Դիվանագիտական ստանդարտ արտահայտություն է` բանակցությունները շարունակվելու են առանց նախապայմանների։ Խոսելով Հայաստանի և Թուրքիայի բանագնացների առաջին հանդիպման և հրապարակված արդյունքի մասին` Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում ասաց թուրքագետ Մհեր Աբրահամյանը։
Նա հիշեցրեց 2009 թվականի հայ-թուրքական արձանագրությունները, որոնք նույնպես ենթադրում էին հարաբերությունների հաստատում առանց նախապայմանների, սակայն հետո տեսանք, թե ինչպես Թուրքիան վերաբերվեց այդ արձանագրություններին` նույն նախապայմաններն առաջ քաշելով։
«Դեռ վաղ է եզրակացություն անել, որ բանակցություններն իրոք շարունակվելու են առանց նախապայմանների, քանի որ Թուրքիան շուտով կխոսի իր նախապայմանների մասին, որոնք մինչ օրս առաջ է քաշել և չի հրաժարվի դրանցից»,– նշեց թուրքագետը։
Աբրահամյանի խոսքով` պատմության տարբեր փուլերում Ռուսաստանը հայ-թուրքական հարաբերություններում ունեցել է միջնորդի դեր և այսօր էլ այդ երկիրը ստանձնել է նույն դերը, որպեսզի կարողանա հարթեցնել հարաբերությունները։ Ըստ թուրքագետի` պետք է գնահատել Ռուսաստանի կարևորությունը մեր տարածաշրջանում` հաշվի առնելով, թե ինչպիսի կենսական հարցեր է փորձում լուծել։
«Ստեղծված իրավիճակում Ռուսաստանը Հարավային Կովկասում ավելի բարձր ու հեգեմոն դիրք ունի, քան արևմտյան պետությունները։ Ի տարբերություն 2009 թվականի իրադարձությունների, երբ ստորագրվում էին հայ-թուրքական արձանագրությունները, ՌԴ–ի դերն այսօր ավելի շատ է բարձրացել հարաբերությունների կարգավորման գործում և չի բացառվում, որ Ռուսաստանը կունենա իր նախապայմաններն ուղղված Հայաստանին և Թուրքիային»–, ասաց թուրքագետը։
Աբրահամյանի դիտարկմամբ`նախապայմաններն առնչվելու են ՌԴ–ի դերակատարությանն արցախյան խնդրում, քանզի իր խաղաղապահ զորախումբն է այնտեղ տեղակայել, ինչպես նաև ՀՀ–ի պարտավորություններին ՀԱՊԿ–ի ու երկուստեք կնքված պայմանագրերի շրջանակներում։ Իսկ Թուրքիայից ՌԴ–ն կպահանջի քայլեր չձեռնարկել իր դերակատարությունը տարածաշրջանում նվազեցնելու ուղղությամբ։
Նշենք, որ հունվարի 14 - ին Մոսկվայում կայացել է Հայաստանի և Թուրքիայի միջև հարաբերությունների կարգավորման շուրջ հատուկ ներկայացուցիչների` Ռուբեն Ռուբինյանի և Սերդար Քըլըչի առաջին հանդիպումը։
Հիշեցնենք, որ Հայաստանի և Թուրքիայի միջև դիվանագիտական հարաբերություններ չկան. 2009 թվականին Ցյուրիխում երկու երկրների արտգործնախարարները դիվանագիտական հարաբերություններ հաստատելու մասին արձանագրություններ ստորագրեցին, սակայն այդ փաստաթղթերն այդպես էլ չվավերացվեցին։
Թուրքիայի արտգործնախարար Մևլութ Չավուշօղլուն 2021–ի դեկտեմբերի 13-ին հայտարարեց, որ Անկարան ու Երևանը հարաբերությունների կարգավորման համար հատուկ ներկայացուցիչներ կնշանակվեն։ Հաջորդ օրը Հայաստանի ԱԳՆ մամուլի խոսնակը հաստատեց այդ տեղեկությունը։
Թուրք դիվանագետ, ԱՄՆ–ում Թուրքիայի արտակարգ և լիազոր դեսպան Սերդար Քըլըչը պաշտոնապես նշանակվել է հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման գործընթացում Թուրքիայի շահերը ներկայացնող հատուկ բանագնաց:
Հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման գործընթացում Հայաստանի կողմից նշանակված հատուկ բանագնացը Ազգային ժողովի նախագահի տեղակալ Ռուբեն Ռուբինյանն է։