որը նկարիչը նվիրել է Ավստրիայի կայսր Ֆրանց Ժոզեֆ I-ին 1861 թվականին։ Նկարում պատկերված է մի երիտասարդ շահ, որը վստահ կանգնած է թնդանոթի մոտ։ Նրա ձեռքին աստղադիտակ է, հագին` շքեղ մորթյա վերարկու։

Նշենք, որ Հակոբ Հովնաթանյանը ծնվել է 1806 թվականին Թիֆլիսում։ Սովորել է հոր՝ Մկրտում Հովնաթանյանի մոտ, որի հետ նկարազարդել ու վերանորոգել է Թիֆլիսի եկեղեցիների (Սիոնի կաթողիկե, Սուրբ Նշան, Նորաշեն և այլն) ներքին հարդարանքը, ստեղծել է դիմանկարներ։ 1865 թվականից տեղափոխվել է Իրան, ապրել ու ստեղծագործել Թավրիզում, ապա՝ Թեհրանում։ Եղել է շահի պալատական նկարիչը, կրել «Նաղըշ բաշի» (նկարիչների գլխավոր) տիտղոսը, արժանացել «Էլմի» (գիտություն) շքանշանի։

Հովնաթանյանի աշխատանքների զգալի մասը գտնվում է Հայաստանի ազգային պատկերասրահում, Վրաստանի արվեստի թանգարանում (Թբիլիսի), Արևելքի ժողովուրդների արվեստի պետական թանգարանում (Մոսկվա) և բազմաթիվ մասնավոր հավաքածուներում։

Բելվեդեր պատկերասրահում ցուցահանդեսը կտևի մինչև մարտի 27-ը։